Səhər saatlarında Rusiya lideri Putinin xalqa müraciəti ilə rus əsgərləri Donbasa doğru irəliləyərkən bölgədə top və raket atəşi səsləri eşidilməyə başlayıb...
Dünya Ukrayna ilə Rusiya arasında günü-gündən artan gərginliyi qorxu ilə izləyir. Bölgədə Rusiyanın Ukrayna sərhəddinə qoşun yığması nəticəsində yaranan hərbi fəallıq iki ölkə arasında mümkün müharibə riski ilə bağlı narahatlığa səbəb olmuşdu. Kreml administrasiyası işğal planının olmadığını bildirsə də, sərhəddə gərginlik azalmadı. Hərbi ekspertlər bölgədəki gərginliyin müharibəyə səbəb ola biləcəyi barədə xəbərdarlıq ediblər. Rusiyanın Ukraynaya mümkün müdaxiləsi gündəmdə qalarkən, Kiyev administrasiyası hərbi potensialı istiqamətində kritik addım atdı.
100 min əsgər
Rusiyanın Ukraynaya mümkün müdaxiləsi gündəmdə qalarkən, Kiyev rəhbərliyi orduya 100 min əsgər əlavə etmək qərarına gəldi. Ukrayna prezidenti Vladimir Zelenski bu addımın müharibə ehtimalına görə deyil, gələcəkdə belə bir ehtimalın heç vaxt ortaya çıxmayacağına görə atıldığını açıqlayıb.
Parlamentdə danışdı
Ukrayna parlamentinin Radasında orduda əsgər sayının artırılması qərarını açıqlayan Zelenski: “Ordumuzdakı əsgərlərin sayını artırmağa qərar verdik. Hətta dünən lazım olan fərmanı da imzaladım. Ordumuzun gücünü artırmaq planına əsasən, bu ildən başlayaraq 2025-ci ilə qədər 100 min əsgər artırılacaq. Biz ordu ilə bağlı bu araşdırmaları etmirik, çünki sabah müharibə olacaq. Bundan sonra biz bunu edirik ki, Ukrayna heç vaxt müharibə ssenarilərində iştirak etməsin”, deyə o bildirib. Ukrayna Silahlı Qüvvələrində dərc olunan açıq məlumatlara görə, 2021-ci ilə qədər silah altında 285 minə yaxın əsgər var. Zelenskinin elan etdiyi qoşunların artırılmasından sonra Ukrayna ordusunun sayı 385 min əsgərə çatacaq. Ölkədə, həmçinin, müharibə vəziyyətində istifadə oluna biləcək 1 milyon ehtiyat var.
Bayraqlı təşəkkür
Ukraynalı deputatlar Rusiya ilə böhranda Kiyev hökumətinə dəstək verən ölkələrə təşəkkür etmək üçün parlamentdə bayraq qaldırıblar. Türkiyə bayrağı da nümayiş etdirilərkən, Almaniya və Fransa bayraqlarının olmaması diqqət çəkib.
Rusiyanın hərbi gücü
Təxminən 35 min rusiyalı hərbçi daimi olaraq Ukrayna ərazisi yaxınlığında yerləşdirilib. Bölgəyə yenicə daxil olan bəzi qoşunlar, demək olar ki, 6500 kilometr uzaqlıqdakı Uzaq Şərq Rusiyasından gəlir. Şimal, cənub və şərqdən Ukrayna ətrafında yerləşdirilən rus qoşunlarının sayının təxminən 100 min nəfər olduğu təxmin edilir. Ukraynadan verilən qiymətləndirməyə görə, Rusiyanın bölgədə 106 min quru qoşunu, 21 min dəniz və hava qüvvələri personalı var.
Ukraynanın Luqansk və Donetsk vilayətlərində nizami rus qoşunlarından əlavə 15 minə yaxın rusiyalı separatçının olduğu təxmin edilir.
Ukrayna ordusunun hərbi gücü
ABŞ-da yerləşən müstəqil araşdırma təşkilatı “Global Fire Power” 2022-ci il üçün hərbi güc indeksi məlumatlarını dərc edib. Bir çox amillər qiymətləndirilərək hazırlanan siyahıya əsasən, 2022-ci ildə Ukrayna ordusu dünya hərbi güc reytinqində 3 pillə yüksələrək 140 ölkə arasında 22-ci yeri tutub.
Rusiya 2-ci sırada
Dünyanın ən güclü orduları siyahısında Ukrayna 22-ci, Rusiya isə ikinci yerdədir. Bütün əhaliyə baxsaq, Rusiyanın 142 milyon, Ukraynanın isə 43 milyon əhalisi var. Rusiyada döyüşə bilən əhali 69 milyon, Ukraynada isə 22 milyondur. Müdafiə büdcələrində Ukraynanın 11 milyard 870 milyon dolları, Rusiyanın isə 154 milyard dolları var. Ukraynanın 12 303 zirehli döyüş maşını olduğu halda, Rusiyanın 30 212 texnikası var.
Rusiyanın Ukraynaya hücum etdiyi anlar
Səhər saatlarında Rusiya lideri Putinin xalqa müraciəti ilə rus əsgərləri Donbasa doğru irəliləyərkən bölgədə top və raket atəşi səsləri eşidilməyə başlayıb. Agentliklərin yaydığı görüntülərdə Ukrayna səmasında döyüş təyyarələrinin havaya qalxdığı və bölgədə hərbi aktivliyin artdığı görünür.
Bütün dünya Rusiyanın Ukraynaya hücumu xəbərinə oyandı.
Ukraynalılar şokdadırlar. İstər Qərbdən, istərsə də Şərqdən, xüsusən də Amerikadan bir-birinin ardınca reaksiyalar gəlir.
Rusiyanın Ukraynaya hücum anlarından da yeni görüntülər gəlir.
Dəhşətli kadrlarda Ukrayna torpaqlarına hücum anları əks olunub.
Ukraynanın küçələrindən tankların keçdiyi bildirilir. Bu fotoda guya Krımdan Rusiya tanklarının Ukraynaya daxil olduğu anlar əks olunub.
Sosial mediada paylaşılan görüntülərdə bölgədə hərbi fəallığın artdığı görünür.
Aeroport bombalandı
Rusiyanın Ukraynanın qərbindəki İvano-Frankivsk hava limanını bombaladığı iddia edilib. Paylaşılan görüntülərdə hava limanından tüstü çıxdığı görünür.
Rusiya prezidenti Vladimir Putin Ukraynanın şərqində Donbasda xüsusi hərbi əməliyyata başladıqlarını açıqlayıb. Putin: “Xarici güclərə müraciət etmək istəyirəm. Kim Rusiyaya təhlükə yaratmağa çalışsa, dərhal tədbir görüləcək”, deyə bildirib. Putinin açıqlamalarından dərhal sonra Ukraynanın paytaxtı Kiyev və şərqdəki liman şəhəri Mariupolda da partlayış baş verib. Mariupol yaxınlığındakı radar stansiyası rus ordusu tərəfindən məhv edilib.
Ukrayna bombalanan nöqtələr
Digər tərəfdən, Rusiyanın hərbi əməliyyatında hədəflərin hara yönəldiyi maraq doğurub. Rusiya təkcə tanıdığı iki muxtar bölgəni deyil, demək olar ki, bütün Ukraynanı hədəf alıb. Xəritədə Rusiyanın Ukraynada hücum etdiyi nöqtələr qeyd olunub.
Ukraynalılar küçələrdə dua edirlər
Bu gün səhər saatlarında Rusiya-Ukrayna müharibəsi başladı. Ukrayna ərazisinə daxil olan rus qoşunları bir çox şəhərləri hava zərbələri ilə bombalayıb. Ukraynalılar qorxur. Bu qorxunu ən yaxşı izah edən foto Ukraynanın Xarkov şəhərindən gəlib. Hücum xəbərini alan ukraynalılar küçənin ortasında toplu şəkildə dua etməyə başlayıblar. “CNN International”ın ekrana gətirdiyi həmin anlar böyük əks-səda doğurub.
Müharibə sirenaları ilə oyanan insanlar təşviş içində bazarlara və yanacaqdoldurma məntəqələrinə axışıb. Xüsusən də ölkənin paytaxtı Kiyevdə bazarlarda və yanacaqdoldurma məntəqələrində uzun növbələr yaranıb.
Ölkəni tərk edirlər
Partlayışlardan sonra Kiyev sakinləri şəhəri tərk etməyə başlayıblar.
Rusiyanın Ukraynada dinc əhalinin yaşadığı yerləri vurduğu iddia edilirdi. Ukraynadan verilən açıqlamada Rusiyanın həyata keçirdiyi əməliyyatlarda ən azı 8 nəfərin həlak olduğu bildirilib.
Türk sivilləri sığınacağa daxil edilib
Gərgin hücumlar nəticəsində Odessadakı Türkiyə vətəndaşları sığınacaqlara daxil olub.
Ukrayna Dövlət Sərhəd Mühafizəsi onların bombardman altında olduğunu açıqlayıb
Ukrayna Dövlət Sərhəd Mühafizəsi Ukraynanın paytaxtı Kiyev vilayətində sərhədçilərə məxsus yerlərin də bombardman altında olduğunu açıqlayıb.
Açıqlamada: “Düşmən təkcə sərhəd bölmələrinə deyil, həm də arxa plana keçən ərazilərə hücum edir. Ukrayna Dövlət Sərhəd Xidmətinin Kiyev vilayətindəki məntəqələri bombalanıb. Böyük ehtimalla, raket silahı ilə”, deyilir.
Donbasda hərbi əməliyyat başladı: ABŞ prezidenti Baydendən ilk açıqlama
Son xəbərlərə görə, Rusiya-Ukrayna böhranında qorxu artıb və Rusiya prezidenti Vladimir Putin Ukraynanın şərqində Donbasda xüsusi hərbi əməliyyata başladıqlarını açıqlayıb. Əməliyyat əmrindən sonra ilk açıqlamanı ABŞ prezidenti Co Bayden verib: “Bu hücumun gətirəcəyi ölüm və dağıntılara görə yalnız Rusiya cavabdehdir”.
Rusiya prezidenti Vladimir Putin Donbasda hərbi əməliyyat keçirmək barədə qərar verib. Putin Ukraynanın şərqində Donbasda xüsusi hərbi əməliyyata başladığını elan edib və Ukrayna əsgərlərini silahlarını yerə qoymağa çağırıb. CET-də səhər saat 6-da danışan Putin: “Hərbi əməliyyata qərar verdim” dedi və müdaxilə edən hər kəsə cavab verəcəyini vəd etdi. Hadisələrlə bağlı yazılı açıqlama verən ABŞ prezidenti Co Bayden: “Bu hücumun gətirəcəyi ölüm və dağıntıdan ancaq Rusiya məsuldur”, deyib. ABŞ və müttəfiqlərinin konkret və qətiyyətli şəkildə cavab verəcəklərini ifadə edən Bayden: “Bütün dünya Rusiya hərbi qüvvələrinin haqsız və əsassız hücumuna məruz qalan Ukrayna xalqı üçün dua edir” deyib. Bayden: “Bütün dünya baş verənlərə görə Rusiyadan hesab soruşacaq” deyə əlavə edib. Bayden hadisələri Ağ Evdən izləyəcəyini və Milli Təhlükəsizlik Qrupundan mütəmadi olaraq inkişafları öyrənəcəyini, G7 liderləri ilə təcili görüş keçirəcəyini və Amerika xalqı qarşısında çıxış edəcəyini bildirib. “Rusiyanın Ukraynaya, qlobal sülh və təhlükəsizliyə qarşı əsassız təcavüzünü və bunun nəticələrini NATO və müttəfiqləri ilə müzakirə edəcəyik və birliyə olan bu hücuma qəti və yekdilliklə cavab verəcəyik. Bu gecə Cill və mənim dualarım cəsur və qürurlu Ukrayna xalqı ilə birlikdədir”, deyən Bayden Rusiyaya veriləcək sərt cavabı alovlandırıb.
BMT-dən ardıcıl olaraq açıqlamalar gəlir. “Rusiya Federasiyasının səfiri təsdiq etdi ki, üç dəqiqə əvvəl prezident mənim ölkəmə müharibə elan edib”, - Ukraynanın BMT-dəki daimi nümayəndəsi Sergey Kayslitsya Təhlükəsizlik Şurasının iclasındakı çıxışında deyib. Kayslitsya: “Rusiya prezidenti Putin mənim ölkəmə qarşı müharibə elan etdi. Mən BMT-ni vəzifəyə çağırıram”, deyə qeyd edib. BMT-nin baş katibi Antonio Quterreş də təcili canlı yayımda Təhlükəsizlik Şurasının iclasında iştirak edib: “Bizim görüşümüz zamanı Putin əməliyyat əmrini verdi. O, Ukrayna ordusunu qoşunlarını geri çəkməyə çağırdı. Sülhə şans verin. Çağırışımı dəyişirəm. Prezident Putin, insanlıq naminə əsgərlərinizi geri çəkin. Öz növbənizdə, lütfən, Avropada əsrin ən böyük müharibəsini başlatmayın. Bu, Ukrayna və Rusiya üçün faciəvi olar və öz təsirini göstərər və hazırda tövsiyə edilməyən bir duruma yol aça bilər”, sözlərindən istifadə edib.
Görüş zamanı ABŞ-ın BMT-dəki daimi nümayəndəsi Linda Tomas-Qrinfild də canlı yayıma qoşularaq açıqlama verib. Hücumun BMT-nin dünya müharibəsinin qarşısını almaq üçün bir araya gəldiyi zaman başladığını vurğulayan Qrinfild: “Putin bu şuranın məsuliyyətlərini ələ saldı, bu, fövqəladə bir vəziyyətdir, dərhal hərəkətə keçmək lazımdır”, deyə qeyd edib. “Müttəfiqlərimizlə buna cavab verəcəyik” deyən nümayəndə, bunun təsirli bir cavab olacağını ifadə edərək: “Bütün dünya Rusiyadan hesab soruşacaq” deyə bildirib. Ukrayna xarici işlər naziri Dmitro Kuleba da açıqlama verərək: “Putin yenicə irimiqyaslı hücumuna başladı. Dinc mülki şəhərlərə bombalar atılır.Bu, aqressiv müharibədir. Ukrayna özünü müdafiə edib qalib gələcək. Dünya Putini dayandıra bilər. İndi hərəkətə keçməyin vaxtıdır”.
Ukraynanın Türkiyədəki səfirliyindən dəstək çağırışı
Ukraynanın Türkiyədəki səfirliyi Twitter hesabında paylaşdığı paylaşımda: “Rusiya Federasiyası Ukraynaya qarşı müharibəyə başlayıb. Ukraynanın dinc şəhərləri bombalanır”, deyə yazıb. “Biz strateji tərəfdaşımız Türkiyəni və dost türk xalqını bu çətin zamanda bizə dəstək olmağa çağırırıq”, - səfirlikdən bildirilib.
Rusiya Kiyev səfirliyində bayrağını endirib
Rusiya Ukraynanın paytaxtı Kiyevdəki səfirlik binası üzərindəki bayrağını endirib. Fövqəladə vəziyyətin elan olunduğu Ukraynada polis dünən nümayişlərə səhnə olan Rusiya səfirliyinin binası qarşısında təhlükəsizlik tədbirlərini gücləndirməkdə davam edir.
Rusiya bütün diplomatik heyətini Ukraynadan çıxarmaq qərarına gəldikdən sonra Kiyevdəki Rusiya səfirliyinin binası üzərində Rusiya bayrağı endirilib.
Dünən nümayişlərə səhnə olan səfirlik binası qarşısında polis geniş təhlükəsizlik tədbirləri görsə də, binanın ətrafında bir quş da uçmur. Dünənki nümayişlərdə binaların məhəccərlərində qalan “Cəhənnəmə xoş gəldin” yazısı diqqət çəkib.
Ukrayna-Rusiya böhranında gərginlik yüksəlməyə davam edir
Rusiyanın Ukraynanın Donbass bölgəsindəki separatçı bölgələri tanıyacağı və “sülhməramlı qüvvələr” adlandırdığı əsgərlərini göndərəcəyi ilə bağlı bəyanatları gərginliyi daha da artırıb.
Rusiyanın açıqlamalarından sonra Ukrayna Donbassdan başqa bütün bölgələrdə bir ay müddətinə fövqəladə vəziyyət elan edib və 36 min ehtiyat əsgərini xidmətə çağırıb.
Xarici mətbuatın manşetləri sanksiya çağırışı edir: “Boris, dəli Vladı dayandır!”
Ukrayna ilə Rusiya arasındakı böhranda atılan bütün barışıq addımları uğursuzluğa düçar oldu və Putin Donbasda separatçı Donetsk və Luqansk vilayətlərinin müstəqilliyini tanıdıqdan sonra müharibə artıq mümkün ehtimal olmaqdan çıxdı və real təhlükəyə çevrildi. Qərb dünyası sanksiya qərarlarını bir-bir elan edərkən, ən böyük zərbə yenə ABŞ-dan gəldi. Baydenin açıqladığı sanksiya qərarları ilə dünya mətbuatının manşetləri birdən-birə Rusiyanı dayandırmaq üçün irəli sürülən planla doldu.
Bütün dünyanın gözlədiyi nitq dünən axşam saatlarında reallaşdı və Ağ Evdən danışan Bayden ABŞ-ın Ukraynada Rusiya işğalına başladığını ifadə edərək: “Rusiya dünən gecə öz qüvvələrini Ukraynaya yerləşdirdi, indi də daha çox güc gətirmək, daha da irəli getmək lazımdır. Bu, Rusiyanın Ukraynaya təcavüzünün başlanğıcıdır”.
Rusiya ilə döyüşmək niyyətində olmadıqlarını təkrarlayan və ABŞ-ın Rusiyaya qarşı sanksiyalarını izah edən Bayden: “Rusiyanın iki böyük maliyyə qurumuna qarşı tam bloklayıcı və Rusiyanın dövlət borcuna hərtərəfli sanksiyalar tətbiq edirik. Bu, o deməkdir ki, Rusiya hökümətini Qərb maliyyəsindən blokladıq. Yəni o, Avropa bazarından pul yığa və Avropa bazarlarında ticarət edə bilməz”.
Sanksiyaların Rusiyanın işğalçılıq hərəkətinə cavab olaraq rus oliqarxlarına da tətbiq ediləcəyini qeyd edən Bayden: “Sabahdan etibarən Rusiya elitasına qarşı sanksiyalar tətbiq edəcəyik”, deyib.
“Ağır bədəl ödəyəcək”
Bayden bəyan edib ki, Rusiyanın Ukraynanın şərqində mövcudluğunu gücləndirməsinə cavab olaraq Birləşmiş Ştatlar NATO-dakı Baltikyanı müttəfiqlərini qorumaq üçün qüvvələrini səfərbər edib. ABŞ-ın “Şimal axını-2”ni dayandırmaq üçün Almaniya ilə birlikdə çalışdığını bildirən Bayden: “Rusiya növbəti addımını nəzərdən keçirərkən, biz növbəti addımımızı hazırlamışıq. Rusiya təcavüzünü davam etdirərsə, bunun əvəzini daha ağır ödəyəcək”, deyib.
Bəs xarici mətbuat Rusiya üçün nəzərdə tutulan və bir çoxu artıq elan edilmiş sanksiyaları necə gördü? Bəzi mühüm mətbuat orqanlarında əks-səda verən Rusiya-Ukrayna böhranı və sanksiyalarla bağlı xəbərləri təqdim edirik:
“The Times”
“The Times” qəzetinin manşetində “Bayden müharibə xəbərdarlığı etdi, Qərb sanksiyaları qüvvəyə minib” ifadəsi işlənərkən Rostova daxil olan rus tanklarının şəklini də yerləşdirib. Qəzet Baydenin rus ordusunun sərhədə qan göndərdiyinə dair açıqlamasını yayımlayıb və bəzi ingilis millət vəkillərinin elan edilən sanksiyalar qarşısındakı susqunluğundan da söz açıb.
“Metro”
“Metro” qəzeti “Onu rubldan vuracağıq!” başlığı ilə çıxış edərkən Putinin dekupaj fotosundan istifadə edib. Qəzet sanksiyaları, ümumilikdə zəif hesab etsə də, bu ilk addımı müsbət qiymətləndirib.
“Mirror”
“Mirror” isə çox sərt mövqe sərgiləyərək “Çirkli rus pullarını İngiltərədən dərhal çıxarın” başlığı ilə İngiltərənin sanksiyalar paketini zəif gördüyünü vurğuladı. Qəzet Rusiyanın pullarının İngiltərədə yuyulduğunu xatırlatmaqdan çəkinməyib.
“Express”
“Ekspress” qəzeti İngiltərənin elan etdiyi sanksiyalar paketini qeyri-kafi hesab edərək tənqidi bir başlıq etdi. Qəzet “Putini daha sərt cəzalandırın” başlığı ilə Consonun Putini dəstəkləyən 150 rus oliqarxını cəzalandırdığını yazıb.
“The Guardian”
“The Guardian” isə sanksiyalar əvəzinə, bölgədəki son hadisələri öz manşetlərinə çıxarıb. “Müharibə təhlükəsi Putinin peyk dövlətləri tanıması ilə daha da artdı” deyə “The Guardian” yazıb, o cümlədən Ukrayna sərhədində palçıqlı ərazidə irəliləyən rus tanklarının fotoşəkillərinə yer verib. Qəzet Baydenin şərhlərini və Almaniyanın “Şimal axını-2” layihəsini dayandırmasını da ətraflı təhlil edib.
“Financial Times”
“Financial Times” ilk səhifədə sanksiyaları kiçik görsə də, əsas manşetində bir daha Putinin Ukraynanın Donbas bölgəsindəki iki separatçı bölgəni tanımasına diqqət çəkib və bu da müharibə ehtimalını artırıb.
“The Telegraph”
Qəzetin manşetində Baydenin Putinin işğalı başlatdığını və daha da irəli gedəcəyi bildirilərkən, Boris Consonun fotosu ilə birlikdə “Şimal Axını-2” və Putinin işğalı genişləndirmək niyyətinin milyonların əziyyət çəkməsinə səbəb olacağı ifadə edilib.
“The Sun”
“The Sun” qəzeti Böyük Britaniyanın Ukraynaya daha çox silah göndərəcəyini elan edərkən, “Boris, dəli Vladı dayandır!” cümləsi ön plana çıxıb.
“The New -York Times”
“The New York Times” Baydenin işğal bəyanatına yer verərkən, sanksiyaların qüvvəyə mindiyi və Rusiyanın təbii qaz və pul axını ilə hədəfləndiyi ifadə edildi. Qəzet xatırladıb ki, Rusiyanın irəliləyişləri dayanmasa, yeni sanksiyalar da növbədə olacaq.
“The Wall Street Journal”
WSJ Baydenin Rusiyanın hərəkətləri ilə bağlı verdiyi işğal açıqlamasını ilk səhifəsində yerləşdirərkən, ABŞ-ın Yaponiya, Avstraliya və Kanada kimi ölkələrdə elan etdiyi sanksiya qərarlarına qatıldığını və dəstəklədiyini açıqlayıb.
“Washington Post”
“Washington Post” əsas manşetində “Rusiya qoşunları Şərqi Ukraynaya daxil olarkən ABŞ və müttəfiqləri sanksiyalar elan etdi” ifadəsini işlədib və bu sanksiya paketlərinin Putini dayandıra bilməyəcəyinə dair bir çox təhlil yazısı da qəzetin manşetində açıqlanıb.
Tərcümə PİA.az-ındır.
Fatimə ƏLİYEVA
pia.az
Digərxəbərlər
Populyar xəbərlər
