Bazar ertəsi, 19 Avqust 2024
USD : 1.7
EUR : 1.8724
Hava
+25 ° Baku
+18 ° Quba
+17 ° Qusar
+22 ° Gəncə
+27 ° Lənkəran
+32 ° Naxçıvan
+30 ° Salyan
+19 ° Şəki

İran hökuməti yeni etirazlardan qorxur və fəallara işgəncə verir...

Beynəlxalq Amnistiya Təşkilatı keçən ilki etiraz aksiyalarında tutulan və qısa müddətli məhkəmələrdən sonra həbsxanalarda elektroşokla və boğulma yaradan təzyiqli su ilə işgəncələrə, cinsi zorakılığa məruz qalan minlərlə insanın taleyini sənədləşdirən uzun bir hesabat yayımlayıb...

Qaxrk2bXcV/zAKpicRDQ+R7IaFDK/c5+bWCe+y89oN+8SVldHJo6qP5wA1BNW1MFs84VFgDC552LSpnOS+sPS6XjeXduV041VNQU0OeyKVCLEHoLMX9tvklRk/sBOmNz7gHo0QD+Gdfnmr99xcFyJWId3N4uP7dqQHCNi47UCpAYIjV/samK95oCumbbHBmgu6/dtDFESlZkprGhKkMFzErda2enNBsMqXwdYbpraST0cQsVS2a6I3Keys/2Lmqs42VUdqg4jsdDeNjH4fm7q/FrQIYSOPfOWAN6rQJdIN0a0HPBWgM6m2IN6GtAxzgAmKwBvTZPwUisAf3eweEfBqDnnf/SE5/6R22Y/aLtBNv4V4eNjX8YJgg29rkLnUQwar6wGrKdVeuiVmE5atlMWOex62OUdu3sNDjIrEthBtTaVCsIlEtEfTN6vXY6YaGbXaxBWFlfmG/ZAbrpl3db/hzBVTIPWtVFYZGNqfxhFSc4a6FXOtDcIyVxN9CVaaHPBou+DCpY6SLm7Xqb2c64cs/5d/LHD6bcI5HX9ZjTQvdIe+fZNbCsp6r5/aDj1SAyy8VbjDrO9R7LQ9FTnljotpv2Cxol5oMHkbkZxOa+yqTt63Utzz4uqYFQtHRqwqE2tSrF9cV3KpDudDVkwsO5Cw+3x574yzkOvvDFX82fdxbbLQRkbBgEW6H55YxWlZaZWJFi8Zg91BmY9UsfyV9/x7UpzMGWf/OtKp/aBigT8v0RA3Jur3J151s5wdrjj+61c7uMhmeRDzBffLCrNyso7q1rh23fLXTzNMnDBqVtVKtQ7iYKJfMyLfTwPfurUBdAKHehZC26XrBEf5xa6LUj7WfBkRRnuXPn4AzlHq1x5w7HKe5n5VN/wCh3o9xvXi1XkYj76POZYIwLL1m7R741Gyz7N8/zG8/FejWD0F8E69OxiN3s3ykGYbZZ6ynG8mK+SPYxrXATusF65YQw1l2rQeDrX1ivWHIlW0nnsrVHQ0xeVgAAIABJREFULNUxSKVDgim09dTXJxsHEkQJOhuKmOVSEWU3qYnAOSvMgPT80eHSxKtwGJUuUe6zzGtvjeeRkQHrqha6unyNco+iOFh3hVlZCIPqVJJdz8qnCutS+fTUl0+X42yjbYiQ2LFo8MNVrFHuK820Unaa0amx4H9nNQ7/JpcLuKXilyee+NRnZ639XXvhYXZlczZLbUulQqa+KmUOVyfie5aoRAwcTUlQ6U2dfKg2hgL1Afxb881MwUK1rPS9WPWnUvTSOtioqx2APk1bAz0dhw1uv7kJskijVdUp0pd5mEugTtQBYxS0dL7S0UrNM1qfFG8VWeEdlH4CjVSKWX1RmBOkmASljYHvD8jYAkpCYvxnlTN6qWWx7YvbKP/Zpd9ZvXCVXS1t857K7NM7dHG18zKLoVdsOzmu9Cc+KyctJhs2LfGXrpIbJkU800SBq9pzoISoPIimi5R8KjYs1R82ThNAvMZ2UO6rEoLZ2TvfLn/kSl792d96Jqn5nflWAjpO0BQb9dVp39h5Mna0/dQNxffRqPl+o5kb40l1w+s3w6Ie2/FdpAjyDkjXWUBO1dfKrVld72OXF+38biwP7rLw825XLZB29fpRWx5JWpJslg6PiqZHlHt4aDC27x5XWhjpYw5pCNCkBO2AeV6iH5FeZBT+PSWKYyLU/9Sf8QePPZT/WsIyYwOtjtREHGco91s3s0u+/Y1vtR+9RGEZKOHduFFpa11mhhbVmYzTrY16J9NtSqwKXztvp4F0xH2eCAA7trnD35fL2mB10eCbmxb1Hscq1z/0RZ8GrOmCFbvE9STW/HB11gXvM/7ob8jTlH7HH1PmCRsdS5V0F4MIwaBwk25YO7eJzOyjw4lvXKh0rVG+XN5utm4aoPfr+iiuQ4j5pKS14Uz1lRZq0fXPshVkndwV4DfJ6IyFQoyOiIKJGwt41FVp1NVLjR2V/mvjH4/j+O+iodGKE0AfHdA3PhhA9z6lxF+9SA/otZAzP7B8GwD0fNh7Ajo/fRCgn6DqVExgGdC2+XgfgE5rl0cCOoLipIqafSaDJAAdb4odnwK6KrgVoI8p22oTwBSVQkFq4MD0ZoMlVgO/ZzgQq6BWs1qsnRUtDk3aPXxDDloG9+G79k5+30oBIhtRZT2jdXiiBv105ohp1yugS9oRgrCk9CZ3zb7gn0kzi+eNOAieCV2BHtC5lOAzArr/jOu5Dx0bDwsWClW6VHnDBqEs9N1zF9rlR59IBuHZf/VMXu+eQXHe8AnavtkqezgAXZ/Yn1cseY48BXQxkczaC+DqpSSv3ywLDnFfHaDvlIW0JYFqZwDdwif4fLez2wYD9INDL0Mqsrw47zBy0m3BmwL6YfbPiVib0Iw/A+jeLDPPk59aehyrPZFWvR0/5VKSP9z1YD406539SVCcKMXduV1BZwD0l1z69egwAJ0P2I23BwB6lFO23iqJfJtvqheuym6m2hiAvgKgA5x4x+WyNk4EdP4dmhcA9Jj346TsssZmaLqgWq8aFPfuAb1nlR4M6JLeG6VKh6EB0LMGxDQO4n0DuqdvT5jg+wH6GctbYhp6QO+zn36GAH1todsGQejAtYW+ttAxeQHosZVbW+gFjmsLfW2h++6/XKdrCz0nyIdqoV+5cuVS3Hk82f7aMMz+HjunXdgY2pUwi0Yr3sEDjFru7Cwvu7SHxYXUQCWlKWua4OID0eR6o0Z9h2t0cQmjYIcZB5R9Amhh6WhUIcRUioKuKHfQrifiE1gJxaGWrfnaJc1HVXosvU2iLestegGQre2F7YiroerHbaFZBljoETk5aZcuynNSpELVjEaLSKUFfLdLd0B96mqLmbS5UnFTO5CFVby7ppGsYsqbIEbw+VJm1SwL0wH3ZzLta/6srghlEvCZphFqWiIoRdXPVjcH2I4oWoPvaLWmYcZUF0vtkpcsDog/GY3mf0y9dh/4yjREoZDwg4eFtD3fbRcefizb7Cu/86Vslr3deYs6zBgrTHvhqClWDqVZegUz8+P74OrGovoPJ/ErXai4pBjaq9VLt5u3IlZhbMtDRMCzcdAOu+f2cpreuS2+2IG6/Tbnh7GZ9e6/n7/4aA5ui0b2tgZlvb88FF9vuPqQn4+24NcsStsi251CNtUzHhjnKvRj/ma/r6YQ4ZxyMbjAZExOnaQyDuhaEyXKY/6MZl3Cx+qR3ka5H6AteKEbUvzk+W98o738EqutQav+xvWKcld5L30+XKcXLBL9BrE+wWYpxbsT6mPmY6haFqCZb4sbQIcFnj0sYsyN+Q6iyJ1xy1amyy2ntrGf9UxUjeOh0eZTF2FfRawYBJuDSrnXUsj5GTE6xjyW3zyKylifxJp+xl0Yg5sXtSh38aF3vnHE6/ixv48iLiKIJBi0vVkR6pq2hv7Q9WUeDIKXTM0YBBtjMeHGtrtb0fBMlwvWuSo7ctxFJgqqFKImR4xHtJJk+Uj79UJE41+MbeM/xcfDFNDHNhigz2bDhY1ZSyfhOKqVRtEEHhioQouLI/p9AXr4gH0I3hfQke7gFYU46GrWruB79Ul7P0DH2V3aGgAdFHy8lrjNp4DOt/a3F4ryLKDXipqADrDEgqWADnU9v2ACOvLQEdzmM5WAKdKl8PU5Bw3QSW+xgXm1xSyujetht+UfWRGxqHZnVHrlXhtzGxsBY6Yrv9wW13gtCfoDGBHQeaCaURwse6sxAzU6zwI6P0Og3+HxcVH9tuPnnIEKVlDXdl9RngOgxzHFPpkT3aIpXW38p/nPom1T4coCS5Ly3J7vtQsPP5r5/l/5nS/n5fd25plqhRaxZ/XHkuw4Cmwk8DDOIJ450xITUP3y8Xrxfw4JuhCmedxx35uS1rQ8hDujAH3v3F5uV/engJ7jfGxSwbadv0iFaNyTgM7rwSd9sDys4CpXTsN7QuStB/QaI1FtzTZABugOQFMfuqQQnQH0SeqePd2Ehjd9Awty5dMfOaDjvIPlMn3oJv16sMx20Wpm9wT0HHY+mszFoBu2AHSeqGMW7p8EuAB0v14CuvkYCgyQgvVAQHdgwNyb7yDokRcUk8raxipp4hgxGlkt0eaf+nYlfawA3a+n8TU+AnMiyKZK9lQxbPg8U0CPymZIqcUYTTyZ1CGWSpE/FUB3d6mtu4JvZwGda14fnNrarsQtaP67zVGJMelS+06qaiaN2g8A0NcWug/HBwD62kL3ncDaQl9b6GHBrS30MwvH2kKvlVIBfW2hl+HzgVvoTzzxyZK7Oh2+1obRLHRIOQ9DuxC7rZ5yL8vCbAIVFxGKF3Rg7jw9XSFtVvmO+RiCagjFML+xWv8WyeOWQJYZ9AsiMj4OpS5Y3rUicKPOL75mQSARFDdJb9OQ93AB+Fa23+kKum/Pi3K3P4tClQqNmNpavL8EuuAr+b5QJoP4Qb4vd4phcVi0qluReD+lEbnr44dWvtzPy/9jq14Mke0aq280tScsJZZvVMbEqB+hzjTKM6JJcSvQ9FkYxdMD45E0YJMBN5z6JhBx9zifSWMa4GpJ4QxXmspX7KyCSluztKvQ2bZ21nKxRehzPPd0aIwr7qw5GRHtunfhkWzcL3/12VS/u3Bup0W5XEa/1gSOYic+PLoUL51HCOSso7dv4l3tGqrOIvYXzYa6wtXrjNLG8+wvT9vdE34I0ZEL58+XSykYASuWo+maGKhl2Z47XzXUQSdGhDTTqSqTBCwLh9tgFvpsIyxCKhrGcZyqbGSioi1MWAbUgH9NWaouqNOspK5l8to6mnGZjnI/qnUD5VIjyh3U+9IsdN74llLuz32rvfwiKXeolF2/frWiwNWqkiDFzPTw98ga7yY8OZ1HFSVXgcS08KNdwIAd7N+pLhaRdmQQ5LoRrsmkq3wspsEb81sCXsG0ePCctaik7ZpDSxXMZL3vhmKMzejuWCdkVHP8erlYPy+UMu2+Vs0rmIU+rVPn1MHhfgkYGdNa40+Dr9FewRwalS7zUrOLVEPeGOj7CYnZesz2pCJp3XchwXMYSznW0dcaLC0/Yx5VUaFe6EyNSDxTNvvYvj+21X/ONeqJJ576m/nL6enX2tDoQ29tcxjbIkBgpYuc+tDVv0fCsrpMKCf6OvUz8ddotTD3n8dFAHABNDNLGSuA0U5Fvmucd4K61b5BoLxrLRzqm+SCxTtNFeU6QNeVccrjyqoCF0AUXbCB0EW51/sa0KtYv9b9FvoYak0F6H2UOwZtvC9STAIIAxSDTkeb6XFmYJR3twDdBJD8zIk/3VwCfmOr+53vgZ8rfuBUfHBaXY4pdbadsjvz6fgz+kYBvVJs6HONA5R7LHSICFYlLO54+FK6cOPaVbwkQDu3MOLv69P0NAeVUr6ev729cEDnUz3721/I9gOgL+blF9Rxv+XVy8Lf0eXWdpvckvLtY6cDHnnfilJ2l4TPj4pDYT++fa3y0HtA324PXXgo23bbpeIM+E4qL5l56OVT39tl7jrPg4uLPYlNE1JDY54uxTe+vTmK9C1iCGpsHonMKpUj2c4YY9sYcz4cE9AzXYOPjl9LzaF8uXxC9bWTco/nOzryvGQD50NX12Pa2lJ86LfEX/38N7/dXva0NfrQAej+HJI73Kd1RnEgnhcxFnzH3q+qa6jSs6rsBmA6PKx4B12v4K6K/uCGqMZiZUiwWlPFQkWsB58v8rqtbVdS3GpCBWtGrzl9ZIHpNpv6ga4p6UrkF1UZD4Cu65UCsGmX+PhbLu/YmMOBjb8q3mniKqqyARti3myKC1MBXQ1RevpkQy5tSclyPuFUoW57q9TvVNIVDaS4MJeYq+k6rq5TbQcVah3H8YWxnf4eR/+sDWtA5wBeA7pY6GtAzwV6DegBmGtAj0GxBvTyR64B/WcM0J/82FO/lLvL1elXxqHF71ayOK0dDaeYWOhKSejPpC64u2FwQYHGCIrXXbHYbQYlEbZbrqhyX8Q7hSIcrje10OM7KshCTfBSuQ1axO6jFrpRJhUUV6xSb+FOCwboDhqUe1fPV6KWUYErDrM+koKSQCbbrfM8UFssauKUk1FElQ9Oyp0RP6pEZO/1AMq9t9CtZ7jPHSeUe54YHCzvpSpqRgEK5c6iEjxoofPam1vbQrn3Gu26paeFzsXCdtpgXbxkqloMYEIiKM6KIqgFopT7RJ9fPQ/IUY9Xn1Js+h4sFxsRhNB15/shAHJn7+G0Er701S/muz904Vxa6PgqLIsYRWGhn+mHDIwqSzfnZccQ9VaQhjkZPSzDVcmZa06544EPjhBRyxPn83l76PyF/NrgLBqe70w5W6FadyFG48NHhUdgoR+bjgSvfyQFRLa3oHYYbw7rq/KlEbUdB11LbqFvzDqRHhXm0Ze1u6m7TyxCzZ5Qtw6+Unnyg2m3h6uDFrpS7uWy+P1vPp/CMsvlfrt+7W1pdgmKk6BR02kQ6jbKJKM1GFXtzKMGNholrdUMS2cAlubycL+CLcWK5HrA9jep0cjokPWFA7cYKnQL3Vj8ngpwsX8LxDvKXWUQsgc59TshGHm/7jTUv5Cg0cUOi5/Yk0mAtYlddSVIy2o+WBblHq66uIeKNx0cgHJ3C32iALdlanV+THLeewu9WEhjkrxP0UZKuW+Jhc728ok5ufZCdN21BgkFwioCfrIEqPH+wthWv5ePfuWxT/6TWjiG32jD+HesQYms2WqQoROCsgDJFiymPOGAelNM9GmdaVXCOpXVxnxwQr7KbdsKC0JQvCZaIZS7UCYY4PF8WIiyQ6fSr0IFq6QhJWJrNdSdp61bft9pFRyNgLR0KpWmlAG4mEs6WxfpOIlBkEnf5b9PfLFKK1n7eXsmne2NgWDQ7DedZKZ+VmN4dXpvC92+KyeqxTpYcRaPXs/zeDely1FdKNrJgFrSAyFTGYf1oQK6+JFtIvqLAIRi4wQwtskYu0PJm9R0KtBrOzs72RYHpqzFC2JixmLhy2DeSxj8dippNJDvnS9KgevZf/1bee1LF8+3XUsVspHTKcAl5e6btoK3SVGinB/wpSn89xvM+JbFxMq4J+VeLqpIW8Nlj09nbeXXhCQxAD2OZQjB+LIaXT9NV5pHXXJPy4v2AyACJOOJUbUsjsU23Eb8hH5Z8aE7NY+3QxEiTVszn3qttXk9a4lqQH9b2YB6D0Opr+bv2LD2xNcS0A3cjzJ1FVXXQNHGDW7dKpfF7z/37fbjl1625wBIvH31zXymvo59gThdjgIGMu43AWqdxnX1t8YQafoYjCDQ/XFsbBQgacyQRZGL0pm6pxSYTfhLorkPU5I0hKo47jAOMjIerTPZQOpIjc0hu0kCwYzHrg2MpnUuIjo88E8NSRG4smHkO/Tl0UGmG1JBT1LuJE5j3wDdYzpMwKeMLH13Ttt6Pt1IoPBNHIpv040i5Wx9BRC9JzqDYkUe244W44LCaabf9bFfvQtYfRvjC20Yvw43DdKShymgj8PKAN12uxNAzyeUfFfbOU1SSe71wrTQxYJ7L4DuFwSYvx9AR1pXDLQK1nJJwy4o7iygR9O/H0A3X4zf+YGALpZ8WfyYSDJbDNBrFENFKQPk4GvPc7kTy0OC4nibWPCI9HmN00rVUp0Bs5AV0CW9DT69rJI3AX5Y1zHhNre3M4jNGBMLHuFs1Lz7LpjxFOcVGBzfBUiw6Cq0qQPQaYGIj/AMoLMtENuwY4povO+BKGvpThsfA0Dxzly8+P7cMVd6ysbG9gTQkbbGa1+6+FDbtXtxKdNxn0ps1qZiUWf6EL8VmgGVT98DefRv/ZUxCNH3Mb3i81s3b+fqcnQCQOevCDAkoPMPy8MK7MHfNMpBx9UU0MOXeHqyake2KeD17sqmDIC+4YDOxlRADwudwJLzHBrZm5VOlbDglQKh12+tbBuUSvsL/LD1ydq6kN8qKwaDIO9LQHfp1+OTdnBwkDPp9gTQX36RgA7/LQA92ltCSlh9MRjKdwD0BLwcb+wfNRCotc73RVqZAbr344bkURPQvV0Gt9B9wASbxTFdhk8BOr93eCQKjl351H59UUDXZcf6RHChB/TqDm50yiBUmVpbn5ShFbYiQlE4Zv9fAPTa6uimZ8cZCZsr7wvQhxdmw/h1etDbWUBfW+i+oPbJyWsL3ReEtYXuC+3aQo89hbnS1ha675e6mOB3D+hrC50wt7bQo8jM+7TQP3b5E5/PmTkMnx6G4W/gd9+HmU3oZEv6Czvf1cRw2FSfz0TxSaOgaaXJofyv5D+YH883dLh21u/1dLT0wx9TFxrP2xWKt9SHuk8f5V5UNSzcvliG7KOE22OyvyT8C20Dayei3KeMRAeEUjfdLq066tJ+iMbV5nUJA1LaYr1OoyM7tT5cIxmuaCFvjw2qqVlqVQhKZ4eHJc+I9+wDYVm0brBZsPYVP1MYGKs6Fb4me55qv06fXlwviIPQ2vWmfuX9C/o+Il4BJiowtCv1ik0JsAZ3+rL5iuHXQnqWMjNMF0m1ObmCWUc+TkG3bW7tJNX/7Fd+O9vykUceant7pNwxDlBsJCzEpPbN+pBdo6gjWitK+01tc4uejvcKV9CEck/lQ//82tXSIh+RjeDxDovFol26dEkYrLKaQa0GO4N5E7XC7fncNMNjwloPFgLPra6i5bIsvVkDq+SWI9iZWV1ffbZmoWuxjGCFzBKX1pj4I7Om/cQ6ZMiKU/1WVWyVBvu+FDXBs8b6cHyMtLCitO/ccYajtfYHzz3ffvIjWuigcZVyN+Yhjoi/sN4H8yCUexcO3rNgmhWxgcp4dsSY5G/m4xfKXWl1yBFGlgAs4y1bo5xClrVGs3+snreooKmimqaWkmHTMaKLeGRa8G+axlo/Y371ColaNGkxpxvLptqkr5XuPrl7lOwiUgfB7uHAXFaXA1LV4jgWCxjto/FOG2D5CuykC3slu26t7safcUH5PRPx8kPH87TKGzJ24sYQNsu2Vr87FxJp6GKcGOU+VpR7ALqZ7MPw6daaAbpfQPabNZG05MUkK6rdF9CNmq8B/UEBeqzyoCvimAK6DQ7/sAAdC4+mSb17QAcYxPUiiA2XnwJ65DrjswB0PAtcFJ3P1lqZV9RJ0AN6+D8cjkLVzvLVxYeOVA+h2VXuVaee3U4GicmQFhynZrmdBkD34DRN9SCg+0LpS04F2QX8YtGudC/GIFSwR6X5tYY0vUp/OmknqNTlDzVd8GODAP/qXFLEdhbnxBVRgM73qFSXEeASG9cOV3tXB4GfZ9LzynmAzenm5iJ9Fs9+9SvZepcfeajtdoCuSnEeJGqrljxfxkDkKPYfetLbvJFGl/rHoag2KfnLmJBKy7x6jYBubzAB9EcuXcptS+g5MOWqlMQsHe2YVRB5+E+InN16AKAfeFk2uMsM0NnYeA6LhfLLpDKZ+3Jrke9dFhko5eO3hjCr5mXecmw8zVVVQ72qbPHGBehDA6BXUNw7ALr70PedcpfFhz/i+e4J6D5++rrQnVuLgB7n0Z3EWVbjxYLi3jWg17qrqWT3BHTvj2OXSDWXnAQUFaAHpR9v7nNDcKev0kh3K/sL49c3GO5KjHm/WFAy1T6V4kpmIIn/WtNiEbwYkr3TctnvGtBDoc6HdrzGVMnu/QO6xxohhkiqwW1JUJwFc0sZbDUcHwzoSFvDmFm1YW2hc2CuLfSqosa1xIe0p7CtLXS3mtcWOuF8baFzQ7C20HMvw6Cc+nVtobMtPmQL/eNfiC5YDcPTw+AWOv9YMSjaU67dkV0nZrrSXr2SWC/Ygd1IHJr+ZGSo0lZcPgxgEE1flCWiVYs2VXpWdzpWjOG0LOoUKDERokoLsyjhSGWqraTvFpXiWLkwhXeWFxZAE2zPq2gImqtLU5GoVqWgc9vqEyEteaddlTKOQCHbgIhSHC15PxP/xT8TV6l2lpnnLVpUetC4Z+jdiMj3DbgGQGp6EcJdMwuml5NnUJJMdKWTVSwCEaolCHRqhRQiEA5Rx2EfWz15t3BANS52dvKz+fYOQ29HKp3lveyZKlUtF5/wEAQlGfZBGBymdkjDz9omDFNY+xKI9Pkvfym9DZcfebjt7pJyx7uD1Qg7O4II7fIy/uzSSneJ8lfe269n6Z/+HKqfr5G2GMsnEvV+9e2K0t7Y3mnIUMCxY5T7xXKsJVvRjwQwWwgam44PW7DEtYY2V5W7qHPOxeQk3QywwOmK4FFpiUxPqnTICFCMM+sJMHYqYBPfq0HWCbKIoiHaSBUDoTtv070N7WB5kMIjxygys7/M/kbwWxx/+PwfFOW+f7u9+cbrkqXTB5qliwYMhbirNrxoCPeHCoTOwPjNZlFcxMYgGBdeH2ucpvptexEXc5+hb0OL3N6s2lkDNI2hFM13rfV9mqWLPXguGSSm90YvdKW5c+Fhe6IfM3up85RIP3l55WjbxTbT1swhpcWpoCinwa8SvX50dJTjx1w+Emx568b17DewuLH+49k06wCZOD3lzmfEOtPHDVVgN+ZhpmXbI9d7KYZtbyHN1tORJ1lXyi4a5Z5ZPphH4paeupp8vRpbe2FcnYpS3EcK0E9ae3pwyp3rHEtdkD3StINK+Qw/RzGAdV6vZUxFpLieFULxg8UYgpIAYEqKXAl/WZqB+tCV+g8FIFsc4G8VpbjORyqNpL4+jXy1vplIaobXsgMJq1ZV6QkAl16astpiSwDdWlbaU1XjlNLmM8Xw7vMwKW/I1uylGAlm0c6rVoCegOZriJ6ni2F+ORcVrbQXdGBUUQvPfr/UlwwnITnTn3yy5ibNo5UxxuAXjImAGAEd0HePIQPLNCwbV75gWbWwvfPpv1ZVLFu4Y59j4F7xGNEEBqyTSH61LNSfqamMI9wImynT0D77xS90gB5Kanhv7Xv1Dev4m6a9aKIpgT4oSvhivZAOwFQqpoT8qi34E0B/+61a2DYXuynhu1jM26WLF2stkn2hVriDJCqkUXNnlis6tAlqo02luBpzp1LkYxixKSMgYbxppLzGtmDuqSuni5AW18Smua4EHDAuYr7k4gpfvawbaBco3vl56uPfh5KYrw/IpT/YLzfeIXK+/QCgv/Lyj+03+NbfeP3V/OzUleLQPJouhxsqmG7OKjPDXHjxQBamUeuG5qFT/pgND0CPgjb4fSHVvagoNy2GxBuoi8vWEG9PbALmUdnNGEuRT52UkkbMToyDriqgKfDVoWO9S6WTLKlaa/nNAnSqQ5YOBwBdUsEE4BDvENfnHC+X3o1rVQnv+HiZsUdTKl3pfL6bAzpiH7Rwlcw3MyxU9lwA3dxdfsy3F5kSiPWN/UiLYSEFxrARVpejFrjSjZMqEI7j+P3WSb+uAd2afQ3oakLXum2LrwjGEEidMUHwkqem6ObKwDJ1tdeAvgZ0rmxrQK+N8RrQdSNWALoGdN+wWXnhqkb4HgD9k0K5r57OoDhSjLlV7NMqZBs2+bEPhOgF9fXUUaLXqd3MDmYRjdiJgiOQHR+sojyvF69XlR4rThDFXhD1qIIbHl1vrLREwBvlLtFznZY5dlMaJSsuAbXQt7a3OlrNrHoft1Z2lG9oRdQ1v5Krne+gEyCDOWcH0zJVERaKd/DTvi2UF+Vu1Y/IfQ7AFaO6s9Clo2gpVcDclHLvLU6ltJX+DB8A38S07P3ZIUQUPyMwKnbaRt3KgAblHhsJs+C8YcGK7Ozu5jVoofsVnamIZtcIZNuSRGlNNSukghy+Z0px0XPqSoDSoWQ4PPObX8hneOzRS23Xtc5JLZcCV1najNsIC4l0vmyLugIYlagBCt9YIO+77XkJXej8wvBXK+GtN51yH1rbVMp9Z2F58/mOqn0gF4Q++BGCFP1IERuL4hcLfbXyAidhSboyl1Pu8eBo1y0k5ft73PWsDVvaJZjMpostAjxRPBFMl/N5Q6tFLVtnNCZKbJjjXA94vYODssIhJBOLKMrA7uMztwRRrjSO//Hfv9NeeZlR7ndu326vvfZKtYv0m80pHz7MeinOY8MtdPtYkrk5svU8n/MDLNYowK8bAAAUr0lEQVSiZC3rQHTyF5HdASZgs9Yh6ifURNcgLIhTBSMG9rP7zF11eD6Wm432j/WZr6wskzI6tmo4+8Z+q2coPQ1G91tOvLfgzpZT7pP3BVMxE4EcqZLcQLkHlc6aA7Xm3RSdfbjwIiDN9CtER92KTvmyYWtexMqYAI2o9Ylw2DQbQyn3CNLDa0EIKyl3cwHX87FoF28M4areQi+BnCmgy6L0/Tauqh76J574VKatnaxWGeXuqTsiH+aLSLxrTCRbGO/to7GFO4GQ6Q5BHqpeDuv8cuRbEQ1E+/lrDlAQKMaxfLHqWOQ38x1BXcQAMoq8A/SiAw3zk2IssQlcSIGqXyh78NRJAEAPyn0a/Y8IeD00jabzKYsYg1q9OJ8R9WyMu3drgdGQgzNKToZa0Zi9Ylb3PIhkj6qoUjzBmkdpJXm+zRnSxzjYAU5Wvzhu1rlokCYUG5OSQkWPbwyUU8VjHp8cpf8LY0XdKCUnSpGXWChBe+2YDKmzBkLLkRITnxeeyW+GMvFB4XeKfDaea6zbBIjvSEMTi+u8z3y2sj8/+tjldv48028sbQ3+M1/YI7LYWkPBU5qOHwltfYZyLxDf2SF1i1Po0/ONcUVV2OdvvkHpUjs2IMXLa6CIzKWLpRQH4OaBB6rrUUJZhGBM3pXH9jYi/tnOBjR34SvnoYqGG7NTHUpNazUdO9VdQzUarE/pKo230ajQPhpe0gPj4rBKhMLnRrEknvcjCh8Bbndu9z50kaM9kapsf/SH32mv/uQn9n63bt5sr/yYP7PZCrjgsEzDYBgN0OOI9sfvcCl0Pn+hbrfE706XFK8PwADVHMeuUO4m5OT9Yf12UvTvQpTJKDVaBoMCV9uo75iB5a/FcaAiHfLzxHVV+n5wawVGwAVShpm9v6wVC5dMxe16pUwqOgbobsLWdACG/G5kSWATq2B668bb2UZK4WN939yu6P8txEL59ejSy51YXy1RXaybtf4Rjqp/NXZkC7FVvhGw4lS2eQ2jI0Z8VD/3jbClid4b0DvDZBy/14bxP+S4mgL62EamrdkDjmIfix910nHvF9CzpW3C8Va2kIsPzgBdj/j1wwL0mJ9+XwMumbQF6GNDTmEH6LIRSUD3v3V5sUg18+urz/YsoNduDmklaaFr2pWoe7HZyhpWyza2L3ENLHr3A/TRfZO2xJ8BdPehr9B3tZjxhXh1e48JoEeXAtDjeBCgHx0DJDR1jPfCLtn8UP4iG5LXiaCXTv9ZmAFVU+0U+SbxDRBUjEOtDLgUVjI9OkD/6OV2/pwAulWo4/MWYzJ0DFE/yKeAXjiBfqJMJa+3WHhaU9Y2yAlCXQDvkjfDQjdnbmnro+0M0AMoYvNL07E2IsjfBqD79VDdMMYXAD3GPTdi6kMPCx2WzjsDerZDrKcTbfPw0uJjSKbGwhuKY/H9Tr3SU/BsfYEPXeJ37jig43oEdILkMSz09wLoOfQV0I2Mi2ayNL04zgJ69FupYeLcrZxv2MRXjAnewQDdb7e7FzLEQ3sQoIefHOvPvQA9n37GzRvOe2+Anm/Y7g3obiwls0JAjzV1B0Gtflgti2g+jG+1jiXQbymxD7DO3xegd1XUJNhyUjNEJV2Rxx6boPcG6MKaCpaoagY2Hx8IoAflvrbQZS8jq+39AR0FO9YW+tpCb21toa8tdAPDtYWeK+faQq8o95+qhf7xJ/9K+tDH8fTpUdLW1IOtfhju3bmjtELxIuqvUZn0vfI8Wt6IVOamHyletRMrNTdYAeYPT+u28qMtulLSJ+j/4YmqukXNY17dKHehNjW6vksTmlA/Gnmu9Dk3OnVsS9EV9V3huTRQXouQMOrWt+tSKMJ25OInsrSN2qN21FQKcVjbnq2Hnvtk+JFL4Cz7w2IGSMNYh2gGAt3cSjlRa9msovRnRlGTotzV0jU6y7/UUV2goLXy3LCZzwf1p/AV4Tsnp6UORx8mL9gVd5koXJ3bozBFjE1Nc7Sv+zPxWfmL+pqNAxA3RZeWYx1fllRrZXL9s9/4XN73scceaefP0RdIyl2r0MnuXKL//YlrTsggUwEQjllVoap5hDlVdeIRRV6U4iuvFvXYNuZFuVuUu/jQZbBrsSI8mMYTHNyhihqeZnd3nn2K+Qb99miljG2B7/ruYVZVRBNvStoaGJjst6kCnLh8NoWxUwsJjJDOsVQZg/CStBf853Tl8Alv3650NBUosSIzQmmrSt6f/NEftzdefc2+f+PGtfbSSz+sBUFSpqjlnlTDJG1N6feeclfWSpmGw8NlKtnRtVGR6CiyEx2yvVgIxQsfet1LtcO1KJb5+MUCRqpVHCpONc3G0PSs4OT4HLpKTuhznxc8DYXs61x9Bpud6X7o0/40s+f46EiKmsAXXWPpmhTOYTob74X13fzmfmjVs6Q9fLrXMzA+IQ6s4cUAmmBHzV8Rj9mcbZUlb2ylDpdaDzqcsSJW6naTdUOyNMZx+N+rsf1u1kPvAH04fXocnXIn1ZVPeAbQJRjlwYAeVDrSkO4N6LR6+ZIJ6NVsfSO9L0APtS+ke2gD9oPunqlkCeDshfcC6BZb4U8fiw3uyPQ7AfTcvLwToBeNjckcQV0jFNZ8UhjBLaVBdfTw277BckAvyl0CiqaADj93KMVpCUOptmbCPAKS6p/qfVcIopJSspFna+mGVUbXqDP87vdFsQjIhoLqNoDzcQC/GkqZRluQ6uZbWRtrPpB0dy/3qmSX7H5wlQy0CPEF71F7MAX0z+Z9YaGf23NAR/AXik/E+A53kgcoiru0/GpoC8dsCxiShYjXqeCPzY0A9ME2yeHLRo42AD3u++prU0Dns5v068WHauMYewUEJU0C5AzQ/T1UFnUHgB4+25GUdtw3AB3veXq8bBirtk5afn6NuTOAHrN+Snlmk+P7JQFs5UklWLA2+IPrVfCCBPRaKG/dpqQr5gUAPRQJUWSGgM4Xvntc6wYBnalqN25c7wE94gx8k/zuAb02ig8C9HAXYJ2kHDKfLwAY7QwJ1/LZZuo6+3uHlDbel4Duyn0DAA6ba15vHuU/TcuiNpC2vtg5PC+qZsbKlFgVA8D/j7HUj3fvZFGEy6pn2RziipCN8VlAZ/9Q8vgDAHQB3Z99QF/9birFrS303C/cNzd8baGvLXTu5rgU8sD/awt9baGvLfTce8nsWFvotan4UC30Jx9/6tnokLG1p1tbMShukvzf8cxa3xU7Y40kFvo9KU63bDVKFpZBUJ7Hx0dJe+ruz55CKF5VgKOyW+2aVR+X6R3cQZrleFpBZ/od22e6xcEdpkdOSpT7hDlikJf9kQs7IhjjgMXQRcdbIJifl/Rn1LcOS69jYNqm09HTnbBFuYtFSEvC7WvZMXswY7myld8pVGLXyMvpLpTdH+bs/SNwLVo1oqotPaZ28qZG5j1Ml0AIimy07S5FBG1OMZy7J8fZp7AKNBXxROhPTd+B+hbdFLzbnlHu/Nm028MkwPNFd5inQawOWAjKcIhqu6XV+HtI9o7foyzMTz/zuTzv8Y892s6fL8odqXlJDnTpaNPs/dpcVoSviWnnB2jHcjXhTWtTgeC0GH8Yi6j/HgP89TdKYAOqYkEd7lja2sOyFJeJbkFJyRR4mp8/yc0ox2ppOah3H8GRoDzF5RVFmIbWTo4OqHCIA646L/oT8zRekoJUvB7T/jaz/dSqx9+V8jR6WuZ9XA/PE1YmLPTjIzKFOPbvhGAMtNxRhpPPh+8cCaV9HGVWh9a++z//V3vztdftPFjoLxrlzivGOMeYQapvbv9mcAmI6Fa4LG2u1Tg16hsCXP6AM3cxYBhDBCdEe3CfykiAha5MzYIR4d6rmiILNsv+7iWBa8RRtz/aRQvJ6HhjGpxEvY/enzZM758+293H3p0tI4aw/c6g1jry2TPLh59pTXaITqXCpOVvV3T41beqVr3NeW9YUO7sD87urc15zl+mrcV9SM/HsYE6CH70Sqizrr76qbheTOG00+6v62lNkw5rIJAj+KZ93W2Whva91Wr89/FMw5XHn0IhZx6r1T9ts5J+VYWmruErO4QwKPm46mNoVhwiBrrfwxdVBfSl+YZECnaaT+rfAVUWoFELG6/bLf5Ie5OJ3aV1SXpbzyjibXuVuxpWxdVO/e5bovSDNKmQMu2MOVv0JGYAOfhC/+qEU6U5BR1O9KKqVY3LwCua133ygV0ENP7WF9WRB+imkEikxsAF5e4qbaCwwycPOjGrqLkSW9xrMyUc2TfRbtgEzFXxqR6voeZ5LLygmUP60SJykYfuL0UKPzYIs2aVpvwzAHpuo/T5ZBwS47n44NqWUy2uHLYTr8LNKn9GnmgcFM4RQP+18qE//vij7cKFiDruVRbVPzdVitM81t53X/ctpSmZT/6jUdBOS+Ln3d16hjffLECHqljUkDfp10cuysLq89Wqt/WVCuV127XrlQYHuj0AnRvoUMJCfAcXfFz17uF+/o6/BVjZ5/GKVryofJMAbI0F0PkB94JKB+tm+iRTteACqPUAlPXR4VG6YvalohrTn7gOAdAjlQ6/J6C31v7sT/60vfUGgeL6jWvtxRd/WEqIsqkFnCvlvoG8+5hTCmVSjdB4H6GWtY0OrKqYU8umOFYbPU2LBWirG5SxD1whNoNKt980jRXXquvpmq4KdZZ2JUpxq7FS51Q1Tm0Mu5Nw7cOk2lpHact6yieMA7FaWmSm5gTWhmgLrDVaqOvtNwvQ9f3MQJINVrmuuNmsGKI+hdmq3/maZYAexZFMIlaKj3V6BL1EseKq4pauDba+Sf+qjLNNFn/9VRv/YhjG/5ittAb0GjBrQGdbdBKxrhS3BvQ1oK8BnfNjDegl/boGdGcaflYA/WOP/dxXc9c4rP7x2NpfU4irn3OrxB1MbjaxmxHxDokCNEGX+9C6GZXZWjsC5R5KUUYtS8qYUANaL9YsFeNAuY3TyHij5tPickvDHz+tXt/khG07pdzLamaQVPyu1hsuyXq2PKbavsy/5gvM8zy4CpTuZvGPukZZ4Z2F7hrmcZ5Rgx4J1hG35NKFPsLvHlmWxGBcpThoRnafPY+Us8r1Cf1klgUfnlScUO5iCahFDfqJIg6UacvNw4gCHUW54+/IanA2vp1mZHJQutyigpI1pUF/tz3k4/q11SVgz1hOiq4lqBgYTBKeyetlm6hfje0+ZRGMR7XFL//qZ3PnfuXKR9r5C14G0tg75bd4H3veThnOOIMcB+ECwKvkOHdK1zI3Yjxrm4OC9v6ACpZR7n68LcVZds9daJFPiyIylx9BcRYeHWugFCrGgVDkGh1OIyU5IlfA4/WQucBjaMeHt1tou9u4uo8ONuZRfIbxwuA+vnFo1zPvvMoQ2x1COAhsgAS/Wv62t1Mq3vn1DkRY5vDwICPHcf4xrHU/L1TycN/v/el300I3yv3FH1S/qWUmPY+2o0Xo41ait61YU1DQpihXlLsKnCxhobsbAFfpC4AU5W556M7m0VVXwYxa4ARtnOuazcWKAldrWC10m7NdOVWl3DW4tF9s1AqH67CbE7IAboqFru5X40+FoVSIMMrdBZGgT390VHXsr739VvaN/mD9oZoagls2NjM7oa+hoSwpKXeuAcagioWuQXvWzhFEPtG5UGba9PJyPYUATbmUO7VT+lXj+GFr49fjl+Hy5Y//2/hlNrR/MLTx5/NDlyDkfK2CH6qkw2lcPkKleix9zHltk6zU9Dbzd3EdsPQknwhsGAhx+BohNGfnGzdA1xeWEH+hZHWx5oJV3VpLK/+m8qfagCY76IsPQbquMRdBgkGoQs/jzxP1vC4ewW5cF1QfDdukeo6PEPRvpXQhIjz3TRCpkeIsHdh3gkCenuVPqCpR0EvpKLLOBQJayeloxE/4Z3SB6LPWxoSD1lt7mBmgR/eqXvHq9LirNhTphxjj5kPyL51VdiveftcFXfBamHxKyZrf0F0HnQ9dunSaltOloqjioM2JAvSnf+WZbJcrT360PfTweW/ZiN/wnXw2UaQMyoZI+lrUQNuJpC9ON04qouEri/0HUFzM6S/Fcf1mpWdduHCpzRcEewD6o49eyiENlbc4zqR1WkwCP1VgORbKk0tFjeflgS+uY2uHy5ut6lhHnXOngqV4kcaiGOWOOeaX3N72oiPho84F0Deu/vCHrrKFIWkxOt53U4U1RLbHwbSwoNyZfheHSr/+n+/+ebv6FrMGbly/1l5SQBfauhYxrmVKpatqHJjBXpxLfKxnBFQkvU/WjZKWbibAkpXdbGyLKJjQzF2xK0sXrmtrkaMpoHfb0041TpJKbHooYV4/a7rXdA1WFyYq8NUYhMtR/Ne1BLejI/QbNxbYvEHCN1aEWzeuypkF1LbREdeGFjlif4Tl3buU1QVCg8H7anI9bSOdE1PXKQvd8JgqGmraWkotT2Kf2ji+2drwZ3GNdwT0vJtMUrOKZHetvsQIxsD3bNcUQQgTH/Agu6N7Anrc+EMFdGt6u/MHAegAuGi2AHTDpMI9u9coSlY5aM16M3NbOrzGJnaiYVBTUcnPw39VzIffj9FtYy8Gaj/5bHAGJJmxrudJSpvtknkmdto9oEd6ICtcxXn0hUd6jFvo/ioEdCI1AD01+FPTnydiclMuOALYol1CG55QvSeADmna+1VD0opMKqlm7il7Vm8Nm7D8WS1040CsjfjZ07/y69k5BPTIhw8Gxpeu7M6yaG0MUJkxu1sXBAI628/Ok0U0YinyamGhvxOgzx3Q9xbtI49eymcHOMcCNAV0XQBjI4Y+OTJAD/DzRdPf88ABHY91eHCznYbFnht8nhi+cVzvDKCD3fLrbW2XRcQyxHx0i2mwf/x96YCOz628pvvUAVoqmToF9CjjigX0wYBOy+/G9esG6DVLVRa15msAepyn+fQKIAa/sjauJoAeGy6L25I0wtAlx9/vDeg+/mTjREBnA07Tvd49oFe/o/ELJsjoxKEWuQF6GAIcbAncyKGPw8opB35Y+ewHATqBEeMSynFx3Pz/HtAbggTePaCHJbW20D2Kd22hry302GatLXQDsrWFLpT72kIvEF9b6NUWYvErbf9BW+j/F3FGL4g+6DI8AAAAAElFTkSuQmCC" width="160" height="160" />Borzou Daragahi
“The Independent” qəzeti, 9 sentyabr 2020-ci il

İranın koronavirus pandemiyası ilə mübarizə apara bilməməsi və bundan sonra gələn iqtisadi fəlakət səbəbiylə hökumət əleyhinə yeni etiraz dalğası başlayıb. Vəziyyətdən qorxan hökumət müxaliflərə və vətəndaş cəmiyyətinə təzyiqlərini daha da artırmağa davam edir.

İnsan hüquqları üzrə müşahidəçilərin fikrincə, son həftələrdə rejim dinc aksiyalarda iştirak edən müxaliflərə ölüm cəzası ilə göz dağı verib, kütləvi həbsləri artırıb, adam qaçırma hallarını sürətləndirib və həbsxanalarda işgəncələri çoxaldıb.

Beynəlxalq Amnistiya Təşkilatı keçən ilki etiraz aksiyalarında tutulan və qısa müddətli məhkəmələrdən sonra həbsxanalarda elektroşokla və boğulma yaradan təzyiqli su ilə işgəncələrə, cinsi zorakılığa məruz qalan minlərlə insanın taleyini sənədləşdirən uzun bir hesabat yayımlayıb. Bu istismarın hədəfləri arasında ən çox gənclərin olduğu qeyd edilib və ən azı 4 gənc kişi hökumət əleyhinə nümayişlərdə rol oynadığı üçün “Allaha qarşı çıxmaq” ittihamı ilə ölüm hökmünə məruz qalıb.

Onlardan biri 2018-ci ildə Şirazın mərkəzindəki etiraz aksiyaları zamanı bir mühafizəçini öldürdüyünə görə edam cəzasına məhkum edilmiş 27 yaşlı, keçmiş güləş çempionu Navid Əfkari Sanqardır. İnsan hüquqları fəalları isə bunun uydurma olduğunu deyirlər. Əfkari ittihamı qəbul etmək üçün ona işgəncələr verildiyini deyib.

İnsan hüquqları təşkilatları tərəfindən 30 avqustda təqdim olunan bir səsyazmada Əfkarinin: “Bu lənətə gəlmiş işdə mənim günahkar olduğumu göstərən bir dəlil də yoxdur”, dediyi eşidilir.

“Lakin bizi dinləmək istəmirlər. Kəndirləri üçün bir boyun axtardıqlarını başa düşdüm”.

Aktivistlər və akademiklər bu repressiyanın müxalif iranlıları qorxutmaq məqsədi daşıdığını deyirlər.

Tübingen Universitetində İran üzrə mütəxəssis olan akademik Əli Fətullah-Nejad deyir: “Arxa planın əsasında Covid-19 səbəbi ilə pisləşən sosial-iqtisadi vəziyyət və küçə etirazları ilə bağlı bütün rejim qruplarında yenidən qorxmağa başlaması var”.

2017-ci ilin son günlərində ortaya çıxan korrupsiya iddialarından sonra başlayan etiraz aksiyaları növbəti il ​​ərzində də fasilələrlə davam edib. Keçən noyabr ayında da əvvəlcə yanacaq qiymətlərinin artmasından qəzəblənən iranlılar yenidən küçələrə tökülmüş, güllələnmələrdən və həbslərdən əvvəl rejim əleyhinə bir mövqe ortaya qoymuşdular.

İnsan haqları təşkilatlarının təqdim etdiyi şahidlərə və internetdə yayımlanan videolara görə, xüsusən etnik ərəblərin yaşadığı cənub-qərb bölgəsində yüzlərlə insan təhlükəsizlik qüvvələri tərəfindən vurulub.

Bu ilin yanvar ayında İnqilab Keşikçiləri iranlıları daşıyan bir Ukrayna sərnişin təyyarəsini Amerika raketi sanıb vurduqdan sonra, iranlılar yenidən küçələrə töküldülər.

Bundan yalnız bir neçə həftə sonra koronavirus pandemiyası İranı vurduqda ölkə Yaxın Şərqdəki pandemiyanın mərkəzinə çevrildi. BBC-nin farsca xidməti tərəfindən aparılan araşdırmaya görə, ölkədə Covid-19-dan ölənlərin sayı rəsmi rəqəmdən 3 dəfə çoxdur, yəni təxminən 42 min ölü və 451 min yoluxma faktı var. Epidemiyanı zəiflətməyə yönəlmiş təcrid prosesi etirazların çoxunu boğmuş olsa da, İrandakı iqtisadi böhranı idarə edə bilməməsi ciddi bir gərginlik yaradıb və yenidən milli qəzəbə səbəb oldu.

Etirazlar son aylarda azalsa da, İranın parlament araşdırma mərkəzi və 50 nəfərlik iqtisadçı qrupu sabitliyi pozacaq etirazlar barədə xəbərdarlıq verib. Digər siyasi liderlər də yaxınlaşan sosial xaos barədə xəbərdarlıq edirlər. Keçmiş islahatçı prezident Məhəmməd Hatəmi xalqın “narazı və çarəsiz” olduğunu vurğulayıb, mühafizəkar millət vəkili Əhməd Naderi isə pisləşən iqtisadiyyatın ölkədə on illərdir görülməmiş etirazlara səbəb olacağını proqnozlaşdırıb.

Mütəxəssislər kiçik etirazların da birdən-birə böyüyə biləcəyi və daha geniş bir üsyana səbəb ola biləcəyi ehtimalının İranın təhlükəsizlik aparatlarının sərt addımlar atmasına səbəb olduğunu bildirirlər.

Amnistiya Təşkilatının tədqiqatçısı Mansureh Mills: “İran rəsmiləri bu kütləvi etirazları öz güclərinə qarşı bir təhdid kimi görürlər”, deyib.

İran rəsmilərinin getdikcə etirazçılara və müxaliflərə qarşı aqressivləşdiyini görürük. İqtisadi şərtlər bu vəziyyətdə olduğu üçün İran xalqı getdikcə daha da qorxusuz hala gəlir. Yoxsulluq içində yaşayırlar və həqiqətən də itirəcəkləri çox şey qalmayıb. Bu səbəbdən, iranlılar vəhşicəsinə zülm və həqiqi silah-sursat qarşısında belə etiraz aksiyalarında iştirak etməkdən çəkinmirlər.

İranın əmrində Daxili İşlər Nazirliyinin polislərindən Kəşfiyyat və Təhlükəsizlik Nazirliyindəki daxili nəzarət departamentinə qədər bir çox müxtəlif təhlükəsizlik aparatı mövcuddur. Bəlkə də, bunlardan ən çox qorxulan şey İnqilab Keşikçilərinin kəşfiyyat və əks-kəşfiyyat bölmələri ilə yanaşı, həm də küçələrdə sərbəst şəkildə gəzən Besiç və rejim yönümlü cəlladlardır.

Aylar ərzində çox sayda məhbus və onların ailəsi ilə görüşən Amnistiya Təşkilatına görə, tez-tez məhbusların başlarına başlıq keçirilir, gözləri bağlanır, yumruqlanır, təpiklənir, qamçılanır və dəyənəklər, rezin şlanqlar, bıçaqlar, və kabellərlə döyülürdülər. Həbsxanada tavandan asıldılar və ya ağrılı, çətin vəziyyətdə gözlədiliblər. Yeməkdən, sudan, müalicədən məhrum oldular və aylardır tək adamlıq kameralara salınıblar.

Ölkənin şərqindəki Məşhəd şəhərində tutulan bir etirazçıya ailəsi etiraz aksiyalarına qatıldığı üçün cəzalandırılacağı barədə xəbərdarlıq verilib. Etirazçı: “Mənə əllərindən gələn hər şəkildə işgəncə verdilər və incitdilər”, deyə bildirib.

“Onlara səhv bir iş görmədiyimi, haqqımızı almaq üçün dinc bir şəkildə çölə çıxdığımı və insanların pis həyat şəraitinə etiraz etdiyimi bildirdim. Ailəmin və dostlarımın yoxsulluğa batdığını görürəm, etirazlara qoşulmağımın səbəbi budur”.

Bu cür istismarların məqsədi əsasən, etirazçılardan xarici agentlərlə ortaqlıq etmələri barədə etiraflar alaraq milli təhlükəsizlik ittihamlarına haqq qazandırmaq və etirazları İranın siyasi sistemində Tanrının yer üzündəki nümayəndəsi olaraq qəbul edilən İslam Respublikasına və ali lider Əli Xameneiyə qarşı beynəlxalq bir sui-qəsd kimi göstərməkdir.

Amnistiya Təşkilatı 77 səhifəlik hesabatında hökumətləri və beynəlxalq forumları insan haqlarının pozulmasına görə İrana təzyiq göstərməyə çağırır və eyni zamanda, səlahiyyətliləri məsuliyyətə cəlb etmək üçün Birləşmiş Millətlər Təşkilatının araşdırma aparmasını da təklif edir.

Mills deyir: “İran siyasi sistemi elə bir mühitdir ki, oradakı səlahiyyətli şəxslər istədiklərini edə biləcəklərini və bunun əvəzini ödəməyəcəklərini düşünürlər”.

“Bizim əsas tələbimiz hərəkətə keçmək və İran rəsmilərini məsuliyyətə cəlb etməkdir. Çünki cinayətkarlar dövlət məmurlarıdır”.

ABŞ-ın öz ərazisindən kənarda tətbiq etdiyi sanksiyalar hazırda İranla ticarətin böyük hissəsini bloklayır və neftlə, qazla zəngin ölkənin enerji ixracatına maneə törədir. Rusiya və Çin BMT Təhlükəsizlik Şurasında Tehranın himayədarı olsa da, digər ölkələrin Tehrana qarşı hansı tədbirlər görəcəyi hələ məlum deyil.

İran liderləri ölkənin yaxın tarixində kök salmış bir təhlükə halına gələn küçə etirazlarından çox qorxurlar. MKİ və MI6-nın dəstəklədiyi nümayişlər 1953-cü ildə Məhəmməd Müsəddiqin demokratik hökumətini devirmişdi. Həmçinin, aylarla davam edən küçə etirazları 1979-cu ildə Şah Məhəmməd Rza Pəhləvi monarxiyasına da son qoymuşdu. 2009-cu ildə saxta olduğu iddia edilən prezident seçkilərində Mahmud Əhmədinejad yenidən prezident seçildikdə kütləvi nümayişlər dalğası hakimiyyəti çox qorxutmuşdu.

Analitiklər hazırda İranı pandemiyanın təsirinə görə ən yüksək sosial xaos riski olan ölkələrdən biri hesab edirlər. Gənclər arasında işsizliyin yüksək olduğu və ABŞ-ın sanksiyaları, aşağı düşən neft qiymətləri və zəif iqtisadi idarəetmənin səbəb olduğu inflyasiyanın orta təbəqəni tədricən azaltdığı üçün ölkədəki böhran ən azı 7 milyon iş yerinə mənfi təsir göstərib.

Fəthullah-Nejad: “Koronavirus pandemiyasının əvvəllərində bu yeni böhranın etirazlara səbəb olacağı bəlli idi”, deyib.

Əsas məsələ budur ki, yenə küçə etirazlarına şahid olmaq istəmirlər və təzədən dirçələn bu sərt repressiya dalğası xalqı küçələrə axışmaqdan çəkindirmək üçün işarədir.

Orijinal

Tərcümə PİA.az-ındır.

Fatimə ƏLİYEVA
pia.az



Şərh yazın.


Digərxəbərlər

General Mövlam Şıxəliyevin 2 milyondan çox əmlakı özünə qaytarıldı - Siyahı

Putinin ilhaq və səfərbərlik qərarı - Bundan sonra müharibənin taleyində hansı faktorlar əsas rol oynayacaq?

Populyar xəbərlər

Separatçı necə YAP-ın İdarə Heyətinin üzvü və deputat ola bildi?

Prezident İlham Əliyev və birinci xanım Mehriban Əliyeva evlərində Rusiya Prezidenti Vladimir Putinlə şam ediblər

"Alov Qüllələri"ndəki görüntü gündəm oldu - Video

Yasamalda 10 gündür çəkilən yeni zolaq sürücüləri çaşdırır - Video

Polad Bülbüloğlu səfir kimi fəaliyyətini başa vurub

Aysel Səfərli seçicilərlə görüşüb - Fotolar 

Sabirabadda ərindən şiddət gördüyü deyilən müəllimlə bağlı açıqlama

Rusiya Prezidentinin Azərbaycana səfəri başlayıb

Ən çox oxunanalar