İmperatorun hüzurunda…

Fransa və Aİ liderlərinin Pekinə səfəri Səudiyyə Ərəbistanı və İranın xarici işlər nazirlərinin eyni vaxtda səfəri və Malayziya, Sinqapur və İspaniya liderlərinin “Asiya” sammitində iştirak etmək üçün Çinə səfəri fonunda baş tutub. İndi Amerika bloklarından və Avropaya təsir sistemindən mürəkkəb asılı olan ən böyük Avropa iqtisadiyyatlarının milli liderləri öz ixracatçıları üçün nəhəng Çin bazarının payını təmin etməyə və onu Amerikanın Çinə zəhərli təzyiqindən qorumağa çalışırlar. Almaniya kansleri Şolzun səfərindən başlayaraq Avropa liderlərinin bütün səfərlərinin məqsədi həmişə Amerika mərkəzli olub, səfərlərin məzmunu isə həmişə Çin-Avropa əlaqələrinin inkişafı ətrafında qurulub…

Çin ardıcıl olaraq Vaşinqtondan Avropanın “strateji muxtariyyətini” gücləndirmək məqsədini güdür ki, bu da dünyanın tarixə batmaqda olan “Atlantik mərkəzinə” daha da güclü zərbə vuracaq. Bu strategiya Xi Jinping tərəfindən bilərəkdən qurulub. Həqiqətən də, mahiyyət etibarı ilə “Bir Kəmər və Yol Təşəbbüsü” ticarət axınlarının Çin-Amerikadan Çin-Avropa əlaqələrinə yönləndirilməsidir. On ildir ki, Si bu strategiyanı uğurla həyata keçirir. Bu gün Çin Avropa ilə artan əlaqələrin bəhrəsini götürür və əslində təkcə Yaxın Şərq problemlərini deyil, həm də Avropa problemlərini tənzimləyir. Bu, fövqəldövlətin mühüm göstəricisidir və ABŞ ilə dünya lideri statusu uğrunda real rəqabətdir…

Şolzun 2022-ci il noyabrın 4-də səfəri zamanı olduğu kimi, Makronu iri korporasiyaların, xüsusən də nüvə və aviasiya sənayesinin nümayəndələri müşayiət edir. Fransa, Aİ-nin maliyyə sektorunda risklər qarşısında Çinə tədarükləri genişləndirməkdə və Çin layihələrində iştirak etməkdə maraqlıdır – onlar bu və digər Avropa iqtisadiyyatlarının sağ qalması üçün kritik hala gəlir. Makronun səfərinin Cənubi Çinin paytaxtı – Quançjouda davam edəcəyi simptomatikdir. Quandon ənənəvi olaraq ABŞ və Böyük Britaniya ilə iqtisadi əlaqələrə yönəlib və Fransa paytaxtı kimi iştirak etsə də, rəsmi Paris orada həmişə ikinci dərəcəli rol oynayıb. Və bu, artıq Çin dövlətinin yenidən siyasi moderator kimi çıxış edəcəyi Çin bazarı üçün Qərb ölkələri arasında gərgin rəqabətin başlanmasından xəbər verir…

Pərviz Əliyev, çinşünas

Poliqon.info