Yəhudilərin islamı yox etmək layihəsi...
"İbn Saba doğurdan da İslamı yalandan qəbul etmiş yəhudi idi. O, müsəlmanların dinini yox etmək üçün araya fitnə qatırdı"
Əbu Həmid əl İsfraini. Şafi təriqətinin 4-cü imamı
"Dinimizə əlavələr gətirənləri lənətləyin. Əmirəlmöminin ibn Sabanın tərəfdarlarını odda yandırmağı əmr etmişdi. Çünki onlar Əlini Allah və onun elçisi adlandırırdılar".
Əllamə Şeyx Abdulla əl Mamiqani. Tanınmış şiə ülaməsı.
Miladın 656-cı, müsəlmanların Mədinəyə hicrətinin 33-cü ilində bir neçə ay əvvəl öz iqamətgahında "Quran" oxuyurkən öldürülən xəlifə Osmandan sonra islam peyğəmbərinin xələfi seçilən Əli ibn Əbu Talib Mədinədə möminlərə moizə edərkən orta sıralardan bir nəfər qalxıb "Əli ibn Talib Allahın özüdür. O, Allahın yerdəki mücəssəməsidir", deyə qışqırmağa başladı. Şəxsin ətrafında olan başqaları da ayağa qalxıb küfrü bağırmağa başlarkən xəlifə Əli ibn Əbu Talib qəzəblə onları susdurdu. Küfr edənlərin həbs olunmasını əmr edən xəlifə kafirlərin odda yandırılmasını əmr etdi. Xəlifə həmçinin yeni küfr məzhəbinin yaradıcısının kim olması ilə maraqlandı. Məlum oldu ki, ilk qışqıran yeni məzhəbin yaradıcısı olan yəhudi əsilli Abddulla ibn Səbadır. O, Əli ibn Əbu Talibə sitayiş etmək üçün Misirdən gəlmişdi...
Yəhudilər messanizmi islama daşıyırlar
İslam dinini yəhudizmə qarşı əsas təhlükə hesab edən yəhudilər müsəlmanların arasındakı ilk ayrılıqdan yararlanmağa çalışırlar. İslam peyğəmbərinin ilk iki xələfi olan Əbu Bəkr və Ömərin zamanda müsəlmanlar arasında heç bir təfriqə və ayrılıq fikirləri yoxdu. Elə bu birliyin sayəsində də Ömərin on illik hakimiyyəti zamanı ərəb-müsəlman orduları dünyanın o zaman bilinən əsas torpaqlarını fəth etdi. Roma və Bizans imperiyalarının işğal etdilkləri torpaqlar demək olar ki, bütövlükdə yeni yaranan ərəb-müsəlman imperiyasının tərkibinə qatıldı. Ərəb atları Qərbdə Piriney yarımadasından Avropa torpaqlarına girib Fransa ovalıqlarına qədər, cənubda Həbəşistana, şərqdə isə Türküstan çöllərinə qədər irəlilədi. Bu ərəblərin 50 il əvvəl xəyal belə edə bilmədikləri bir möcüzəydi və bu möcüzəni yaradan hər şeydən əvvəl ərəbləri bir yumruq halında birləşdirməyəi başaran yeni inancları idi. İslam min illərlə param-parça olan ərəb qəbilələrini doğurdan birləşdirə bilmişdi və bu birlik özü belə Allahın yaratdığı bir möcüzə olaraq dəyərləndirilə bilərdi.
Müsəlmanla arasında ilk ayrılıqlar Ömərin ölümündən sonra xəlifə elan edilən Osmanın dönəmində ortaya çıxdı. İslam peyğəmbərinin ən yaxın dostlarından olan Osman ibn Əffan (Osman həmçinin peyğəmbərin iki qızı ilə evlənmişdi), peyğəmbərin düşməni Qureyşilərin lideri Əbu Süfyanla qohumdu və zəif iradə sahibiydi. İlk dəfə Osmanın dönəmində saraya köçən xilafətdə önəmli vəzifələrdə Qureyşilərin yerləşdirilməsi ərəblər arasında narazılıqla qarşılandı və müsəlmanlar arasında ilk ayrılıq rüşeymləri ortaya çıxdı.
Həmin dönəmdə dünyanın hər yerində olan yəhudilər, istər İranda, istər Misirdə, istərsə İspaniyada, istərsə də Fləstində ərəb müsəlmanların hakimiyyəti altına keçdilər. Ancaq Bizansda və Xəzər imperiyasında yaşayan, (o zaman Xəzərdə yaşayan yəhudi toplusundan demək olar ki, yəhudilərin özləri belə xəbərsizdi) ərəb-müsəlman hakimiyyətindən kənarda qalırdı.
Yaranmış vəziyyəti dəyərləndirən yəhudlər ərəb-müsəlmanlar arasında olan ayrlığı dərinləşdirmək üçün əllərindən gələn hər şeyi edirlər. Bunun üçünsə peyğəmbərin soyu olan Haşimilərin lideri olan Əli ibn Əbu Talibi xəlifə Osmana və daha əvvəlki xəlifələrə, Əbu Bəkrə və Ömərə qarşı qoymağı planlaşdırırlar.
Yəhudi liderləri qısa zaman öncə müsəlmanlığı qəbul etmiş yəhudi Abddulla ibn Səbanı seçirlər. Bir çox sünni və şiə ülamələrinin iddalarına əsasən Abddulla ibn Səbanın qarşısına qoyulan vəzifə təkcə müsəlmanları parçalamq deyildi. Həmçinin yəhudilərin konsepsiyasına əsasən müsəlmanlar arasında böyük qırğınlar və müharibələr nəticəsində islam dini ortadan qaxmalı və islam dini messianizm üzərində yenidən formalaşaraq yəhudizmin bir məzhəbinə çevrilərək küfrlər içində itib getməliydi. Həmişə planlarını 100 illər üzərinə hesablayan yəhudi dini liderlərinin planına görə təqribən 100 ildən sonra islam dini yox olmalıydı.
Yəhudilərlə ərəblər arasında düşmənçiliyin 7 min illik kökü
Ərəblərlə yəhudilər arasında çox yaxın etnik qohumluq olmasına baxmayaraq, yəhudilər ərəbləri heç sevmirdilər. Hətta imkanları yetdiyi zaman ətraflarındakı ərəbləri qırıb tükədir və ərəbləri Fələstindən çıxarmaq üçün zaman-zaman genosidə baş vururdular. Bunun səbəbi isə yəhudilərin ərəbləri bir mənada zinadan yaranan soy olaraq qəbul etmələri idi. Belə ki, "Əski buyruq"da da göstərildiyi kimi, ərəblər İbrahimin kəniz Həcərdən doğulan oğlu İsmayıldan soy alırdılar. Yəhudilərin isə kökü İbrahimin qanuni qadını Saradan doğluan oğlu İshaqdan gəlirdi. "Əski buyruq"a əsasən İbrahim böyük oğlu İsmayılı özünün varisi elan etmək istəsə də, Sara həyatının son günlərində kor olan İbrahimi aldadaraq öz oğlu İshaqın atasından xeyir-dua almasına nail olur. Kor olan İbrahim elə zənn edir ki, xeyir-duasını böyük oğlu İsmayıla verir. Yalan aşkar olunduqda isə artıq gec olur.
Qədim törəyə əsasən İbrahim peyğəmbər ancaq bir dəfə öz varisinə xeyir-dua verə bilərdi. İkinci dəfə xeyir-dua verilməsi və peyğəmbərliyin sirrlərinin ikinci dəfə açılması qəti olaraq yasaqdı. Elə bu üzdən də İsmayıl vəziyyətdən xəbərdar olduqdan sonra haqqlarının bu şəkildə çeynənilməsinə qarşı incik düşür və atasının düşərgəsini tərk edir. Hətta İbrahim öldükdə o geri dönüb atasının dəfnində iştirak etmir.
Əsrlər keçir və İsmayılın soyu bütün yarımadaya yayıldığı halda, Yusifin arxasınca Misirə gedən yəhudilər orda əsarətdə tutulurlar. 500 ildən sonra Musa peyğəmbərin liderliyi ilə Fələstinə geri dönən yəhudilər hesab edirlər ki, İsmayılın övladları onların tarixi haqqlarını mənimsəyib və onlara Tanrıdan aid olan torpaqları ələ keçiriblər. Ərəblər yeni gələn etnik qardaşlarına qucaq açsalarda, yəhudilər Fələstində yerləşdikdən sonra zaman-zaman ərəblərə qarşı soyqırım həyata keçirilər. Yəhudilər ərəblərin şəhərlərinə hücum edir, onları böyüklü-kiçikli son nəfərə qədər qırırlar. Hətta bəzən kinləri o qədər aşıb-daşır ki, ərəblərin heyvanlavrına belə aman vermir, onları özlərinə götürmək əvəzinə öldürürlər. Bu barədə "Tövrat"da kifayət qədər məlumata rast gəlmək mümkündür
Yəhudilərlə ilk təmasda olan ən böyük ərəb qəbiləsi isə İzrail adlanır. Yüz ilə yaxın bir zaman ərzində yəhudilər izrailliləri tamamilə qırıb tükədirlər və onların adını özlərinə götürürlər. Bu adın yəhudilər üçün xüsusi önəmi vardı. Çünki İzrail güclü mənasını verdiyi kimi, eyni zamanda Tanrının seçdiyi mənanı da daşıyırdı. Təqribən 5 min il sonra 1948-ci ildə yəhudilər Fələstində yaratdıqları dövlətə də İzrail adını verəcəkdilər. Bu onlar üçün Tanrının, daha doğrusu Yeqovanın seçdiyi xalq olduqlarını isbatlamaq üçün simvolik məna daşıyır. Əsil izraillilər olan ərəb qəbiləsi isə yer üzündən birdəfəlik silinir.
Abddulla ibn Saba "Əhli-Beyt"ə sitayişi təlqin edir
Abddulla ibn Sabanın şəxiyyəti ərəb və fars tarixçilləri tərəfindən aydın bir şəkildə təsdiqlənir. Lakin onun yəhudi dini liderləri ilə əlaqəsi haqqında ortada heç bir tarixi fakt yoxdur. Yalnız onun ölümündən sonra bir çox müsəlman ülamələri bu bağlantıları ehtimal olaraq irəli sürürlər və hesab edirlər ki, "şiə" konsepsiyası islam dinini yox etmək məqsədi ilə yəhudilər tərəfindən formalaşdırılb. Və onlar öz təxminlərində çox haqqlıdırlar. Çünki "şiə" təriqətinin ideoloji və fəlsəfi təməlində yəhudizmdən və xristianlıqdan o qədər çox şeylər var ki, bunu təsadüfi hesab etmək olmaz. Nəzərə alsaq ki, 12 imam, qeybə çəkilən "Mehdi", "Əhli Beyt" və bir çox başqa doqmatik şiə nəzəriyyələri "Quran"da qətiyyən yer almır və bütün bu doqmatik nəzəriyylər yəhudizm və xristianlığın təməl prinsiplərini təşkil edir, o zaman "şiə" təriqətinin yəhudizm tərəfindən yaranması iddiası özünü doğrultmuş olur.
Sonradan "şiə"liyə yeni çalarlar gətirən şiə ülamələri də Abddulla ibn Səbanın müsəlman arasında fitnə və təfriqə yaratmaq məqsədi ilə müsəlman dinində məzhəb (fraksiya) yaratmaq məqsədini daşıdığını bildirirlər. Şiə aliməlri ona qarşı əsasən Əli ibn Əbu Talibi Allah elan etməsi ittihamı irəli sürsələr də və buna görə də İbn Səba şiələr tərəfindən dinsiz elan olunsa da, onun irəli sürdüyü və yəhudizmin xristianlığın təməl prinsiplərinə dayanan əsas ideoloji nəzəriyylərdən imtina etmədilər və bu gün belə bunlardan imtina olunmur. Yəni faktiki olaraq "şiə" ülamələri yəhudizmin bütün doqmatik dəyərlərini öz məzhəblərində qorunub saxlayırlar. Çünki bu doqmatik dəyərlərdən imtina edildiyi zaman "şiə"lik bütün dini dəyərlərini itirər və ancaq Əli ibn Əbu Talibin peyğəmbərin mirasçısı olmasına dayanan bir siyasi qruplaşmaya çevrilər. Elə buna görə də bəzi şiə alimləri Abddulla ibn Sabanın tarixi şəxsiyyət olmadığını və onun sünnilər tərəfindən "uydurulduğunu" sübut etməyə çalışırlar.
Orta əsrlərin ən etibarlı tarixi məxəzlərindən biri hesab olunan ət-Təbəri yazır ki, "Abdulla ibn Səba Yəmənini Səna şəhərində doğulmuş bir yəhudi idi. O islam dinini Osmanın zamanda qəbul etmişdi və elə o zamanlardan da müsəlman şəhərlərini gəzərək Allah bəndəlrini yoldan çıxarır və onları doğru yoldan çaşdırmağa çalışırdı". Digər tanınmış ərəb tarixçiləri ibn Əsir, ibn Kasir bu məlumatları təsdiq edir və Abdullah ibn Sabanın həqiqətən də tarixi şəxsiyyət olduğunu və Hicaz, Bəsrə, Kufə və Şama gedərək "Əhli Beyt"ə sityiş etməyi təlqin etdiyini yazırlar.
İbn Səbanın irəli sürdüyü yeni konsepsiyaya görə hər bir peyğəmbərin mirasçıları olub. Musa peyğəmbərin mirasçısı Harun, İsa Məsihin mirasçısı Pyotr olduğu kimi, Məhəmməd peyğəmbərin də mirasçısı Əli ibn Əbu Talibdir. Əli ibn Əbu Talib bu mirasdan məhrum olunduğuna görə Abdullah ibn Səba Əbu Bəkri, Öməri və Osmanı açıq şəkildə söyür, onları Allahın yolundan çıxmış bəndələr elan edirdi. Mədinədə Osman və Öməri biabırçı söyüşlərlə söydüyünə görə və xəlifəliyə ancaq Əli ibn Əbu Talibin gətirilməsi ilə müsəlmanlar arasında Allahın ədalətinin bərpa oluncağını elan etdiyinə görə xəlifə Osman yenicə müsəlmana çevrilmiş yəhudini Misirə sürgün edir.
Qeyd edək ki, Abdullah ibn Sabaya qədər ancaq Əbu Bəkr xəlifə seçildikdən sonra bir neçə Haşimi peyğəmbərin qızı Faitmeyi Zəhranın yanına gələrək Əlinin peyğəmbərin mirasçısı olduğunu və məhz bir Haşiminin peyğəmbərin xələfi ola biləcəyini irəli sürmüşdülər. Fatmeyi Zəhra onları müdafiə etdiyinə görə Əbu Bəkrlə və digər əsabələrlə incik düşsə də, Əli ibn Əbu Talib onları müdafiə etməkdən imtina edərək Əbu Bəkrə biət etmişdi. Bundan sonra isə Əli ibn Əbu Talibin peyğəmbərin miraçısı olması gündəmə gəlməmiş və Ömərin xəlifə seçilməsində Əli ibn Əbu Talibin rəyi əsas rol oynamışdı. Öməirn gördüyü böyük işlərin şərikli memarlarından biri isə faktiki olaraq Ömərin hökümətində baş nazir rolunu oynayan Əli ibn Əbu Talib olmuşdu.
Rəşidi xəlifələr dönəminin qızıl dövrünü təşkil edən Ömərin ölümündən sonra Əli ibn Əbu Talibin və Osman ibn Əffanın xəlifəliyə namizəd olması və Qureyşilərlə yaxın qohum olan Osmanın xəlifə seçilməsi Haşimilər arasında yenidən Əli ibn Əbu Talibin mirasçı olması ideyasını gündəmə gətirmişdi.
Misirdə ilk islam məzhəbi yaranır
Misirə sürgün olunduqdan sonra Abdullah ibn Saba ilk öncə öz təlimini mükəmmələşdirir. İlk öncə "Əhli beyt"in mirasçılığını, yəni imaməti və "Əhli beyt"ə sitayəişi ön plana çəkən ibn Saba Misirdə yaşadığı sürgün həyatanın ilk illərində yeni məzhəbin dini-ideoloji təməllərini hazırlayır. Yəhudi dininə etiqad göstərdliyi zamanlarda "Bibliya" və "Talmut"u əsaslı şəkildə bilən, xristanlıq haqqında ciddi bilgilərə sahib olan ibn Səba yeni məzhəbə imamətdən əlavə "xilaskar" missiyası da gətirir.
Formal olaraq şiələrin Mehdisi yəhudilərin Messiyasından və xristianların Məsihindən heç bir şeylə fərqlənmir. İlkin mənbəyi "Tövrat"a sonradan əlavə olunmuş və heç də ilahi dəyərə sahib olmayan "xilaskar - messiya" ideyası bir mənalı olaraq yəhudilərə dünya ağalığı vəd edən və faktiki olaraq yəhudi dini ali kastası olanlevitlər tərəfindən uydurulan bir konsepsiya idi. Bu konsepsiyaya görə "messiya - xilaskar yer üzünə gəldikdən sonra dünyanın bütün xalqlarını və millətlərini qətl edib öldürəcək və dünyanı yəhudilərə təslim edəcəkdi. Bu inanca görə Messiya Musanın nəslindən gələn bir peyğəmbər olacaqdı.
Abdulla ibn Səba islamın əsas təməl daşlarından birini təşkil edən qiyamət faktorundan istifadə edərək yəhudi messiya ideyasını öz məzhəbinin əsas təməllərindən birinə çevirir. O asanlıqla belə bir konseppsiya irəli sürür ki, yəhudilərin gözlədiyi xilaskar heç də Messiya, xristianların gözlədiyi İsa Məsih deyil, məhz islam peyğəmbəri Məhəmmədin özüdür. Qiyamət öncəsində Məhəmməd peyğəmbər Mehdi adı ilə zühur edəcək və yer üzündəki zülmü və ədalətsizliyi yox edəcək, günahkarları cəzalandırıb Allahın ədalətini bərpa edəcək. Bundan sonra isə qiyamət olacaq və Məhşərdə hər kəs Allah önündə mühakimə olunacaq.
İbn Səba öz moizələrində, "İsa Məsihin zühuruna inanlar, Məhəməd peyğəmbərin dönüşünü inkar edirlər. Bu böyük günahdır və kafirlikdir", deyirdi. O çox tez-tez "Quran"ın Qassas surəsinin 85-ci ayəsini sübut üçün dəlil gətiridir: "Doğurdanda "Quran"ı sənə yollayan və ona tabe olmağı sənə vacib bilən Allah səni gəldiyin yerə mütləq qataracaq". Əslində bu ayədə peyğəmbərə yenidən Məkkəyə dönməsi bardə vəd verilsə də, ibn Səba bu ayəni peyğəmbərin qiyamət öncəsində zühur edəcəyi kimi yorumlayır və sübut etməyə çalışırdı ki, Məhəmməd peyğəmbər həmçinin Medididir, yəni "Tövrat"da vəd olunan Messiyadır. İbn Səba həmçinin "Quran"da sıx-sıx təkrar olunan "əli" sözüylə (bu söz "Quran"da "uca", "ali" mənasında işlənir), Əli ibn Əbu Talibə işarə olunduğunu bildirir.
"Məhəmməd zühura İsadan daha çox layiqdir", deyən ibn Saba həmçinin müsəlmanların saf duyğuları ilə oynayırdı. "Məhəmməd peyğəmbərlərin möhürü olduğu kimi, Əli də mirasçıların möhürüdür",deyən İbn Səbaya görə "Əhli beyt"i dananlar Mehdi tərəfindən lənətlənəcək və onlar sorğusuz cəhənəmə gedəcəklər.
Yəni ilkin olaraq ibn Səbanın şiə konsepsiyasında qeybə çəkilən 12-ci imam Mehdi yoxdu. Zühur edəcək "xilaskar" peyğəmbərin özü idi. Buna baxmayaraq ibn Səbanın konsepsiyasında 12 imam əsas yerlərdən birini tuturdu. Əslində ibn Saba 12 imam konsepsiyasını İsa Məsihin 12 apastolundan (həvari) almışdı və Əli ibn Əbu Talib özü də daxil olmaqla 12 mirasçıdan sonra Mehdi zühur edəcəkdi. Yəni faktiki olaraq 12 mirasçıdan sonra "Quran"da sıx-sıx vəd olunan qiyamət gələcəkdi.
Qeyd edək ki, Məhəmməd peyğəmbərin və Rəşidi xəlifələrin zamanında qiyamətin ən yaxın zamanda gələcəyinə inanırdılar. Müsəlmanları bir-birinə bağlayan və möminliyi artıran əsas səbəblərdən də biri məhz bu inanc idi. Qiyamətin hər an gələ biləcəyi qorxusu müsəlmanları müsəlman icma qanunlarına xoşluqla tabe olmağa zorlayırdı. Və bu zorlanma hər bir müsəlmanın içindən gəlirdi. Yəni ilkin müsəlmanlar qiyamətin ən yaxın zamanda, daha doğrusu onların yaşadıqları zaman kəsiyində gələcəyinə inandıqlarına görə nəfslərinə qarşı ciddi-cəhdlə mübarizə aparırdılar.
Bundan başqa Misirdə olarkən Abdullah ibn Saba islamın əsas təməllərindən biri olan hər bir müsəlman üçün vacib olan "şəhadət" gətirilməsinə əlavə gətirdi. İbn Saba: "Şəhadət gətirirəm, Allahdan başqa Allah yoxdur, Məhəmməd onun elçisidir", cümləsinə "Əli onun mirasıçısıdır" kəlməsini əlavə etdi. Bu faktiki olaraq islamın doqmatik qanunlarının dəyişdirlməsi idi və bu gun bütün şiə məscidlərindən hər gün verilən azanlarda bu əlavənin səsləndirilməsinə baxmayaraq, şübhəsiz ki, Əli heç bir zaman belə öir dəyişikliyi qəbul etməz və bu dəyişikliyi küfr olaraq qiymətləndirər və bu kəlməni dilinə alanları cəzalandırardı. Buna doğurdan heç kəsin şübhəsi olmasın.
Əli xəlifə seçilir və ibn Saba yenidən Mədinəyə dönür
Osmanın hakimiyyətinin son illərində müsəlmanlar arasında fikir ayrılıqlarının artması, bir çox hallarda işğal olunan torpaqlarda əmirlərin müsəlman icma qanunlarını çeynəmələri, müsəlmanlar arasında sosil birlik və bərabərlik anlayışlarında çatlar əmələ gəlməsinə və siyasi qrupların meydana çıxmasına səbəb olmuşdu. Bundan tam olaraq yararlanmağa çalışan Abdullah ibn Səba yeni yaratdığı məzhəbi yaymaq üçün tərəfdarlarını təbliğat aparmaq üçün müxtəlif şəhərlərə yollayır. Onlar hər yerdə müsəlmanları xəlifə Osmana qarşı üsyan etməyə çağırır və xəlifəliyi öz sahibinə, yəni Əli ibn Əbu Talibə verilməsini təbliğ edirlər.
Miladın 656-cı, hicrətin 33-cü ilində Osman öz sarayında "Quran" oxuduğu zaman öldürülür. Onun ölümündən sonra Əli ibn Əbu Talib xəlifə seçilir. Əlinin xəlifə seçilməsini isə Məhəmməd peyğəmbərin əsas düşməni Qureyşilərin lideri Əbu Süfyanın oğlu, Osmanın zamanda Suriyaya (Şam) vali təyin olunan və elə vali təyin olunduqdan sonra özünü bir sultan kimi aparan Müəviyyə Əliyə biət etməkdən imtina edir. Lakin Əliyə biət etməkdən imtina edənlər təkcə Quryeşilərin lideri deyildi, həmçinin Məhəmməd peyğəmbərin sevimli qadını, xəlifə Əbu Bəkrin qızı Aişə və peyğəmbərin bir neçə əsabəsi Əliyə biət etməkdən imtina edirlər.
Müsəlmanlar arasında biət qovğası qalxırkən Abdullah ibn Səba Misirdən çıxaraq özünün 70 müridi ilə Mədinəyə gəlir. Ona görə artıq o, Əlinin yanında yer almalı və onun haqqları uğrunda savaşmalıdır. Yuxarıda da qeyd olunduğu kimi məsciddə Əli müsəlmanlara moizə söylərkən Abdullah ibn Saba ayağa qalxaraq Əlini Allahın yerdək təcəssümü, yəni faktiki olaraq Allah adlandırır. Bu küfrə həddindən artıq qəzəblənin xəlifə Abdullah ibn Səbanı və müridlərini yandırmağı əmr edir. Çünki ibn Səbanın dilə gətirdiyi küfr o qədər böyükdü ki, bu küfr ancaq yandırılaraq yox edilə bilərdi.
Lakin bu zaman xəlifənin əmisi oğlu, Abdullah ibn Abbas ortaya çıxaraq ibn Səba üçün minnətçi düşür. Abdullah ibn Abbas xəlifədən ibn Səbanı öldürməməyi və sürgün etməyi xahiş edir. (Abdullah ibn Abbas Abbasilər sülaləsinin yaradığıcısı hesab olunur. İranda baş verən üsyan nəticəsində devrilən Əməvi sülaləsinin yerinə keçən Abbasi sülaləsi onun soyundan gəlirdi). Hər halda xəlifənin ona alqış deyən birini öldürməsi tərəfdarları arasında düzgün başa düşülməyə bilər. Bunun üzərinə xəlifə ibn Səbanı uzaq Mədainə sürgün etməyi əmr edir. Buna baxmayaraq ibn Səbanın 70 müridi yandırılr. Onların külü isə səhrada küləklə sovrulur.
İbn Səbanın Mədaindəki həyatı haqqında ciddi sayılacaq heç bir məlumat yoxdur. Təkcə o məlumdur ki, 661-ci ildə xəlifənin ölüm xəbərini Mədaində alan Abdullah ibn Səba Əlinin ölmədiyini iddia edir: "Əli ölməyib. Ölə bilməz. Məhəmməd peyğəmbərin ruhu Əliyə keçdiyi kimi, Əlinin ruhu övladlarına keçib", deyir. Əslində bunula ibn Saba imamətin davam etdiyini bildirir. Bu konsepsiya da şiəliyin əsas təməl prinsipinə çevrilir.
Müsəlmanları iç savaşlarnda yəhudi izləri
Yəhudilərin sonradan şiəliyin inkişafında və müsəlmanların daxili savaşlarında görünməyən rolları barədə kifayət qədər əlamətlər var. Misal üçün Əməvi sülaləsinin banisi, Əli ibn Əbu Talibin əsas müxalifi və düşməni Müəviyyə ibn Əbu Süfyanın ətrafında böyük yəhudi diasporunun olması barədə dəqiq faktlar var. Müəviyyənin əsas məsləhətçiləri məhz yəhudilər olub və Müəviyyə hələ Suriyada olarkən yəhudilər onun ətrafında toplaşmışdılar. Elə Müəviyyənin xəzinəsini və bütün mal varlığını da onlar idarə edirdilər. Müəviyyənin Suriyadakı torpaqlarının icarədarları da yəhudilərdi. Müəviyyənin Əliyə qarşı mübarizəsində yəhudilərin köməyindən istifadə etməsi və onlarla davamlı olaraq məşvərət içində olmasının da yazılı tarixi faktları mövcuddur.
Yəhudilər Yezid ibn Müəviyyənin də sarayında böyük diasporaya sahibdilər və xəlifəyə nüfuz edə biləcək bir gücə sahibdilər. Sonradan istər Əməvi, istərsə də Abbasi xəlifələrinin saraylarında yəhudilər öz nüfuzlarnı qoruyub saxlayacaqdılar.
O da bir faktdır ki, Hüseyn ibn Əliyə biət edərək, onu Kufəyə dəvət edən və sonradan ona xəyanət edərək Yezidin cəhbəsində yer alan kufəlilərin içində yəhudilər əksəriyyət təşkil edirdi. Yəhudilərin Kufədəki mövqeyi o dönəmdə həll ediciydi və müsəlmanlığı qəbul etmiş yəhudilərin Kufədə ciddi nüfuz qaynaqları vardı.
Məkkədən Kərbəlaya gedən 150 illik yol
Əli ibn Əbu Talibin öldürülməsindən sonra Mədinədə oğlu Həsən xəlifə elan olunsa da, yarım ildən sonra o, xəlifəlikdən imtina edərək Müəviyyə ibn Əbu Süfyana biət edir. Həsənin ölümündən sonra isə Haşimilərin lideri Əli ibn Əbu Talibin digər oğlu, peyğəmbərin sevimli nəvəsi Hüseyn ibn Əli olur.
Bu dönəmdə faktiki olaraq Hüseynin ətrafında olan insanlar arasında şiəlik anlayışı bir məzhəb, bir ideologiya olaraq mövcud deyil. Sadəcə Hüseyn Yezidin hakimiyyətini tanımaqdan imtina edir və ona biət etmir. Bunun üçünsə, Hüseynin dəliləri var. Yezid xəlifə seçilməyib. O sadəcə atasının mirasçısı olaraq taxta çıxıb. Əgər xəlifəlik varislik üzərində qurulursa, o zaman onun, peyğəmbər nəslindən gələn və Əli ibn Əbu Taliblə peyğəmbərin qızı Fatimənin yaşayan tək övladı kimi, yəni faktiki olaraq peyğəmbərin miraçısı xəlifə olmağa haqqı və əsası danılmazdır. Üstəlik islam dəyərləri Müəviyyənin və oğlu Yezidin zamanında açıqca çeynənilir, müsəlman icma qanunlarına riayət olunmur və islam dini özünün ilkin mahiyyətindən uzaqlaşdığı bir şəraitdə Hüseynin zalımın və əxlaq dəyərlərinə sayğısız olan birinin hakimiyyətini qəbul etməsi imkansızdır.
Hüseyn sosial ədalətsizliyə, islam dəyərlərinin məhv edilməsinə üsyan edir və peyğəmbərin nəslindən gələn sonuncu nümayəndə kimi bu onun Allah qarşısında borcudur. Hüseynin üsyanı hakimiyyət savaşı olaraq qəbul oluna bilər, amma bu üsyan hər şeydən əvvəl məhvə sürüklənən Allah dininin xilası üçündür. Hüseyn qardaşı Həsəndən fərqli olaraq Yezidin hakimiyyətini qəbul etmir, ona görə bu, Allah yolundan imtina etmək anlamına gəlir və faktiki olaraq Yezid ibn Müəviyyə hakimiyyəti ələ keçirən uzurpatordan başqa bir şey deyil. Və o bütün bu iddialarında haqqlıdır.
Məkkəyə həcc ziyarətinə gedən Hüseyn bu fikirlərini açıq şəkildə Kəbədə də dilə gətirdikdən sonra Yezid ibn Müəviyyə onun ya biət etməsini, ya da öldürülməsini əmr edir. Faktiki olaraq Məhəmmədlə Əbu Süfyan, Əli ilə Müəviyyə arasında olan qarşıdurma son nöqtəsinə çatıb. Yezid və Hüseyn arasında baş verənlər Haşimilərlə Qureyşilər arasında 150 illik, Məhəmmədlə Əbu Süfyan arasında isə 50 ildən artıq davam edən mübarizə dramının son və faciəvi pərdəsidir.
150 il əvvəl Məkkədə Haşimin (Məhəmməd peyğəmbərin ulu babası və Haşimi soyunun banisi. Ondan sonra Məkkə şəhərinin rəisi statusunu Haşim oğulları daşıyırdılar. Sonuncu Məkkə rəisləri isə, peyğəmbərin babası Əbd əl Mütəllib və peyğəmbərin əmisi, Əlinin atası Əbu Talib olmuşdu), şəhər rəisi seçilməsi ilə başlanan mübarizə Kərbalada baş verən faciə ilə son çatır.
Məhəmməd Əbu Süfyana qalib gəlsə də, Əbu Süfyanın oğlu Müəviyyə faktiki olaraq fitnə və hiyləgərliklə Əliyə qalib gələrək Məhəmməd peyğəmbərin və islam dininin bütün uğurlarını və sonsuz hakimiyyətini Qureyşilərin əlində cəmləşdirir. Fitnə və şər bir daha xeyirxahlığa və səmimiyətə, Allaha sədaqətə qalib gəlir. Əslində bu tarixdə hər zaman təkrarlanan bir faciədir. Hər şeyin başlanğıcı xeir olsa da, şər sonradan xeyirin öz içindən çıxaraq onu öldürür.
Biət etmədiyinə görə Yezid tərəfindən öldürüləcəyini yaxşı bilən Hüseyn Mədinədə qan tökülməsinin qarşışısın almaq üçün şəhəri tərk edir. Üstəlik xilafətin önəmli şəhərlərindən biri olan Kufənin tanınan şəxsləri məktub yazaraq ona biət etdiklərini və Kufəyə gəlməsini istəyirlər. Hüsyen Mədinədən Kufəyə tərəf yol alır. Onunla ancaq ailəsi və yaxın qohumları, həmçinin sadiq dostları yoldaşlıq edirlər. Kərbala çölünə çatdıqdla isə Hüseyn Kufəlilərin onlan imtina etdiklərini, Yezidə biət edərək ona qarşı gələn orduda yer almaları xəbərini eşidir. Haşimilə və Qureyşilər arasında 150 ildən artıq davam edən mübarizə Kərbəla çölündə bir qətliamla başa çatır.
Haşimilər miladın 750-ci, hicrətin 127-ci ilində İranda Əbu Müslümün qaldırdığı üsyanla Qureyşi sülaləsi olan Əməvilər sülaləsinə son verərək Abbasi sülaləsi ilə hakimiyyətə gəlməyi başarsalar da, bunun şiəliklə heç bir əlaqəsi olmayacaqdı. Və bütün tarix boyu şiəlik Haşimilərə tamamilə yad bir məfhum olacaqdı. Abbasilərin hakimyyətə gəlməsi ilə imamətə qarşı olan savaş dudrdulmadı. Əksinə, Abbasilər Əməvilərdən daha amansızcasına imamları zəhərləməyə davam etdilər. Çünki onlara görə imamət və messianizm "Quran"ın əsas prinsiplərinə ziddi və bu doğurdan da beləydi. Digər tərəfdən Abbasilər Əlinin nəslinin gələnlərin hakimiyyəti daha çox haqq etdiklərini düşünürdülər.
Faktiki olaraq Kərbəlaya qədər şiəlik və messianizm bir məzhəb, bir ideologiya olaraq nə Əli ibn Talibin, nə Həsən ibn Əlinin, nə də Hüseyn ibn Əlinin ətrafında dönən siyasi hadisələrlə əlaqəli deyildi. Həsən və Hüseyn isə bir mənalı olaraq ibn Səbanın məzhəbindən, yəni imamət, Məhəmədin ruhunun Əliyə keçməsindən və bu ruhun 12 nəsildən sonra zühur edəcəyi ideyasından xəbərsizdilər. Hətta xəbərdar olsalar belə buna qəbullanmaları imkansızdı. Çünki yuxarıda da qeyd olunduğu kimi messianizm və imamət "Quran"ın təməl pirnsiplərinə ziddir və nə "Quran"da, nə də peyğəmbərin hədislərində messianizm və imamət haqqında heç bir şeyə rast gəlinməmişdi.
Kərbəladan sonra şiəlik yeni çalar qazanır
Kərbəlada baş verən qətliamdan sonra şiəlik yeni çalar qazandı və geniş kütlələr tərəfindən qəbul olunmağa başladı. Bunun əsas səbəblərindən Hüseyn ibn Əlinin timsalında məzhəbin bir əzabkeş tapmasıydı. Əzabkeş obrazı şiəliyi öz konsepsiyasında daha da möhkəmləndiridi. İsa Məsihin çarmıxdakı əzabları insanların günahlarını yuyulması və dünyanın xilas edilməsi üçün xristianlığın əsas təməl faktoruna çevrildiyi kimi, Hüseyn və ailəsinin Kərbəladakı əzabları islam dininin xilas edən əsas faktor olaraq dəyərləndirilir.
Əslində Kərbala qətliamı olmasaydı Abddullah ibn Səbanın təlimi unudulacaq və şiəlik bir məzhəb olaraq ortadan qaxacaqdı. Kərbəla qətliamı şiəliyi günümüzə qədər daşıyan və bu gün belə inkişaf etdirən əsas faktordur. Bir məzhəb olaraq ideologiyası yəhudizmdən, ayinləri isə xristianlıqdan alınan, (misal üçün xristianlar İsanın ölüm günündə özlərini çarmıxa çəkir, şiələr zəncir vuraraq, ya daqılıncla başlarını yararaq özlərinə əzab veiirlər), şiəlik günümüzdə islam dininin ən böyük axınlarından biridir. Şiələr demək olar ki, dünyanın bütün müsəlman ölkələrində var. Bir çox ölkələrdə onlar dini azlığa aid olsalarda, İran və Azərbaycanda, həmçinin Bəhreyndə çoxluq təşkil edirlər və 6-cı imam Cəfər əl Sadiqdən başlayaraq şiə islam alimləri islam dininə böyük töhvələr veriblər.
Orta əsrlərdə şiə alimləri şiəliyin yəhudi kökləri haqqında yazsalar da, (onlar bir qayda olaraq Abdullah ibn Səbanı Əlini Allah elan etdiyinə görə lənətləyirlər), müasir şiə ülamələri və ayətullahlar bu faktı inkar edirlər. Hazırda dünyanın bir çox ölkələrində, o cümlədən Azərbaycanda milyonlarla şiənin mütləq əksəriyyəti şiəliyin yəhudi kökləri barədə heç bir məlumatları yoxdur. Onlara görə şiə olmaq "Əhli beyt"tərəfdarı olmaq, "Əli, Hüseyn aşiqi" olmaq və onların "haqqları" uğrunla mübarizə aparmaqdır.
Amma söhbət hansı "haqqdan" gedir? Əli ibn Əbu Talibin tanımaq istəmədiyi və bir mənalı olaraq rədd etdiyi "haqqdanmı"? Xatırladaq ki, islam dini və "Quran" bir mənalı olaraq Allahdan başqa hər hansı bir sitayiş obyektini Allaha şərik qatmaq olaraqn təsdiq edir və peyğəmbərə belə sitayiş etməyi qəti olaraq yasaqlayır.
Qiyamət "Quran"da ən çox bəhs olunan mövzulardan biridir. Ammə nədən "Quran"da qiymətdən bu qədər çox bəhs olunduğu halda "Mehdi - Xilaskar" haqqında heç olmasa bir cümlə, ya bir işarə yoxdur?
Bu sualın cavabı çox bəsitdir. Çünki "Mehdi - Xilaskar" yoxdur. Bu ancaq və ancaq yəhudilərin uydurmasıdır. Yəhudilərin ali dini kastası olan Levitlər bu yalanı daha öncə yəhudiləri idarə etmək üçün uydurdular. Sonradan həmin yalan əzilən yəhudilər üçün o qədər böyük bir ümidə çevrildi ki, bu yalan xristianlığa keçdi və xristian dininin təməlini təşkil etdi. Yəni çarmıxa çəkildikdən sonra İsa Məsihin yenidən zühuru ideyası olmasaydı xristianlığın nə doğuluşu, nə də yayılması mümükündü. Halbuki İsa peyğəmbər heç bir zaman öldükdən sonra zühur edəcəyi barədə heç bir işarə belə verməmişdi və o özünün Messiya - Xilaskar olduğunu bildirirdi. (Böyük ehtimalla ikinci zühuru İsa çarmıxa çəkildikdən sonra fanatik bir yəhudi ravvini olaraq İsanın yəhudi ardıcıllarını təqib onlara işgəncə verən, öldürən, amma bir gün İsa Məsihlə yolda rastlaşdığını iddia edərək xristian olan və xristian dininin formalaşmasında müstəsna rolu olan apostol Pavel gətirmişdi). Daha sonra isə messianizm yəhudi müasirlərinin bildirdiiynə görə müsəlman olana qədər "Talmut"un və xristianlığın gözəl bilicisi olan Abddullah ibn Səba tərəfindən islam dininə daşındı və bu daşınma əslində islam dinini dəyişdiriərək yəhudi donu geyinlirmək üçün böyük bir cəhddi. Bu cəhd hələ də müsəlmanlar arasında əsas ayrılıq və münaqişə təməli olpraq qalmaqdadır və yəqin ki, qiyamətə qədər belə də olacaq.
Və yəqin ki, şiəliyin yəhudilərdən törədiyini və təməl prinsiplərini məhz "Talmud"dan almasını hər bir şiə qəzəblə və israrla rədd edəcək. Çünki onlara görə yəhudi din düşmənidir. Amma yəxşı olar ki, hər bir şiə yəhudizmin və xristianlığın təməl prinsiplərini öyrənsin və onları şiəliklə müqayisə etsin.
Ən əsası isə hər bir müsəlmanın bilməli olduğu bir şey var. Allah heç bir bəndəsinin üzərinə şiə, vəhabi, şafi, hənəfi, maliki olmaq kimi bir vəzifə qoymayıb. Allahın hər bir müsəlmanın qarşısına qoyduğu vəzifə Allaha bəndə olmaq və onun rəhminə sığınmaqdır. Ki, Allahın rəhminə sığınmağa çalışan hər şeydən əvvəl özü də rəhmli olmalıdır.
İslam terrorunun banisi Həsən ibn Səbbah Abdullah ibn Səbanın soyundan gəlir?
İbn Sabanın Mədaində və yaxudda başqa bir şəhərdə neçənci ildə ölməsi haqqında heç bir məlumat yoxdur. Amma onun Əlinin öldürülməsindən sonra yaşadığı bir tarixi faktdır. Ona görə də ehtimal etmək olar ki, Abdullah ibn Səba Kərbəla qətlamı baş verərkən sağ olub. hər halda bu bir ehtimaldır.
Bəzi idddalara görə Ələmut şeyxi kimi tanınan və 12-ci əsrdə Səlcuq imperiyasında "ismailitlər" təriqətinin yaradıcısı kimi tanınan Həsən ibn Səbbah məhz Abdullah ibn Səbanın soyundan gəlir. Həsən ibn Səbbah səlcuqlu imperatoru Məlikşahın zamanda Cənubi Azərbaycanda, Qəzvin yaxınlığında dağ zirvəsində yerləşən Ələmut qalasını ələ keçirərək burda terrorçu dəstələr yetişdirirdi. Həsən ibn Səbbahın əmri ilə onun cənnət vəd etdiyi müridləri bir çox önəmli insanları öldürmüşdülər. Onların arasında Sultan Məlikşah və onun müdrik vəziri Nizamülmülk də vardı.
Həsən ibn Səbbahın yaratdığı təriqət anatik terrorçular dəstəsi idi. Həsən ibn Səbbaha görə qeyb olan 12-ci imamın ruhu ona köçmüşdü və o, Mehdinin gəlməsi üçün zəmin hazırlayırdı. Tarixdə həmçinin "xaşxaşilər" kimi də tanınan "ismailit" müridləri narkotiklə asılı hala gətirilir və fanatik müridlərə çevrilirdilər. Müridlər bir mənalı olaraq Həsən ibn Səbbahın əmrlərini yerinə gətirməklə cənnətə düşəcəklərinə inanırdılar.
Həsən ibn Səbbahın yaratdığı terror konsepsiyası günümüzdə belə aktualdır və günümüzdə fəaliyyət göstərən islam terror təşkilatlarının dəsti-xəttləri məhz Həsən ibn Səbbahın konsepsiyasından alınıb.
Azər QARAMANLI
Digərxəbərlər
Digər yazıları
