Neft bazarında tələb və təklif arasındakı tarazlıq hər an pozula bilər ki, bu da qiymətlərin kəskin sıçrayışına səbəb olacaq…
Poliqon.info xəbər verir ki. bu barədə Financial Times-ın məlumatında bildirilir.
Şist inqilabı zəifləyir və neft bazarına nəzarət yenidən OPEK-in əlində keçir. Bu fikri sənaye şirkətlərinin bəzi rəhbərləri də bölüşürlər və bu il bu enerji resursunun qiymətinin bahalaşa biləcəyi barədə xəbərdarlıq edirlər. Şist şirkətləri 2022-ci ildə çoxlu pul qazanıblar, lakin artan xərclər və dividend ödəmək üçün investor təzyiqi ABŞ-ın tədarük artımını zəiflədir, deyə FT bildirir.
Nəşr qeyd edir ki, zəif perspektiv, hasilatı sürətlə artırmaq qabiliyyətinin şist sənayesini bazar gücünə malik və Səudiyyə Ərəbistanı ilə rəqabət apara bilən yeni stabilləşdirici istehsalçıya çevirəcəyinə inanılan əvvəlki onillikdə hökm sürən tendensiyanın tərsinə çevrilməsidir.
“Məncə, hazırda sənayeyə rəhbərlik edən üç ölkə var və növbəti 25 il ərzində heç nə dəyişməyəcək. Bu siyahıda Səudiyyə Ərəbistanı birinci, Birləşmiş Ərəb Əmirlikləri ikinci, Küveyt üçüncüdür”, deyə Amerikanın ən böyük müstəqil şist neft şirkəti olan “Pioneer Natural Resources”un baş icraçı direktoru Skott Şeffild deyib.
Şeffild Hyustonda keçirilən illik CERAWeek enerji sənayesi konfransında çıxış edərək, artan tələbatı ödəmək üçün nə qədər neftin tədarük edilə biləcəyini müzakirə edib. Digər aparıcı şist nefti istehsalçısı “Devon Energy”nin baş icraçı direktoru Rik Mankrif deyib ki, tələb artdıqca və qlobal neft tədarükünün azalması səbəbindən yenidən qiymət artımından qorxur.
“Biz yeni qiymət artımnın astanasındayıq. Ona görə də mən indi yalnız narahatam, amma düşünürəm ki, növbəti 12 ayda vəziyyət çox ciddiləşəcək”, dedi Rik Mankrif FT-yə müsahibəsində deyib.
“Bu o deməkdirmi ki, əgər dövlətlər hasilatı hazırkı səviyyədə saxlasalar, OPEK bazara nəzarəti bərpa edəcək? Biz dünya neft hasilatının 10%-nə cavabdehik və bazarda OPEC+ daha çox neft payına sahibdir. Beləliklə, bəli, OPEC+ hazırda şərtləri diktə etmək üçün bizdən daha çox gücə malikdir.
FT qeyd edir ki, ötən il Ukraynadakı hərbi münaqişə fonunda “Brent” markalı neftin qiyməti bir barel üçün 130 dollara qədər yüksəlmişdi. Sonra OPEK ölkələri hasilatı artırdı, Rusiya tədarük həcmini saxladı, dövlətlər isə strateji ehtiyatlardan neft buraxdılar. Bütün bunlar bazarın sabitləşməsinə kömək etdi.
Lakin “sıfır Covid” siyasətinin ləğvindən sonra Çin iqtisadiyyatının bərpası qiymət artımının qarşısını almaqda çətinlik çəkən tədarükçülərə əlavə təzyiq göstərəcək. Bu arada, OPEK, ABŞ-ın qınağına səbəb olan razılaşma ilə noyabr ayından bəri gündəlik kvotalarını 2 milyon barel azaldır.
ABŞ istehsalı 2020-ci ildəki çöküşdən sonra yavaş-yavaş bərpa olunur. Hazırda ölkə gündə 12,4 milyon barel neft hasil edir ki, bu da pandemiyadan əvvəlki səviyyədən xeyli aşağıdır. Şist rəhbərləri hasilatın gələcəkdə daha yavaş artacağını bildiriblər.
OPEC-in bazar payının bu gün 30%-dən 50%-ə yüksəlməsi ehtimalı var. Bu trayektoriyanı dəyişdirmək üçün bir şey etməsək, dünya 70-80-ci illərdəki vəziyyətinə qayıdacaq.
Tərcümə Poliqon-a aiddir
Poliqon.info