Arktikada kəskin iqlim dəyişikliklərinin səbəbi nədir?
Poliqon xəbər verir ki, bu qənaətə Sankt-Peterburq Universitetinin alimləri gəlib.
Atmosferin bütün qalınlığını əhatə edən atmosfer parametrlərində (təzyiq, sıxlıq, temperatur, küləyin sürəti) qlobal dalğalanmalara planet dalğaları deyilir. Bu cür "qalxma" bir aya qədər davam edə bilər.
Sankt-Peterburq Universitetinin alimləri riyazi modelləşdirmə üsullarından istifadə edərək, 3 gündən 16 günə qədər olan bir sıra planet dalğalarının atmosferin qlobal dövriyyəsinə təsirini öyrəniblər. Modelləşdirmə Təhsil və Elm Nazirliyinin meqaqrant proqramı çərçivəsində yaradılmış Sankt-Peterburq Dövlət Universitetinin Ozon qatının və atmosferin üst qatının Tədqiqat Laboratoriyasında aparılıb.
Ayrı-ayrılıqda, fiziklər atmosferdə müntəzəm olaraq müşahidə olunan, xüsusən də şimal yarımkürəsində qışda güclənən 16 gün müddətinə malik planet dalğasının töhfəsini öyrəniblər. Belə dalğalar əvvəllər peyklərdən və radarlardan əldə edilən məlumatlardan istifadə edilməklə tədqiq edilib, lakin əvvəllər heç kim 16 günlük dalğanın planetdə küləyin sürəti və temperaturun dəyişməsinə töhfəsini təxmin etməyib.
Rəqəmsal təcrübələrin nəticələri göstərib ki, belə dalğalar stratosferdə narahatlıqlar yaratmağa qadirdir ki, bu da öz növbəsində Arktika və mülayim enliklərdə həddindən artıq istiləşmə və soyumağa səbəb olur.
Poliqon.info