NATO öz sərhədlərində döyüşməyə hazırlaşır…

80 il əvvəl Avropada demək olar ki, qanlı müharibəsi NATO-nu gözləmə strategiyasından, hücumun ilk günündən alyans ərazisinin hər qarışını müdafiə etmək strategiyasına keçdi və “soyuq Müharibə” zamanı da bu doktrinaya üstünlük verildi.
 
Poliqon xəbər verir ki, NATO-nun keçmiş və indiki əməkdaşları The New York Times qəzetinə blokun müdafiə konsepsiyasındakı dəyişiklik barədə danışıblar.

Şimali Atlantika Alyansı “qadağa ilə çəkindirmə” strategiyasına keçməyə, yəni düşməni hücumun nəzərdə tutulan məqsədlərinə çatmayacağına inandırmağa qərar verib. Praktiki mənada bu o deməkdir ki, sərhədlər daha yaxşı qorunacaq, hərbi xərclər böyüdüləcək və Rusiya sərhədləri yaxınlığında qoşunların cəmləşməsi artacaq, deyə The New York Times yazır.

Rusiya Ukraynanı işğal etmək üçün müharibəyə başladıqdan sonra strategiya dəyişdi və işğal olunmuş ərazilərdə Rusiyanın hərbi cinayətlərinə dair çoxlu sübutlar ortaya çıxdı. İşğalın ilk günlərində Rusiya Baltikyanı dövlətlərin hər birinin ərazilərindən daha çox ərazi ələ keçirə bildi və buna görə də indi Rusiya ilə həmsərhəd olan dövlətlər hətta potensial müvəqqəti işğal riskini də öz üzərlərinə götürməyə hazır deyillər.

NYT qeyd edir ki, əvvəllər NATO-nun strategiyası “qisasla çəkindirmə” idi ki, bu da Rusiyanın işğalı halında, müttəfiq qüvvələr köməyə gələnə qədər alyansa üzv ölkələrin ərazisinin müvəqqəti işğal altına düşməsinə imkan verirdi.

2022-ci ilin oktyabrına qədər NATO Baş katibinin müşaviri vəzifəsində çalışan Kamil Qrand deyib ki, indi müzakirələr Moskvanı NATO-nun şərq cinahında həddindən artıq qoşun cəmləşməsi ilə necə narahat etməməkdən deyil, orada nə qədər hərbçi yerləşdirməkdən gedir.

“Müvəqqəti qüvvələr gələnə qədər bir neçə ay Rusiyanın işğalı altında olmaq normal deyil”, deyə Kamill Qrand bildirib. Onun sözlərinə görə, ilk gündən NATO ərazisinin hər qarışını qorumaq zərurətində ilk növbədə Mərkəzi və Şərqi Avropa ölkələri israrlıdır.

Yeni strategiya çərçivəsində NATO qüvvələri Avropadakı ABŞ qüvvələrinə komandanlıq edən ABŞ generalı Kristofer Kavolinin birbaşa nəzarəti altına keçəcək. NATO-nun yüksək rütbəli rəsmisi NYT-yə bildirib ki, “soyuq müharibə”dən bəri ilk dəfə ABŞ və müttəfiqlərin müdafiə planlarını bir araya gətirməlidir. Mənbə bildirib ki, bununla da Şərqi Avropa ölkələri alyansın onları qorumaq üçün nə etmək niyyətində olduğunu və hər bir ölkənin təkbaşına nəyi bacarmalı olduğunu biləcəklər.

Alyans üzvlərinin müdafiə imkanlarına daha çox tələbkar olur və onlara nəyin çatışmadığı və hansı hərbi xərclərin azaldılması barədə göstərişlər verir. ABŞ-ın NATO missiyasının keçmiş müdafiə müşaviri Robert Bellin dediyi kimi, Danimarka sualtı qayıqların inşasını dayandırmalı, Kanada isə tanker təyyarələri ilə təmin etməlidir.

Xatırladaqki, iyulda NATO-nun növbəti sammiti keçiriləcək və bu toplantıda yeni xərc planının qəbul edilməsi planlaşdırılır. Alyans ölkələrinin minimum müdafiə xərclərinin ÜDM-in 2%-i səviyyəsində müəyyən edilməsi planlaşdırılır. NATO-dakı yüksək səviyyəli mənbə NYT-yə bildirib ki, Rusiyanın Ukraynadakı çətinliklərini nəzərə alınsa və əgər böyük ölkələr növbəti 10 il ərzində öz ÜDM-lərinin 2,5-3%-ni hərbi xərclərə xərcləsələr, bu, Avropanın müdafiəsi üçün kifayət edər.

Poliqon.info