Tramp yenidən seçilsə, həqiqətən Ukraynaya zərər verəcək, yoxsa Putinin qara günləri başlayacaq?
Respublikaçılar Partiyasından prezidentliyə namizəd Donald Tramp prezident seçkilərində qalib gələcəyi təqdirdə Ukraynaya Kiyevə silah tədarükünü artırmaq üçün 500 milyard dollarlıq Lend-Liz proqramı hazırlaya bilər.
Poliqon xəbər verir ki, bu fikri ABŞ-ın keçmiş dövlət katibi, MKİ-nin keçmiş direktoru Mayk Pompeo ekspert Devir Urbanla birlikdə yazdığı məzaləsində bildirib. Məqalə The Wall Street Journal (WSJ) dərc edilib.
müəlliflər yazırlar ki, hazırda vəziyyətin əksinə olduğuna dair çoxlu sübutlar var. Çünki məhz Tramp 2017-ci ildə Ukraynaya silah tədarükünə qoyulan embarqonu ləğv edib. Nəticədə yığılan silah ehtiyatı rus işğalının ilk günlərində Kiyevi xilas etməyə kömək edib.
"Bayden administrasiyasının zəifliyi Ukraynanı indiki yerə gətirib çıxarıb: şəhərlərin dağıdıldığı, yüz minlərlə insanın öldüyü və milyonlarla qaçqının olduğu iki illik genişmiqyaslı müharibə var və qalib gəlmək üçün heç bir vasitə yoxdur. Ağ Evin qalib strategiyası yoxdur və amerikalılar haqlı olaraq narahatdırlar. Bayden zəifliyi üzündən müharibə başlayıbsa, Tramp sülhü güclə bərpa edə bilər", deyə nəşr yazır.
Müəlliflər Ukraynanı dəstəkləmək üçün hansı uğurlu planın ola biləcəyini araşdırıblar. İlk növbədə, dövlətlərin enerji potensialını aşkar etmək lazımdır - bu, təkcə ölkənin iqtisadiyyatına müsbət təsir göstərməyəcək, həm də qiymətləri aşağı salacaq və Rusiya Federasiyasının müharibə üçün büdcəsini azaldacaq.
Həmçinin Səudiyyə Ərəbistanı və İsraillə əlaqələri bərpa etmək, İrana qarşı əməkdaşlıq etmək lazımdır. Bu, Yaxın Şərqi sabitləşdirəcək, Qəzzada böhranı yüngülləşdirəcək və Səudiyyə Ərəbistanının Rusiyanı qlobal enerji bazarlarından sıxışdırmaqda ABŞ-a qoşulması üçün fürsət yaradacaq. Aşağıdakı addımlar belə görünə bilər:
- Rusiyaya qarşı real sanksiyalar tətbiq etmək. İndi Xəzinədarlıq Departamenti Rusiya banklarının əməliyyatları Kremlin döyüş maşınının ən mühüm gəlir mənbəyi olan enerji istehsalı ilə bağlı olduğu təqdirdə onları ABŞ sanksiyalarına daxil edir;
- Rusiya və Çinə ABŞ-ın müdafiə qabiliyyəti ilə rəqabət apara bilməyəcəklərini göstərmək üçün Amerikanın müdafiə sənayesini artırmaq. Rusiya iqtisadiyyatı Texas iqtisadiyyatından kiçikdir;
- NATO-nu dirçəltmək - avropalıları öz ədalətli payını ödəməyə və xərc barını üzv ölkələrin ÜDM-nin 3%-nə qaldırmağa məcbur etməl;
- Ukrayna üçün 500 milyard dollarlıq kredit-icarə proqramı yaratmaq. ABŞ vergi ödəyicilərini əlavə hesablarla yükləməkdənsə, qoy Ukrayna Amerika silahlarını almaq və Rusiyanı məğlub etmək üçün lazım olan qədər borc alsın;
- Ukraynanın əldə edə və istifadə edə biləcəyi silah növlərinə qoyulan bütün məhdudiyyətləri aradan qaldırmaq. Bu, Putinə müharibənin bitməli olduğunu başa düşəcək güc mövqeyini bərpa edəcək. O, artan xərclərlə üzləşəcək və əlavə qazanc əldə etmək şansı olmayacaq.
Müəlliflər gesab edir ki, bu addımlar Trampa müharibənin təcili dayandırılmasını tələb etməyə imkan verəcək. Ukrayna əhəmiyyətli müdafiə qüvvələri yarada biləcək və Rusiya heç vaxt ona hücum edə bilməyəcək.
"Heç kim Rusiyanın işğalını tanımır və heç bir Ukrayna ərazisinin ilhaqını elan etmir - necə ki, biz Baltikyanı ölkələrin SSRİ-yə birləşməsini heç vaxt tanımamışıq və 1974-cü ildən əvvəl Şərqi Almaniyanı tanımırdıq. Krım demilitarizasiya olunub. Ukrayna ABŞ vergi ödəyicisinin dollarları ilə deyil, Rusiyanın dondurulmuş mərkəzi bank ehtiyatlarından alınan kompensasiyalarla bərpa olunur", deyə WSJ yazır.
Bundan sonra, Ukrayna mümkün qədər tez NATO-ya qoşulmalıdır ki, bütün Avropa müttəfiqləri onun müdafiəsi yükünü öz üzərinə götürsünlər. Ukraynanın silahlanması üçün 100 milyard dollarlıq fond yaradılmalıdır ki, bu fondda ABŞ-ın payı 20%-dən çox olmayacaq. Nəşrin fikrincə, Avropa İttifaqı Ukraynanı tez bir zamanda qəbul etməli və ona iqtisadiyyatın modernləşdirilməsinə və inkişafına kömək etməlidir.
Bu, Ukrayna Aİ və Alyansda olarkən Rusiya Federasiyasından sanksiyaları tədricən aradan qaldırmağa imkan verəcək. Bu, uzunmüddətli perspektivdə qitədə davamlı sülh və təhlükəsizliyi təmin edəcək.
Poliqon.info