Qədim vulkanın mərkəzində böyük tapıntı - 8,8 meqaton nadir torpaq oksidləri...

Poliqon xəbər verir ki, şirkət yataqla bağlı hesabat dərc edib və onun tərkibində 8,8 meqatona yaxın nadir torpaq oksidlərinin olduğunu üzə çıxarıb.

Bunun təxminən 1,5 meqatonunun külək turbinlərində və elektrik avtomobillərində istifadə edilən nadir torpaq maqnitləri olacağı gözlənilir.

"Resurs qiymətləndirməsi bu yatağın potensialını Avropada təhlükəsiz nadir torpaq dəyər zəncirinin əsasını təşkil edə biləcək həqiqətən transformativ aktiv kimi vurğulayır", deyə "Rare Earths"in baş direktoru Alf Reystad bildirib.

Fenn Karbonatit Kompleksi kimi tanınan yataq Oslodan cənub-qərbdə, Norşe gölünün yaxınlığında yerləşir. Təxminən 580 milyon il əvvəl bu kompleks aktiv vulkanın borusu olub. Uzun müddət sönmüş vulkanın üstü eroziyaya uğrayaraq, diametri təxminən 1,2 mil (2 kilometr) olan bu maqma ilə dolu borunu səthə çıxarıb.

Maqma, karbonat molekullarının müəyyən formalarını daşıyan minerallarla dolu bir qaya olan karbonatit halına gəlib. "Rare Earths"ə görə, bir vaxtlar ərimiş bu maqma indi iqtisadi cəhətdən əhəmiyyətli nadir torpaq elementlərini ehtiva edir, məsələn, maqnit hazırlamaq üçün istifadə olunan metal element - neodimium və maqnitlərdə, eləcə də təyyarə mühərrikləri kimi digər məhsullarda istifadə olunan praseodimium.

Mədən şirkətinin məlumatına görə, əsas diqqət dəniz səviyyəsindən 468 metrə qədər dərinlikdə yerləşən qədim vulkanın "bağırsaqları"nın yuxarı hissəsinə yönəlib. Şirkətin açıqlamasına görə, yataqlar böyük ehtimalla dəniz səviyyəsindən təxminən 1000 m aşağıdadır.

Şirkət kəşfiyyat qazma işlərini davam etdirməyi planlaşdırır, həmçinin çınqılın yaxınlığında filizdən təmiz nadir torpaq elementlərinə emalı üçün eksperimental zavod tikəcək.

Oksford Enerji Tədqiqatları İnstitutunun 2023-cü il hesabatına görə, dünyada nadir torpaq ehtiyatlarının təxminən 70%-i Çində hasil edilir və bütün nadir torpaqların 90%-i orada emal olunur.

Bununla belə, toxunma ekranları və batareyalar kimi texnologiyalar üçün vacib olan bu 17 element əslində geniş yayılıb. Dünya ölkələri bu minerallar üçün öz daxili tədarük zəncirlərinin təhlükəsizliyini təmin etməyə çalışırlar. Məsələn, ABŞ-da tədqiqatçılar nadir torpaq metallarının həmin mədənlərin növbəti məhsulu olub-olmadığını görmək üçün artıq mədən işlərinin aparıldığı kömür mədənlərini tədqiq edirlər.

Poliqon.info