Şənbə, 11 May 2024
USD : 1.7
EUR : 1.8724
Hava
+25 ° Baku
+18 ° Quba
+17 ° Qusar
+22 ° Gəncə
+27 ° Lənkəran
+32 ° Naxçıvan
+30 ° Salyan
+19 ° Şəki

Putin “müharibələrin anası” kimi...

Dünyada yeni dövr başlayır. Əgər Putin Ukraynanı yeni Finlandiyaya çevirməyə müvəffəq olsa, Çin niyə müstəqil Tayvanı ayağında tikan hesab etsin?..

Gassan Şerbil
“Şarkul Avsat” qəzeti

Gecələr xəritənin qarşısında tək dayanardı. Həlledici qərarlar seçici tərəfindən qəbul edilə bilməz. Dərin tarix ona bir tapşırıq verib və o da tərəddüd etmədən yerinə yetirəcək. Bu, onun karyerasında həlledici ildir. Divarda asılmış saata baxdı. Əqrəblərini tuta bilsə, bu ilin sonuna kimi 70 yaşını tamamlayacaq.

Xəritəyə baxır. Sovet İttifaqının keçmiş sərhədləri onun yaddaşında çapıq kimi görünür. Rusiyanın bir neçə müharibədə üz-üzə gəldiyi farslar bir neçə həftə əvvəl prezidentlərini Kremlə göndəriblər. Yelisey sarayının ağasının oturduğu stulda əyləşdi. Bir çoxları kimi Rusiyanın artıq xəstə olmadığına əmin olduqdan sonra o, əməkdaşlığı dərinləşdirmək istəyi ilə gəldi. Əgər Rusiya prezidenti Bəşər Əsəd rejimini xilas etmək üçün ordusunu göndərməyə tələsməsəydi, ölkəsini itirmək təhlükəsi ilə üzləşəcəkdi. Rusiya ilə 10 dəfə müharibə aparan osmanlılar Suriya ərazisi ilə qonşu olduqdan sonra bir neçə dəfə prezidentlərini Kremlə göndərdilər. Rəcəb Tayyib Ərdoğan S-400 raketlərini alıb, praktiki olaraq Atlantik bağçasına qoydu.

O, yenidən xəritəyə baxır. Avropa həmişə zəhərli küləklərin mənbəyi olub. Napoleon qonşularını tabe etdi və Rusiyanı özünə tabe etdirməklə öz qələbələrini gücləndirə biləcəyinə inandı. Hitler Napoleonun məğlubiyyətindən dərs almadı və öz administrasiyası və ölkəsi üçün intihar missiyasına başladı. Avropa qədim qitədir, lakin ABŞ-ın kölgəsi onu qoruyur və Rusiyanı rəngli inqilablar və ya Şimali Atlantika Müqaviləsi Təşkilatının (NATO) bazalarını mühasirəyə almaq kimi zərərli rollara sövq edir.

Avropa problem deyil. Qitə qoca və zəifdir. Rusiyanın qazı olmasa, soyuqdan öləcək. Yalnız ABŞ qitəni qoruyub saxlayır, onun iradəsini oyadır və inadkarlığını yumşaldır. O, uzun müddət hisslərini və hesablarını gizlədib. Berlin divarının yıxılmasından yaranan və Sovet İttifaqının cəsədi üzərində rəqs edən ABŞ-ın tək dünyasını söndürməkdən başqa heç nə qəbul etməzdi. Üzünə istehzalı bir təbəssüm qonur. Yeganə fövqəldövlətin günəşi Si Tsinpinin deyil, onun əlində batacaqdı.

Elə səhnələr var ki, onların təkrarlanmasına icazə vermək olmaz. ABŞ-ın hərbi texnikası “Taliban” rejimini darmadağın etdi. O, ABŞ-ın “Qırmızı Ordu”nu bu ölkədən geri çəkilməyə məcbur etdiyi döyüşçüləri rejimini yaxşı xatırlayır. Corc Buş Səddam Hüseyn və ailəsinə 48 saat ərzində ölkəni tərk etmələri, əks halda müharibə ilə üzləşmələri barədə qəti ultimatum vermək üçün Ağ Evdə görünəndə o, Kremldəki ofisində oturmuşdu. Sonra o, ekranlarda ABŞ qüvvələrinin Səddamın etibar etdiyi Sovet silahlarını necə darmadağın etdiyini izlədi. NATO Qəddafinin karvanlarına bir-birinin ardınca bombalar atıb sovet silahlarını darmadağın etdiyi zaman da o, prezident idi.

Artıq Putin imkan verməyəcək ki, bu səhnələr təkrarlansın və Rusiya ikinci dərəcəli dövlət kimi sıradan çıxsın. O, Moskvanın Arbat küçəsində bu biabırçı mənzərənin təkrarlanmasına heç vaxt icazə verməyəcək. “Qırmızı Ordu” zabitləri bir daha medallarını, qalaq-qalaq formaları ilə birlikdə turistlərə və istehzaçılara bir neçə dollara satmayacaq.

Saata baxır. Qərb qorxu içindədir. Lakin onun döyüşməyə həvəsi yoxdur. O, “ciddi nəticələr” və “baha qiymətlər” simfoniyasını təkrarlayır. Qorxu bir ölkəni ələ keçirirsə, oraya ordu göndərməyə ehtiyac qalmaya bilər. Burada Qərb Ukrayna tələsinin əsiri oldu.

Hədə-qorxu qonşu ölkəni girov götürməyə və onun azadlığa buraxılması üçün öz şərtlərini diktə etməyə kömək edir. NATO-nu genişlənmək arzusundan əl çəkməyə məcbur etmək Rusiyanı Sovet dağıntıları altında olarkən qazandığı mövqelərdən geri çəkilməyə məcbur etməyin başlanğıcıdır. Girov götürülməsinə gəlincə, böyük ölkələr öz vətəndaşlarından qorxduqları üçün kiçik qəfəslərə salına bilərlər. Qərb bu gün Ukrayna qəfəsində saxlanılır.

Müşavirləri ona Qərblə bağlı rəylərini təqdim ediblər. Bu, onun rus ruleti oynadığını göstərir, eynilə Hitlerə xoş gəlməyə çalışmaq kimi, güzəştə getməyin təhlükəli olduğunu göstərir. Onun reallıqdan qopduğunu, oyununun dünya ilə bərabər dünyada və ölkəsində qan tökə biləcəyini iddia edənlər də var. Çar öz rəqiblərinə, bəzən də müttəfiqlərinə yuxarıdan aşağı baxır. Onun diqqətsiz olması doğru deyil. Krımı geri almaq üçün keçirilən sınaq uğurlu olub. Suriyaya hərbi müdaxilə sınağı da eyni durumdadır. O, Barak Obamanın Suriyadakı qırmızı xətt və Sergey Lavrovun Vaşinqtonu necə aldada bildiyi barədə çıxışını xatırlayır. Obamadan fərqli olmayan Bayden Rusiya-Ukrayna sərhədində qırmızı xətt çəkə bilməyəcək.

Güclü biri üçünsə intiqam şirin bir hissdir. Onlar Ukraynadan imtina edirlər. Biri diplomatlarını, digəri hərbçilərini geri çəkir. Ukraynadan qaçmağın vaxtıdır. O, Kiyevdə oturan prezidenti düşünür. Prezident rejissor və aktyor olsa da, belə qəddar və ustalıqla çəkilmiş rus dramıyla qarşılaşacağını heç gözləmirdi. Vladimir Zelenski anadan olanda o, KQB-nin sirli və sərt dünyasında yaşayırdı.

Həlledici döyüşün masasında özünün və ölkəsinin fotoşəkili var. Geri çəkilmək necə də çətindir. O, amerikalıların “Çin təhlükəsi” ilə məşğul olduğuna inanır. O, mərc edir ki, avropalılar raket və tank izlərindən qorxurlar. Qərbdən gələn səfərlərə və Ağ Ev ustasının təmaslarına baxmayaraq, o, təslim olmayacaq.

Böyük zərbənin məqsədi dünyanı Amerikanın dişlərini itirdiyinə inandırmaqdır. Buna görə də o, Ukrayna böhranını pik həddə çatdırmazdan əvvəl Çin-Rusiya oxunu birləşdirməyə diqqət yetirdi.

Dünyada yeni dövr başlayır. Əgər Putin Ukraynanı yeni Finlandiyaya çevirməyə müvəffəq olsa, Çin niyə müstəqil Tayvanı ayağında tikan hesab etsin?

Böyük çevriliş uğurlu olarsa, Şimali Koreyanın “əziz lideri” bundan nə əldə edəcək?

Güclülərin öz seçimlərini qonşularına diktə etmək hüququ varsa, indi İran, Türkiyə və bütün digər ölkələr sərhədlərinə ədalətsizliyin onları geyinməyə məcbur etdiyi dar paltar kimi baxacaqlar...

Orjinal

Tərcümə PİA.az-ındır.

Fatimə ƏLİYEVA
pia.az


Etiket:


Digərxəbərlər

General Mövlam Şıxəliyevin 2 milyondan çox əmlakı özünə qaytarıldı - Siyahı

Putinin ilhaq və səfərbərlik qərarı - Bundan sonra müharibənin taleyində hansı faktorlar əsas rol oynayacaq?

Populyar xəbərlər

İlham Əliyev və Mehriban Əliyeva Şuşaya köçmüş ilk sakinlərlə görüşüblər - Yenilənib, Fotolar

Bakı Şəhər İcra Hakimiyyəti vətəndaşların mülkünü sökür, amma onlara pul vermir...- Video

Rusiya Avropaya ölüm dəstələri göndərir - Qitə həyəcan təbili çalır...

Prezident və birinci xanım Şuşada üçüncü yaşayış kompleksinin təməlqoyma mərasimində iştirak ediblər - Yenilənib

Almatıda Azərbaycan və Ermənistan XİN rəhbərləri arasında ikitərəfli görüş keçirilir - Yenilənib, Video

Prezident Şuşa rayonunun Turşsu qəsəbəsinin təməlini qoyub - Yenilənib

İlham Əliyev və Mehriban Əliyeva Çöl Qala məscidində aparılan bərpa işləri ilə tanış olublar - Yenilənib, Foto

Paşinyanın Moskva səfərinin nəticələri... - Putin Ermənistan liderinə “qulaqbirması” verdimi, yoxsa əksinə...

Prorektorun qətlini sifariş edən rektora hökm oxundu

Bakının məşhur ticarət mərkəzində sahibkar özünü asdı

Sankt-Peterburqda avtobus körpüdən çaya düşüb, 6 nəfər ölüb - Hadisə anının videosu- Foto, Yenilənib

Şuşada Şirin su hamamının bərpadan sonra açılışı olub - Yenilənib

Ən çox oxunanalar