Bir neçə ölkənin pasportu və rus keçmişi olan Durovun işində açılmamış 3 sirr...

Poliqon xəbər verir ki, lakin Politico qəzeti məsələyə fərqli yanaşır. Nəşr yazır ki, "Telegram" bir milyarda yaxın istifadəçisi olan siyasi dissidentlər, terrorçular və fırıldaqçılar üçün məşhur alətə çevrilib.

Durov 5 milyon avro girov müqabilində həbsdən azad edilib. Hüquq-mühafizə orqanları ilə əməkdaşlıqdan imtina etmək və "mütəşəkkil qrupda qanunsuz əməliyyat həyata keçirmək üçün" onlayn platformanın idarə edilməsində şəriklik də daxil olmaqla, altı ittiham üzrə rəsmi istintaq davam edir.

Nəşr yazır ki, araşdırmaya Telegram-ın uşaq zorakılığı ilə bağlı işdə əməkdaşlıq etmək istəməməsi səbəb olub və bu, Durov və onun qardaşı Mikola Durov üçün orderlərin verilməsinə səbəb olub.

Fransa prezidenti Emmanuel Makron işin "heç bir siyasi xarakter daşımadığını" vurğulasa da, görünməmiş həbs Durov və onun Paris və Moskva ilə əlaqələri ilə bağlı çoxlu suallar doğurub.

Orta fransız insanın Telegram haqqında məlumatı olmasa da, tətbiq Fransada böyük istifadəçi kütləsinə malikdir. Hətta onun prezidenti də istifadəçidir.

Makron proqramdan ilk prezidentlik kampaniyasının ilk günlərindən, demək olar ki, on il əvvəldən istifadə edib və keçən il kabinet üzvlərindən rəsmi olaraq platformadan istifadəni dayandırmağı xahiş etməsinə baxmayaraq, bunu davam etdirir.

Makrona yaxın bir şəxs nəşrə bildirib ki, Durov Fransa prezidenti ilə ən azı bir dəfə, 2018-ci ildə görüşüb. Qapalı iclas o zaman açıqlanmayıb.

Makron uzun müddətdir ki, Fransanın böyük texnoloji şirkətlərin evinə çevrilməsinə təkan verir. O, 2017-ci ildə seçildikdən bir ay sonra deyib: "Fransa super innovasiya, dəyişiklik və dərin transformasiya üçün lider ölkə olacaq".

Wall Street Journal yazır ki, prezident Durovu Telegram-ın qərargahını Parisə köçürməyə inandırmağa çalışıb və ona Fransa vətəndaşlığını təklif edib. Durov hazırda Fransa vətəndaşlığına malikdir və Telegram-ın baş ofisi Dubaydadır.

Fransanın həftəlik satirik Le Canard Enchaine qəzetinə görə, Durov şənbə gecəsi Le Burje hava limanında həbs olunarkən polisə Makronla şam yeməyi üçün Parisə uçduğunu deyib. Makron cümə axşamı dəvəti qəti şəkildə rədd edib. O, Serbiyaya səfəri zamanı deyib: "Mən cənab Durovun Fransaya səfəri barədə heç nə bilmirdim".

Makrona yaxın mənbə Fransa prezidentinin həmin gün Fransanın şimalındakı Le Touquetdəki şəxsi tətil evində olduğunu vurğulayıb.

2023-cü ilin aprelində milyarder Fransa pasportunda olan rəsmi adını Pavel Durovun fransız uyğunlaşması olan "Paul du Rove" olaraq dəyişdirib.

Rusiyada anadan olan Durov 2021-ci ildə Fransa vətəndaşlığını bir qayda olaraq "görkəmli işi ilə Fransanın təsirinə və beynəlxalq iqtisadi əlaqələrinin çiçəklənməsinə töhfə verən fransız dilli əcnəbi" üçün nəzərdə tutulmuş prosedurla alıb. O, bu yolu keçən yeganə texnologiya maqnatı deyil. Bir qədər fransızca bilən "Snapchat"ın baş direktoru Evan Şpigel də 2018-ci ildə vətəndaş olub.

"Bu, 2018-ci ildə verdiyimiz qərardır, mən tam dəstəkləyirəm" deyə Makron cümə axşamı bildirib. O əlavə edib ki, bu, qadınlara və kişilərə sənətçi, idmançı, sahibkar olduqda, dil öyrənmək üçün səy göstərdikdə, sərvət yaratdıqda, onlara Fransa vətəndaşlığı verilməsini istədikdə icazə vermək strategiyasının bir hissəsidir.

"Mən bunu fransız dilini öyrənmək üçün çətinlik çəkən Durov üçün etdim, necə ki, "Spiegel" üçün etdim, məncə, bu, ölkəmiz üçün faydalıdır", deyə Makron bildirib.

Durovun Fransanın təsirinə necə töhfə verdiyi bəlli deyil. Makronun ofisi əvvəlcə vətəndaşlıq qrantı ilə bağlı məsuliyyəti öz üzərinə götürməkdən imtina edərək, qərarın Fransa Xarici İşlər Nazirliyi tərəfindən verildiyini bildirib.

Durov həm də Birləşmiş Ərəb Əmirliklərinin vətəndaşıdır, burada yaşayır və Telegram-ı idarə edir. Həbs edildikdən sonra Abu Dabi konsulluqdan baş direktorla əlaqə saxlamağı xahiş edib, lakin Durov ona yaxın həmsöhbətin sözlərinə görə, kömək təklifini rədd edib.

BƏƏ-nin diplomatik xidmətinin nümayəndəsi nəşrə bildirib: "Biz bu işlə bağlı Fransa hakimiyyəti və Pavlo Durovun nümayəndələri ilə əlaqə saxlayırıq".

Rusiya dövlət mediası Moskvanın da konsulluqla əlaqə saxladığını bildirib.

"Sözügedən şəxs Rusiya konsulluğunun müdafiəsindən və BƏƏ konsulluğuna baş çəkməkdən imtina edib, lakin BƏƏ səfirliyinin onun vəziyyəti ilə bağlı məlumat almasına razılıq verib", deyə Fransa hökumət rəsmisi bildirib.

Kremlin sözçüsü Dmitri Peskov Durovun Rusiya vətəndaşlığını təsdiqləyib və əlavə edib ki, onun daha neçə vətəndaşlığı olduğunu bilmir.

Durov həmçinin Karib ada dövləti Sent Kitts və Nevisin vətəndaşlığını böyük maliyyə töhfələri hesabına pasportların verildiyi investisiya proqramı vasitəsilə əldə edib. Ölkənin Parisdəki səfiri Durovun vətəndaşlığını təsdiqləyib, lakin onun Sent Kitts və Nevislə əlaqələrinin məhdud olduğunu vurğulayıb. Durov ölkənin konsulluq xidmətləri ilə əlaqə saxlamayıb.

Durovun 2014-cü ildə Rusiyanı tərk etməsi Kremllə gərginlik fonunda baş verib. Telegram-ı işə salmazdan əvvəl o, VKontakte sosial media platformasını yaradıb və iddia edib ki, həmin il Avromaydan zamanı Ukraynanın demokratiya tərəfdarları ilə əlaqə məlumatı verməkdən imtina edib.

Lakin Moskva onun həbsindən sonra Durova "bütün lazımi kömək və dəstəyi" təklif etdiyini bildirərək, Fransanı hədə-qorxu və "birbaşa ünsiyyət azadlığını məhdudlaşdırmaq cəhdində" ittiham edərək müdaxilə etməyə çalışıb.

Durov özünü Kremlin rəqibi adlandırsa da, reallıq daha mürəkkəbdir. Hətta o, Rusiyanı tərk edib VKontakte-dəki payını satdıqdan sonra da Durovun bu ölkə ilə əlaqələrini qoruyub saxladığı barədə şayiələr yayılıb. Məlumata görə, Putinə yaxın oliqarx olan Əlişir Usmanov Telegram-ın ilkin mərhələsində maliyyələşdirməyə kömək edib. Telegram da əvvəlcə VKontakte ilə Sankt-Peterburqdakı Singer House ofisindən fəaliyyət göstərirdi.

Kremlyönlü KİV-lər yazır ki, Durovun Fransa tərəfindən də axtarışda olan qardaşı Mikola Sankt-Peterburqda yaşayır və o, Rusiya Elmlər Akademiyasının Steklov adına Riyaziyyat İnstitutunda işləyir. O, qurumun saytında tam ştatlı işçidir.

Mikola Telegram-ın uğuruna verdiyi töhfəyə görə çox xatırlanmasına baxmayaraq, o, həmişə diqqət mərkəzindən kənarda qalıb, bu rolu kiçik qardaşına həvalə edib. Pavel proqramı "maliyyə və ideoloji cəhətdən dəstəkləyir, Mikolanın töhfəsi isə texnolojidir."

Rusiya kəşfiyyatının sızdırılmış məlumatlarına əsaslanan "Important Stories" hesabatına görə, Durov 2015-2021-ci illər arasında Rusiyaya 50 dəfədən çox səfər edib. Teleqram-dan rus ordusu döyüş meydanında, müharibə tərəfdarı olan hərbi blogerlər və jurnalistlər, milyonlarla sadə rusiyalı və siyasi məmurlar arasında ünsiyyət qurmaq üçün geniş istifadə olunur.

Telegram Rusiyanın müxalifət dairələrində qarışıq reputasiyaya malikdir. Bir tərəfdən, o, FSB-nin gözəgörünməz baxışlarından qorunan təhlükəsiz rabitə və internetdə Rusiya hakimiyyəti tərəfindən bloklanan müstəqil media üçün alternativ platforma təmin edir. Digər tərəfdən, Kremli narahat edə biləcək kanalların və ya təşəbbüslərin platformada bloklanması və ya başqa şəkildə maneə törədilməsi ilə bağlı bir sıra insidentlər baş verib.

Ukrayna ordusu ünsiyyət üçün əsasən Signal platformasından istifadə edir, lakin əksər dövlət qurumlarında Telegram kanalları da var və proqram həm də Ukrayna hərbçiləri və mülki şəxslərin şəxsi mesajları və bloqları üçün geniş istifadə olunur.

Poliqon.info