ABŞ-ın sanksiyaları qlobal kölgə iqtisadiyyatının yaranmasına səbəb olub

Poliqon xəbər verir ki, bu barədə The Wall Street Journal qəzeti yazıb.

Qəzet qeyd edib ki, Amerika sanksiyalarına məruz qalan ölkələr maliyyə müharibəsində ABŞ-a tab gətirə biləcək kifayət qədər inkişaf etmiş iqtisadiyyata malik ticarət bloku yaradıblar.

WSJ yazır ki, ABŞ-ın Rusiya, İran, Venesuela, Şimali Koreya, Çin və digər avtoritar rejimlərə qarşı misli görünməmiş maliyyə və ticarət məhdudiyyətləri bu ölkələrin iqtisadiyyatlarının daralmasına səbəb olub, Qərb mallarına və bazarlarına çıxışı məhdudlaşdırıb. Bununla belə, zaman keçdikcə Çin ticarət əlaqələrini gücləndirməklə Amerikanın məhdudiyyətlərinə meydan oxumaqda fəallaşıb.

WSJ gömrük statistikasını təhlil etdikdən sonra bu qənaətə gəlib. Qəzet qeyd edir ki, ABŞ-ın sanksiyalarına baxmayaraq, yuxarıda göstərilən ölkələr pilotsuz təyyarələrdən və raketlərdən tutmuş qızıl və neftə qədər aktiv ticarəti davam etdirir.

Çinin Vaşinqtondakı səfirliyinin mətbuat katibi Liu Penqyu WSJ-nin materialını şərh edərkən bildirib ki, Pekinin iqtisadi və ticarət əlaqələri bərabərlik və qarşılıqlı faydaya əsaslanır: "Ticarət əməliyyatları beynəlxalq hüquqa uyğun olaraq həyata keçirilir, qanuni və qanunidir və buna görə də onlara hörmət edilməli və qorunmalıdır".

WSJ qeyd edir ki, sanksiya bloku adlanan ölkələrin ticarət ehtiyacları üst-üstə düşür. Bir tərəfdən Çin OPEC-in üç gücündən - Rusiya, İran və Venesueladan nefti ciddi endirimli qiymətlərlə alır. Onlar da öz növbəsində Çindən sanksiyaya məruz qalan malları almaq üçün istifadə edə biləcəkləri mənfəət əldə edirlər.

Vaşinqton analitik mərkəzinin eksperti Kimberli Donovan deyir ki, Çindən gələn neft gəlirləri İran və Rusiya iqtisadiyyatlarını dəstəkləyir və Qərbin sanksiyalarını sarsıdır. O, həmçinin qeyd edib ki, üçüncü ölkələrin ticarət hesablaşmaları üçün Çin valyutası və ödəniş sistemlərindən istifadə etməsi Qərb hakimiyyətinin maliyyə məlumatlarına çıxışını məhdudlaşdırır, sanksiyalara riayət olunmasına nəzarəti zəiflədir.

Nümunə kimi qəzet ABŞ-ın sanksiyaları altında olan Çin dövlət müdafiə şirkəti "Poly Technologies"in ixrac məlumatlarını göstərir. Onlarda 2023-cü ilin sentyabr-dekabr ayları ərzində "Poly Technologies"in ötən ilin mayında Amerikanın sanksiyalar siyahısına daxil edilmiş Ulan-Ude Aviasiya Zavoduna 20-yə yaxın tədarük etdiyi göstərilir. İran isə öz növbəsində Venesuelaya silah və sanksiyalara məruz qalan digər mallar verir. Bunun müqabilində Venesuela İrana böyük Orinoko yataqlarından qızıl verir.

Rusiya hələ 2022-ci ilin martında tətbiq edilən sanksiyaların sayına görə İranı keçərək dünya lideri olub. Mayın 28-də ABŞ prezidentinin milli təhlükəsizlik məsələləri üzrə köməkçisinin müavini Dalip Sinq bildirib ki, Birləşmiş Ştatlar son nəticədə Rusiya ixracına hərtərəfli embarqoya nail ola bilər. Onun sözlərinə görə, Rusiya bütün iqtisadiyyatını hərbi maşınlar üçün zavoda çevirir.

Poliqon.info