Tehranda üçlü zirvə - Rusiya, Türkiyə və İran razılığa gələ biləcəkmi?
Politoloq: “İranda Rusiya və Türkiyə prezidentlərinin Tehran görüşü Astana formatında müzakirələrin davamı kimi qiymətləndirilə bilər”.
“Güman edirəm ki, Türkiyə o şərtlə hərbi əməliyyatları təxirə sala bilər ki, Tehran və Moskva etibarlı təminatlar versinlər. Əks halda Türkiyə onları fakt qarşısında qoyacaq və hərbi əməliyyatlara başlayacaq”.
Bu sözləri politoloq Zaur İbrahimli Tehranda Rusiya, Türkiyə və İran liderlərinin gözlənilən görüşlərini PİA.az-a şərh edərkən qeyd edib.
Kreml iyulun 19-da Tehranda Rusiya, Türkiyə və İran liderlərinin görüşünün olacağı barədə məlumat yayıb. Zirvə görüşünün əsas mövzusunun Suriya olacağı gözlənilir.
Bu görüşdən əldə olunacaq hər hansı bir nəticə gözləmək olar və görüş Türkiyənin Suriyada yeni əməliyyat planınına olan zərurəti ortadan qaldıra bilərmi? Yəni Rusiya və İranın mövqelərinin Türkiyənin mövqeyinə yaxınlaması üçün münbit şərait görünürmü?
Rusiya-Türkiyə-İran münasibətlərini PİA.az-ın əməkdaşı politoloq Zaur İbrahimli ilə müzakirə edib.
Zaur İbrahimli: “İndiki mürəkkəb bir şəraitdə hər üç ölkənin Suriyada üz-üzə gəlməsi də heç bir tərəf üçün əlverişli deyil”.
Hazırda Türkiyə ilə münasibətləri yüksək səviyyədə saxlamağın hər iki ölkənin marağında olduğunu düşünən politoloq PİA-a açıqlamasında qeyd edib ki, Türkiyənin loyal mövqeyi və Rusiyaya qarşı cəbhədə yer almaması Kreml üçün çox vacibdir. Həmçinin Ankarının Tehrana qarşı sanksiyalarda iştirak etməməsi, iqtisadi əməkdaşlığın davam etməsi İran üçün mühüm məsələdir:
“İranda Rusiya və Türkiyə prezidentlərinin Tehran görüşü Astana formatında müzakirələrin davamı kimi qiymətləndirilə bilər. İran Türkiyənin Suriyanın Şimalında Məmbic və Təl Rifat bölgəsində PPK, YPG, PYD terrorçularına qarşı hərbi əməliyyatlar aparmaq planalrına qarşı sərt mövqeyi ilə seçildi. Moskvadan daha təmkinli açıqlamalar verildi.
Hazırda Türkiyə ilə münasibətləri yüksək səviyyədə saxlamaq hər iki ölkənin marağındadır. Türkiyənin loyal mövqeyi və Rusiyaya qarşı cəbhədə yer almaması Kreml üçün çox vacibdir. Həmçinin Ankarının Tehrana qarşı sanksiyalarda iştirak etməməsi, iqtisadi əməkdaşlığın davam etməsi İran üçün mühüm məsələdir. Hər üç ölkənin Suriyada maraqları kəsişsə də, digər vacib istiqamətlərdə ortaq maraqları var.
Zaur İbrahimli: “Tehranda Türkiyəni bu və digər dərəcədə razı salacaq anlaşma əldə etmək mümkün olacaq”.
Eyni zamanda indiki mürəkkəb bir şəraitdə hər üç ölkənin Suriyada üz-üzə gəlməsi də heç bir tərəf üçün əlverişli deyil. Bununla belə, Türkiyənin təhlükəsizlik qayğıları var və bu maraqlar nəzərə alınmaya bilməz. Ankara bu məsələdə qəti mövqe ortaya qoyub. Moskva və Tehranda bu maraqlar nəzərə alınmalıdır.
Güman edirəm ki, Türkiyə o şərtlə hərbi əməliyyatları təxirə sala bilər ki, Tehran və Moskva etibarlı təminatlar versinlər. Əks halda Türkiyə onları fakt qarşısında qoyacaq və hərbi əməliyyatlara başlayacaq. Düşünürəm ki, Tehranda Türkiyəni bu və digər dərəcədə razı salacaq anlaşma əldə etmək mümkün olacaq”.
Nərminə UMUDLU pia.az