ABŞ niyə Çinə qırmızı xətt qoya bilmir?..

ABŞ Cənubi Çin dənizi ilə bağlı vəziyyətdə Çinə qırmızı xətlər tətbiq etməkdən ehtiyat edir, çünki Çin bundan istifadə edə bilər...

Poliqon xəbər verir ki, Financial Times nəşri bu barədə iki yüksək rütbəli amerikalı məmura istinadən yazıb.

Nəşr qeyd edir ki, mübahisəli rifə enən Filippinin "Sierra Madre" gəmisinin "paslı gövdəsi" ABŞ və Çin arasında potensial alov nöqtəsinə çevrilib. Amerika lideri Co Bayden Çin tərəfinə ABŞ-Filippin Qarşılıqlı Müdafiə Müqaviləsinin bu gəmiyə şamil ediləcəyi barədə xəbərdarlıq etməyi planlaşdırır. Oxşar xəbərdarlıq daha əvvəl Hind-Sakit Okean regionunda Amerika komandanlığının rəhbəri admiral Con Aquilino tərəfindən səsləndirilmişdi, lakin Çin buna ciddi reaksiya verməmişdi.

Rəsmilərdən birinin sözlərinə görə, Birləşmiş Ştatlar Pekinlə "qırmızı xətt" yaratmaqdan ehtiyatlanır.

"Əgər çinlilər üçün qırmızı xətt çəksəniz, onlar buna sadiq qalacaqlar, lakin buna əməl etməkdən başqa hər şeyi edəcəklər", deyə bir mənbə bildirir.

Digər mənbə Çin tərəfinin regionda eskalasiya potensialını lazımi səviyyədə qiymətləndirmədiyini vurğulayıb. Vaşinqton bir sıra danışıqlarda buna aydınlıq gətirməyə çalışıb, lakin Pekin öz taktikasına yenidən baxmalıdır. Əks halda Çin ciddi cavab alacaq.

"Bir sıra söhbətlərdə buna aydınlıq gətirməyə çalışdıq. Çin öz taktikasını yenidən nəzərdən keçirməlidir, əks halda ciddi reaksiya riski ilə üzləşməlidir", deyə mənbə qeyd edib.

Qeyd edək ki, söhbət Çin sahil mühafizəsinin Filippin gəmi və gəmilərinə qarşı su şırnaqlarından istifadə etdiyi Cənubi Çin dənizindəki vəziyyətlə bağlı Pekin və Vaşinqton arasında növbəti gərginlikdən gedir. Filippinlilər 1999-cu ildən mübahisəli Spratli adaları yaxınlığında quruya çıxan "Sierra Madre" gəmisinə avadanlıq və şəxsi heyət aparır. Pekinin məlumatına görə, gəmidə Filippin dəniz piyadaları, eləcə də gəmini təmir edən mütəxəssislər var. Çin bu cür hərəkətləri rifin işğalı kimi qəbul edir. Pekin gəminin çıxarılmasını tələb edir, lakin o, ABŞ-Filippin qarşılıqlı müdafiə müqaviləsi ilə qorunur.

Filippin 1999-cu ildə II Dünya müharibəsi dövründən qalan ABŞ-ın "Sierra Madre" amfibiya hücum gəmisini mübahisəli qayalıq ərazidə yerləşdirərək orada daimi olaraq kiçik hərbi kontingent saxlayan Çinin fəaliyyətlərini izləyir. Pekin dəfələrlə abu obyektin götürülməsini tələb edib.