İran prezidentinin ölümünün mümkün siyasi və iqtisadi nəticələri...
Poliqon xəbər verir ki, Bloomberg Agentliyi İran prezidenti İbrahim Rəsinin ölümünün yarada biləxəyi mümkün siyasi və iqtisadi nəticələri analiz edib.
Agentlik yazır ki,neft bazarlarının ön sıralarında geosiyasət olduğu üçün İranın hasilat səviyyələrini xatırlatmağa dəyər. Ölkə son bir neçə ildə neft hasilatını artırıb və ixracın əksər hissəsi Çindəki alıcılara gedir. Hazırda hasilat sutkada 3 milyon bareldən çoxdur ki, bu da 2019-cu ildən bəri ən yüksək göstəricidir və İran OPEC üzvləri arasında üçüncü ən böyük hasilatçıdır.
Bölgənin mürəkkəb geosiyasi şəbəkəsində digər amil Rusiya və İranın yaxınlığıdır. Tehran Moskvanı pilotsuz təyyarələrlə təmin edir, İran hava hücumundan müdafiə sistemləri və qırıcı təyyarələr də daxil olmaqla Rusiya silahlarına can atır və Buşəhr AES-in tikintisi üçün Moskvaya arxalanır. Tehran Suriya müharibəsində prezident Bəşər Əsədi dəstəkləməkdə Rusiyaya qoşulub və Moskvanın ABŞ-ın Yaxın Şərqdəki mövcudluğuna düşmən münasibətini bölüşür.
Bloomberg qeyd edir ki, mühakimə yürütmək hələ tezdir, lakin Rəisinin ölümünün İsrailin münasibətində böyük dəyişikliklərə səbəb olacağı ehtimalı azdır. Münaqişə onilliklər boyu səngimədən davam edir. İsrail və İran məsuliyyəti üzərinə götürmədən bir-birini vururlar.
Nəşr vurğulayır ki, İran prezidentinin helikopterinin qəzaya uğramasından sonra yaxından izlənilməli olan əlaqələr Səudiyyə Ərəbistanı ilə bağlıdır. İran Çinin vasitəçiliyi ilə yeddi illik fasilədən sonra 2023-cü ildə bu ölkə ilə diplomatik əlaqələri bərpa edib. Elə həmin il hər iki ölkə BRİKS qrupuna dəvət edilib.
Raisi 2023-cü ildə Çinə səfər edərək Çin prezidenti Si Tsinpinlə görüşərək Çinlə əlaqələri gücləndirməyə də çalışıb.
Poliqon.info