Həyatımız kitab olsaydı adı nə olardı? – Sorğu

Yazıçı və şairlərin əsərləri kimi onların həyat hekayələri də oxucular üçün maraqlı olur

Doğrudur, hər yazıçı, şair yazdıqlarında özündən nəsə qatır. Ancaq bütün həyatının yazıya köçürülməsi də var. Məsələn, Markesin “Anlatmaq üçün yaşamaq”, Tolstoyun “Uşaqlıq”, “Yeniyetməlik”, “Gənclik”, Qorkinin “Uşaqlıq”, “Özgə qapılarında”, “Mənim universitetlərim”, Serqey Dovlatovun “Çemodan”, Ernest Hemenqueyin “Həmişə səninlə bayram” və s. avtobioqrafik əsərlərini misal çəkmək olar. Bəs bizim yazıçılar özləri haqqında kitab yazsalar onu necə adlandırardılar? Kitabın adı nə olardı? Kulis.Az bu yazıçılar arasında sorğu keçirib. Cavabları təqdim edirik. Nəriman Həsənzadə Mən artıq avtobioqrafik əsəri yazmışam. Adı da “Nabat xalanın çörəyi”dir. Povestdir. Hətta ingilis dilində də çıxıb. Bu yaxınlarda “525-ci qəzet” bu avtobioqrafik kitab haqqında yazmışdı, adı da “Poyludan Amerikaya qədər” idi. Vidadi Babanlı “Gizlinlər” adlı avtobioqrafik əsərim var. Orda çox şey yazmışam. Əgər yazası olsam onun davamı olar. Bir də indi bir avtobioqrafik kitab yazmışam, adı “Özümlə müsahibəm”dir. Dialoq üzərindədir əsər. Dil, ürək, yaddaş, ağıl və “mən”in söhbəti. Hələ çap eləməmişəm. Tamamlamışam, ancaq bir də üstündə işləyəcəm. Sabir Rüstəmxanlı Maraqlı sualdır. Avtobioqrafik yazılar yazmışam, parça-parça, xırda-xırda qeydlərim var. Amma daha geniş bir kitab üçün düşünməliyəm. “Ömür kitabı”mın bir fəsli belə adlanır: “Ömrümdən keçən vətən”. Əslində hər bir kəsin tərcümeyi-halı onun Vətəninin tərcüməyi-halıdır. Sən Vətənin içindəsən, vətən də sənin içindədir. Bəlkə də o kitabı yazsam, adı belə olardı: “Mən vətənin içində, vətən mənim içimdə”. Vaqif Nəsib Özüm haqqında kitab yazası olsam, adını belə qoyardım: “Alabaxtayam, alabaxta”. Yəni döyülmüş, vurulmuş adam. Seyran Səxavət Mən özüm haqqında artıq yazmışam: “Qaçhaqaç” romanı avtobioqrafik əsərimdir. Azər Abdulla Çətin sualdır... Amma gərək ki, belə qoyardım: “Bir az məndən”,  ya da “Bir az özümdən”. Məmməd Oruc “Köçürülmə”. Romanımın adı kimi... Çingiz Əlioğlu Mən çox güman ki, elə bir kitab yazmayacam. Ona görə də heç ona ad da fikirləşmək istəmirəm. Yazacağım o qədər əsər var ki... Avtobioqrafik nəsə yazmağı düşünmürəm. Həm də hesab edirəm ki, gələcək tədqiqatçıların çörəyini əlindən almış olaram.  Oqtay Rza Açığı, belə şey fikirləşməmişəm. İndilərdə “kimliyim” ifadəsi dəbdədir. Ancaq mənim bu ifadədən xoşum gəlmir. Bu “kimliyim” ifadəsində tərifləmə də var. Ancaq öz həyatım haqqında kitab yazsam, adı belə olardı: “İki kimlik tarixim var”. pia.az