““Taliban”ın ən nüfuzlu fraksiyaları və qrupları narkotik biznesi ilə məşğuldur” – Keçmiş kəşfiyyat rəisi
“Taliban” tərəfindən tətbiq edilən sərt dini normalar, narkotik maddələrin istehsalı və satışının qadağan edilməsinə gətirib çıxaracağı inancına ziddir. Bu qrupun Kabildə hakimiyyətə yenidən qayıdışı Əfqanıstanda narkotik ticarətinin çiçəklənməsinə töhfə verdi.
Bu barədə Əfqanıstan Daxili İşlər Nazirliyinin narkotiklərlə mübarizə polisinin keçmiş kəşfiyyat rəisi, polkovnik Nezamuddin Bahavi Rusiyanın “Nezavisimaya qazeta” nəşrinə müsahibəsində bildirib. N.Bahavinin sözlərinə görə, “Taliban” həmişə narkotik ticarəti ilə əlaqəli olub və 2021-ci ilin avqustunda hakimiyyətə gəldikdən qısa müddət sonra dalğa tamamilə “Taliban”ın xeyrinə çevrilib.
Onun sözlərinə görə, 2021-ci ilin avqust ayına qədər narkotik biznesi ilə əlaqəli cinayətkarlar Daxili İşlər Nazirliyinin narkotiklərlə mübarizə bölməsindən qorxurdu. Amma indi vəziyyət kəskin şəkildə dəyişib, dövlət nəzarəti demək olar ki, mövcud deyil və narkotik ticarəti hədsiz dərəcədə çiçəklənir. Bahavi deyib ki, Əfqanıstan və regional narkotik mafiyası “Taliban” dövründə getdikcə güclənir. Narkotik istehsalının və qaçaqmalçılığın artması hesabına xaşxaş əkin sahələri də artıb.
BMT-nin Narkotiklər və Cinayətkarlıqla Mübarizə İdarəsinin (UNODC) məlumatına görə, ölkənin şimalında və şərqində onlar əsasən tiryək yetişdirir və heroin istehsal edir. Qərbdə və cənub-qərbdə, xüsusilə Herat, Fərəh, Nimroz, Helmand və s. kimi əyalətlərdə, məşhur sintetik narkotik metamfetamin istehsalı artıb. Metamfetamin istehsalı üçün lazım olan efedrin əvəzedicisi kimi çıxış edən yabanı otun mövcudluğu sayəsində isə bu iş xeyli asanlaşıb.
Mütəxəssislərin fikrincə, bu sərbəst böyüyən ot və onun asan çıxışı sayəsində Əfqanıstan plastik narkotik istehsalının yeni yoluna qədəm qoyduğundan, indi xaricdən efedrin qaçaqmalçılığına ehtiyac yoxdur.
“Taliban”ın narkotik istehsalını dayandırmaq istəyinə gəlincə, Bahavi müsahibəsində deyib ki, onların narkotik istehsalını dayandırmaq və qanunsuz narkotikləri müsadirə etmək səyləri əsasən simvolik olub və bazarda məhsulun qiymətini artırmaq məqsədi daşıyır. Bundan əlavə, qaçaqmalçılar gediş nöqtəsində müvafiq mərkəzdə “Taliban” zabitinə hər kiloqram üçün müəyyən məbləğ ödədiyi üçün narkotiklərin daşınması indi daha asandır. “Taliban” öz növbəsində onlara ölkənin istənilən yerindən başqa yerə yük daşımağı asanlaşdıran icazə verir.
Bahavinin sözlərinə görə, “Taliban”ın narkotik vasitələrin daşınması və satışından qazandığı pulun miqdarını başqa heç bir vasitə ilə əvəz etmək olmaz. O qeyd edib ki, narkotiklərin Əfqanıstan bazarındakı rolu siyasi maxinasiyalar üçün həlledici olub və qonşu ölkələr Əfqanıstandakı müharibələrdə narkotiklərdən istifadə edib. O, narkotik qaçaqmalçılığının Əfqanıstanda universal biznes olduğunu və keçmişdə ordu generalları və təhlükəsizlik məmurları da daxil olmaqla yüksək rütbəli hökumət rəsmilərinin narkotik qaçaqmalçılığına görə saxlanıldığını bildirib.
Bahavi iddia edib ki, Əfqanıstanda narkotik təhlükəsi tezliklə sona çatmayacaq: “Narkotik mafiyası dərin köklərə və son dərəcə yaxşı şəbəkəyə malikdir və bu, reketkanı sındırmağı çətinləşdirir. Üstəlik, bu gün “Taliban”ın ən nüfuzlu fraksiyaları və qrupları narkotik biznesi ilə məşğuldur, xüsusən də Hakkanilər”.
pia.az