Politoloq: Ukrayna iki cəbhənin, yəni Rusiya və Qərbin təsir dairələrinə bölünəcək...

Siyasi-şərhçi: ““Rus ayısı” istəyinə çatmış durumda görünür. Qərb isə elə əvvəlcədən niyyətinə çatıb. O baxımdan iki hissəyə parçalanma fikirlərində həqiqətlər görünür”.

“Artıq Rusiya-Ukrayna və HƏMAS-İsrail savaşı paralel getməkdədir. Bir növ bu savaşların bitməsi üçün biri digərindən asılı hala gəlib. Xüsusilə, Yaxın Şərqdəki savaş daha asılı durumda görünməkdədir”.

Bu sözləri siyasi-şərhçi Cavanşir Abbaslı London Kral Kollecinin professoru Kon Koflinin Qəzza və Ukrayna ilə bağlı fikirlərini Poliqon-a şərh edərkən qeyd edib.

“Teleqraf” nəşrinin köşə yazarı, London Kral Kollecinin professoru Kon Koflin bildirib ki, Qərb liderləri Qəzza zolağında “təslim olmağa” və Ukraynanın iki yerə bölünməsinə hazırdırlar. Onun səsləndirdiyi bu iddialar böyük səs-küy yaradıb və müzakirələrə səbəb olub.

Kofinin səsləndirdiyi bu ehtimallar nə dərəcədə real ola bilər? Ümumiyyətlə, Qərb Ukrayna cəbhəsində məğlub olarsa, bu məğlubiyyət kollektiv Qərbin mövqelərinə necə təsir edə bilər və nəticədə dünyada necə bir sistem formalaşar?

Dünyanın bir neçə yerində Qərbin oynadığı “oyun”un sonunu Poliqon-un əməkdaşı AĞ Partiya sözçüsü, siyasi-şərhçi Cavanşir Abbaslı ilə müzakirə edib.

Cavanşir Abbaslı: “Ukrayna kimi bir ölkənin dövlətçiliyi süquta uğramayacaq. Sadəcə ölkə qarşı-qarşıya dayanan iki cəbhənin, yəni Rusiya və Qərbin təsir dairələrinə bölünəcək”.

Bu savaşda Qərbin mövqelərinin zəifləyəcəyi barədə fikirlərin doğru olmadığını düşünən ekspert əlavə edib ki, heç bir yeni sistem də formalaşmayacaq. Çünki Amerikası daxil Qərb dövlətlərinin oturuşmuş sistemi mövcuddur:

“Əvvəla, nə qədər qəribə gəlsə də, bir çoxları tərəfindən bu fikirlərim qəbul olunmasa da, deyəcəm, Ukrayna cəbhəsində dəngələr günü-gündən dəyişir. Dediyiniz kollektiv Qərb göründüyü qədəri ilə yoruldu. “Yordu-yordu” oyununun sonları yaxınlaşır və Putin Rusiyası daha diri görünür. Son aylarda gələn açıqlamalar da bunu göstərir. Xüsusilə, HƏMAS-İsrail savaşı başlayandan Amerika başda olmaqla, Avropanın iri güclərinin diqqəti daha çox Yaxın Şərqə yönəldi. Bütün diqqətlər İsrailin Qəzza bölgəsində qələbə qazanmasına yönəlib. Hətta, bunun üçün kifayət qədər dəstək də verilməmiş deyil.

Bir növ bu savaşın başlanmasından daha çox Zelenski Ukraynası ziyan görməyə başlayıb və bir anda bu müharibənin bitməsini gecə-gündüz arzu edirlər, HƏMAS-İsrail müharibəsini nəzərdə tuturam. Amma bu savaş qısa zamanda bitəcəkmi? Xeyr. Hələ bir müddət davam edəcək. İsrailin hücumlarına qədər göstərilən dirəniş bunu deməyə əsas verir. Xüsusilə, Fələstinə kifayət qədər dəstək da dünyanın bəzi ölkələri tərəfindən gəlməkdədir. Bu sırada Türkiyə, Rusiya kimi ölkələrin adlarını xüsusi vurğulamaq olar. Bunun üstünə London və digər Avropa şəhərlərində Fələstinə dəstək mitinqindəki kütləviliyi də gəlmək olar.

Cavanşir Abbaslı: “Bütün diqqətlər İsrailin Qəzza bölgəsində qələbə qazanmasına yönəlib”.

Eyni zamanda, Avropanın qabaqcıl futbol çempionatlarının stadionlarında qaldırılan Fələstin bayraqlarını da unutmayaq. Bütün bunları ona görə deyirəm ki, artıq Rusiya-Ukrayna və HƏMAS-İsrail savaşı paralel getməkdədir. Bir növ bu savaşların bitməsi üçün biri digərindən asılı hala gəlib. Xüsusilə, Yaxın Şərqdəki savaş daha asılı durumda görünməkdədir”.

Partiya sözçüsü Kon Koflin dediklərində həqiqətlər görür: “Zatən müharibənin ilk günlərindən, hələ də deyə bilərik ki, bu müharibənin toxumlarının səpildiyi 2014-cü ilin martından hər kəsə bəlli idi ki, kollektiv Qərbi Ukraynanın Qərbi, Rusiyanı isə Şərqi maraqlandırır. “Rus ayısı” istəyinə çatmış durumda görünür. Qərb isə elə əvvəlcədən niyyətinə çatıb. O baxımdan iki hissəyə parçalanma fikirlərində həqiqətlər görünür. Amma təbii ki, Ukrayna kimi bir ölkənin dövlətçiliyi süquta uğramayacaq. Sadəcə ölkə qarşı-qarşıya dayanan iki cəbhənin, yəni Rusiya və Qərbin təsir dairələrinə bölünəcək. Qəzza bölgəsində də savaş uzanacaqsa, sonunda yorulan Qərb dünyası olacaq. Bu tarix boyu belə olub. Əvvəl şirnikləşdirmə və sonunda meydanda tək buraxmaq onların bacardığı ən böyük ustalıqdır.

Ukrayna cəbhəsində məğlubiyyət barədə məsələyə gəlincə, dünyada təbii ki, dəngələr çox dəyişəcək. Bu Rusiyanın daha da güclənməsi demək olacaq. Bununla Kreml iştaha gələcək, dünyanın bir sıra yerlərində olan niyyətlərini həyata keçirməyə çalışacaq. Onunla yanaşı təbii olaraq, İran da dirçələcək. Bütün bunlar da bir çox ölkələr üçün arzuolunan deyil. Burada da ən böyük suçlu riyakar Qərb olacaq.

Cavanşir Abbaslı: “Ukrayna savaşında Rusiya qalib gəlsə belə, bu həmin sistemlərin dəyişməsinə, yaxud da yeni sistemlərin yaranmasına yol aça bilməz”.

Ukrayna müharibəsinin artıq 630 gününü geridə buraxdıq. Keçən bu müddət ərzində Ukraynanın hava məkanı bağlanmadı, get-gedə edilən yardımlar azalmağa başladı, Qərb ölkələrinin liderlərinin hər biri müxtəlif “havalar çalmağa” başladılar. Təkcə son faktı deyək ki, Slovakiya NATO-ya müraciət edərək, Ukraynaya hərbi yardımı dayandırdığını bəyan edib. Bu tendensiya başqa ölkələrdə də müşahidə olunacaq. Litvanın xarici işlər nazirinin günlər öncə “Putin qələbəyə hazırlaşır” fikirləri də bir çox mətləblərdən xəbər verdi. Bu savaşda Qərbin mövqelərinin zəifləyəcəyi barədə fikirlər də doğru deyil. Heç bir yeni sistem də formalaşmayacaq. Çünki Amerikası daxil Qərb dövlətlərinin oturuşmuş sistemi mövcuddur. Ukrayna savaşında Rusiya qalib gəlsə belə, bu həmin sistemlərin dəyişməsinə, yaxud da yeni sistemlərin yaranmasına yol aça bilməz.

Yekun olaraq bunu deyək bilərik ki, bu savaşda itirən bir tərəf var, o da ölkə viran olunmuş, on milyardlarla ziyan dəymiş, yüz mindən çox insan itkisi verən Ukraynadır”.

Nərminə UMUDLU
Poliqon.info