İqlim dəyişikliyi Arktika sularında yeni adalar yarada bilər

Poliqon xəbər veruir ki, bununla bağlı məqalə "Geophysical Research Letters" (GRL) elmi jurnalında dərc olunub.

Mütəxəssislər 2013-cü ildən 2023-cü ilə qədər Qrenlandiyanın əsas qayalarının 20 santimetr yüksəldiyini və bunun bir əsrdə iki metrə bərabər olduğunu müəyyən ediblər. Bu, əsasən torpaq altındakı təzyiqi azaldan buz təbəqəsinin yox olması səbəbindən baş verir.

Tədqiqat Qrenlandiya sahillərində yerləşən 61 ölçmə stansiyasından ibarət GNET şəbəkəsinin məlumatlarına əsaslanır.

Qrenlandiyanın yüksəlməsi çoxdan məlumdur. Bunun səbəbi, son Buz dövründə torpağın qalın buz təbəqəsi tərəfindən sıxışdırılmasıdır. Buzlaqlar təxminən 12 min il əvvəl geri çəkilsə də, buz təzyiqinin azalması səbəbindən torpaq hələ də yüksəlir.

Bundan əlavə, son qlobal istiləşmə nəticəsində artan buz təbəqəsi əriməsi son iki onillikdə Qrenlandiya sahilləri boyunca torpaqların əlavə və daha sürətli yerli yüksəlməsinə səbəb olub.

"Bu illərdə Qrenlandiyada gördüyümüz yüksəliş yalnız Buz dövründən sonrakı təbii proseslərlə izah edilə bilməz. GNET məlumatları sayəsində biz iqlim dəyişikliyi səbəbindən torpaqların hansı sahələrinin yüksəldiyini dəqiq təhlil edə bilərik", deyə elmi işin həmmüəllifi, professor Şafkat Abbas Xan bildirib.

Poliqon.info