Yaponiyanın həlledici zərbəsi: Çip istehsalı Çinin və Rusiyanən əlindən çıxır…

PİA.az xəbər verir ki, bu barədə “Foreign Policy” nəşri yazıb. Nəşr bildirir ki, Yaponiya çip istehsalının öz ərazisinə köçürülməsi layihəsinin həyata keçirilməsi üzərində işləyir. Bu, təkcə dünyadakı qeyri-sabit vəziyyətlə deyil, həm də Çinin iqtisadi gücünə müqavimət göstərmək cəhdi ilə bağlıdır.

Təxminən 20 il əvvəl güclü və varlı Yaponiya yarımkeçirici istehsalında liderliyini Tayvan, Cənubi Koreya və Çinə verdi, çünki bu, Tokionun maraqları daxilində idi. Amma indi hər şey dəyişib və baş nazir Fumio Kasida hökuməti texnologiya sahəsində riskləri şaxələndirmək barədə düşünür.

Yaponiyanın nəzərdən keçirdiyi əsas risklər hansılardır?

İlk siqnal, tələb və təklif arasındakı uyğunsuzluğun ağırlığı altında bütün dünyada tədarük zəncirlərini çökdürən COVID-19 epidemiyası idi. İkinci məqam, bütövlükdə iqtisadiyyata mənfi təsir göstərən dünyada davam edən hərbi münaqişələrdir.

Və ən vacib cəhət Çinin Tayvana mümkün hücumudur. Bu Çinin dünyada ən böyük TSMC fabrikinin yerləşdiyi Tayvanı ələ keçirmək səbəblərindən yalnız biridir.

Yapon “İT suverenliyi” adlanan ilk addım çip istehsalının özünə köçürülməsi olacaq. Bu Çini dayandırmaq üçün bir vasitə rolunu oynayacaq. Və bu strategiya ABŞ-ın planları ilə tamamilə uyğunlaşır.

İkinci Dünya Müharibəsindən sonra yaponlar dövlət və biznes arasında əməkdaşlığın iqtisadi modelini ABŞ-dan “kopyaladılar”. Bu model qarşıdurma deyil, xarici rəqiblər üçün ticarət maneələrinin ağlabatan payı ilə sıx əməkdaşlığı nəzərdə tutur. Yaponlar Sony, Panasonic, Toyota və s. kimi korporasiyalara icazə verən bu modeli təkmilləşdirdilər. İndi onlar yüksək səviyyəli mallar sənayesində etalon olan “ucuz Yapon malları” təchizatçılarıdır.

Lakin dünyanın üçüncü ən böyük iqtisadiyyatına çevrildiyi üçün Yaponiya çip istehsalında liderliyini Tayvan və Cənubi Koreya istehsalçılarına, itirdi. Bugünkü qlobal problemlərlə üzləşən Yaponiyanın Ticarət Departamenti ən böyük maliyyə və texnologiya nəhənglərini, o cümlədən Sony, Toyota və SoftBank-ı bir araya gətirərək 2 nanometrlik çipləri inkişaf etdirmək və nəticədə istehsal etmək üçün birgə Rapidus layihəsi yaradıb.

Yeri gəlmişkən, Tayvan TSMC bu yaxınlarda 3nm çiplərin buraxılışını qeyd edib.

Konsorsium eyni TSMC-nin və yarımkeçiricilər sahəsində dünya liderlərindən sayılan IBM-dən olan amerikalıların təcrübəsindən yararlanacaq.

pia.az