Ekspert Rusiya neftinə qoyulan sanksiyaların qaldırımasını istəyir

Poliqon xəbər verir ki, Bloomberg Agentliyi Rusiya neftinin qiymət tavanının ləğvinə çağıran yazı dərc edib

Bloomberg bazar günü neft analitiki Julian Lee-nin Rusiya neftinin alınmasına qoyulan qiymət məhdudiyyətləri mexanizminin pozulmuş olduğunu və ekoloji fəlakətdən qaçmaq üçün bu sanksiyanı ləğv etməyə çağıran köşə yazısını dərc etdi. Bu rəy onu göstərir ki, Qərb isteblişmenti Rusiyaya qarşı tətbiq edilən neft sanksiyalarına münasibətini dəyişir.

Linin sözlərinə görə, sanksiyalar ilkin olaraq işə yaradı: ilk səkkiz ay ərzində Rusiyanın “Urals” neftinin ixrac qiyməti bir barel üçün 60 dollardan aşağı satılırdı, lakin indi qiymət 100 dollara yaxındır.

Ekspert onu da qeyd edib ki, qiymət tavanı tətbiq edildikdən sonra “Urals”da endirim müharibənin ilk aylarındakı endirimdən heç vaxt keçməyib. Üstəlik, Uralsda endirimlər azalır. Qışda Rusiya nefti 40% endirimlə alınırdısa, payıza qədər bu 10% səviyyəyə qədər düşüb.

Analitiki hesab edir ki, qışda tətbiq edilən məhdudiyyətlərin aradan qaldırılması bazarda Rusiya neftinin həcminə və onun qiymətinə təsir etməyəcək, lakin ekoloji fəlakət təhlükəsini artıracaq.

Məsələ ondadır ki, Neft sanksiyalarının tətbiqindən sonra Rusiya neftini daşımaq üçün Qərb sığortası olmadan işləyən çox köhnə gəmilərdən ibarət kölgə donanma yaradılıb. Ekspert əmindir ki, sanksiyalar ləğv edildikdən sonra neft ticarəti lazımi qaydada sığortalanmış və yaxşı vəziyyətdə olan gəmilərə qayıdacaq. Hal-hazırda Rusiya neftini daşıyan ən köhnə tankerlərin yolu çox güman ki, Banqladeş, Hindistan və Pakistanda başa çatacaq və orada metal qırıntılarına çevriləcək.

Qeyd edək ki, keçən ilin dekabrında G7 ölkələri və Avropa İttifaqı Rusiya xam neftinin dəniz yolu ilə tədarükü üçün bir barel üçün 60 dollar qiymət tavanı tətbiq edib və fevralın 5-də isə Rusiya neft məhsulları üçün qiymət tavanı qüvvəyə minib. 2023-cü ilin birinci rübündə Rusiyanın neft satışından əldə etdiyi gəlirlər 2022-ci ilin son rübü ilə müqayisədə bir yarım dəfə azalıb.

Lakin tədricən sanksiyaların effektivliyi azalmağa başlayıb. Financial Times yazır ki, bunun əsas səbəblərindən biri Rusiyada “kölgə donanmanın” yaranmasıdır. Fevral ayında qəzet Rusiyanın “kölgə donanmasını” təxminən 100 gəmi olaraq qiymətləndirib.

İyul ayından etibarən Rusiya neftinin qiyməti tavan qiymətdən yuxarıdır və sentyabrda məlum oldu ki, yüksək neft gəlirləri Rusiyaya ilin əvvəlində planlaşdırılan büdcə kəsiri ilə ili başa vurmağa imkan verə bilər.

Poliqon.info